Hegoaldeko emakumeek urtean ia 8.000 euro gutxiago kobratzen dute gizonezkoek baino
Batez beste, EAEko eta Nafarroako langileek 27.480, 71 eta 25.468,68 euro kobratzen dituzte urtean, hurrenez hurren. Aldiz, zifrok sexuaren arabera banatuz gero, emakumezkoek diru sarrera txikiagoak dituzte bi lurraldeetan, gutxi gorabehera, 7.863 euro gutxiago irabazten dute urtebetean Espainiako Estatistika Institutuak argitaratu berri dituen 2016ko datuen arabera.
Bi lurraldeetan emakume langileentzat egoera antzekoa den arren, bada aldea datuetan: gizonezkoen urteko soldata batez beste 31.001,21 eurokoa da EAEn. Emakumezkoena, ordea, 23.428,18 eurokoa. Hau da, 7.573 eurokoa da soldata arrakala Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
Berdintasunetik urrunago daude Nafarroan arlo ekonomikoari dagokionez: 20.946 euro irabazten ditu batez beste emakumezko batek lan urte batean. Gizonezkoek 29.098,99 euro: 8.153 euroko aldea dago bi sexuen artean.
Datuok mahai gainean jartzen dute oraindik bide luzea dagoela egiteko emakumezkoen eta gizonezkoen berdintasunaren bidean. Eusko Legebiltzarrean soldata arrakala errotik deuseztatzeko plana proposatu zen duela hilabete. Urkulluren Gobernuari gizarteko hainbat eragilerekin elkarlanean hasteko proposamena luzatu zitzaion, baina egitasmoak astebete baino ez zuen iraun: ELAk berehala baztertu zuen proiektua “propaganda” hutsa zela argudiatuta. Bide bera hartu zuen LABek, enpresek euren erantzukizuna onartzen ez zutela iritzita.
Zaintza lanak direla eta, lanaldi erdian aritzea eskatzen duten langileen%50 baino gehiago emakumezkoak dira. Baita familia ardurengatik kontziliazio neurriak hartzen dituztenak ere. Etxeko lanak emakumezkoen gain egotea soldata arrakalari eragiten dion faktorea dela diote hainbat adituk, nahiz eta “aitzakia gisa” ez erabiltzeko eskatu dieten agintariei eta gaiarekin ardura zuzena dutenei.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
2018ko Martxoak 8ak aurreikuspenak hautsi zituen. Aurtengo greba feministan ere, txiki geratu dira egindako kalkuluak. Begi-bistakoa izan da. Hiriburuetan zer gertatuko geunden, eta horietako indar erakustaldiek iazkoa gainditu badute, aurtengo sorpresa auzoetakoa eta herrietakoa izan da. Txokorik txoko antolatu dira eta iaz mugimendurik egon ez zen herrietara ere heldu da olatua. Ez da kasualitatea izan, mugimendu feministak mobilizazio deszentralizatua akuilatu du eta emaitza ikusi da.
2019ko M8 hasiera bikaina izan da Gipuzkoako etxeko langileen eskubideen borrokan. Zalantzarik gabe, aurreikusitakoa gainditu dugu, kontuan izanda zein etxeko langile gutxik parte har zezakeen greban, lanak ezartzen dizkien mugengatik.
"Inude" hitza entzutean, XIX. mendean hirietan familia aberatsen haurrak zaintzen zituzten emakumeak etorri ohi zaizkigu gogora. Urtero oroitzen ditugu gure kaleetan dotore jantzitako emakume haiek. Errealitatea baina, jai giroan irudikatzen duguna baino askoz konplexuagoa zen. Hernaniko kasua aztertu dugu Hernaniko Udaleko Berdintasun Sailaren beka bati esker, eta aurki liburu formatuan argia ikusiko duen ikerlanaren zertzelada batzuk ekarri ditugu orriotara.
Otsailaren 20an aurkeztu genuen "Berdea da more berria" liburua, Bizkaiko Zaharren Egoitzetako langile borroka biltzen duena. Bilboko Bira gunea bete egin zen, grebalariak, hauen ingurukoak, zein liburuan interesa zuen jendea hurbildu zen eta Onintza Iruretak bere liburuaren nondik norakoak azaldu zituen. Bideo honetan duzue aurkezpenaren laburpen txiki bat.
Greban eta protestan dira etxez etxeko langileak. Sektore prekario eta feminizatuaren aje gehienak dituzte: lan fisiko gogorra ez da aintzat hartzen; erakundeei merkeago ateratzen zaie senideei prestazio ekonomikoak ematea edo emakume atzerritarrak sektorean aritzea; ez dute igandetako plusik. Eraikuntzako enpresak sartu dira sektorean, menpekotasuna duten pertsonak artatzea zer den ez dakiten azpikontratak.
Tolesdurarik gabeko izara zuriak eta garbiak ohe gainean, usain goxoa, norbere etxean topatzea zaila den txukuntasuna. Halako ezaugarriak dituzte sarri hoteletako gelek, baina zer ezkutatzen da irudi horren atzean? Feminizazioa eta prekarietatea. Hala uste dute Mari Cruz Elkoro (Durango, 1969) ELAko zerbitzu federazioetako idazkari nagusiak eta Sonia San Vicente (Bilbo, 1968) Constant enpresarentzat hoteletako gelak garbitzen dituen langileak.
Komisaldegietan %13koa eta epaitegi zein adin txikiko zentruetan %7koa da soldata-arrakala. Diru publikoarekin finantzatzen den genero diskriminazio batean aurrean gaudela salatu dute ELA, ESK, LAB eta UGT sindikatuek.
Kirola eta irratia izan ditu aspaldiko bizilagun Olga Jimenez kazetariak, eta bereziki emakumeen zein desgaituen begietatik hurbildu da kirolaren errealitatera. Beste zazpi emakumerekin batera, kirolean ohikoak diren balioen beharra aldarrikatu du aurtengo Gasteizko jaietako pregoian, horiek bizitzarako tresna izan daitezkeelakoan.
Emakume eta gizonen arteko soldata arrakalaz galdetuta Radio Euskadin egin ditu adierazpenak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako enpresarien elkarteko buruak. Soldatetan dagoen aldea eragiten duten faktoreen artean, "emakumeentzat enpresak erakargarriak ez izatea" adierazi du.
Hitzaldi gogoangarria egin du François Ruffin diputatu ezkertiarrak Frantziako legebiltzarrean, historia sozialeko biharko liburuen orrietan azaltzeko modukoa. Duda egiten dut gure inguruko parlamentariren batek, euskaldunek eta emakumezkoek barne, egin ote duen emakume langile xumeen egoeraren salaketa eta oinarrizko eskubideen aldarrikapena hain gardenik topikoz eta politikoki politez bete dugun Martxoaren 8an.
