Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea irekita.
Gaur egun kapitalismoak eta gobernariek arrunt haienganatu eta desitxuratu dute Martxoaren 8ko borroka eguna, eta eduki politikoa hustu diote. Alta, jatorrian, XX. mende hastapeneko emazte iraultzaileek bultzaturiko borroka eguna zen, Clara Zetkin bezalako figurak buru. Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna aldarrikatzetik haratago, bizi dugun errealitate kapitalista bere osotasunean irauli beharra zela azpimarratzen zuten, kapitalismoa bera baita genero zapalkuntzaren sorburu. Hortaz, argi zuten berdintasunik eta emazteentzat hobekuntza iraunkorrik ezin zela lortu klase gizarte baten baitan, eta klase gabeko gizarte baten aldarria lehen lerroan eman zuten: sozialismoarena.
Gaur egun, ez da modan emazte langilea terminoa bera ere, eta ardura gaizki ulertzea ere baliteke. Baina garbi mintza gaitezen: emazte langileez ari garenean, agintean den klase dominanteak zapaldutako langile klasearen baitako edozoin emaztez ari gara. Eta horrek ez du deus ikustekorik lan baten ukaitearekin ala ez. Izan ere, emazte bezala izenda daitekeen talde homogeneorik ez da existitzen kapitalismoaren baitan, non klase gatazkak dena zeharkatzen duen.
Uste dugu instituzio kapitalistek, justiziak barne, ezin dutela berdintasun errealik bermatu. Hobeki errateko, klase dominantearen esku direno, emazteon zapalkuntzari ez zaiola soluziorik ematen ahal
Interes eta errealitate ezberdinak ditugu emazteok ere, eta Martxoaren 8an sekulan baino agerikoagoa da arrakala. Batzuk konformatuko dira goi kargutan berdintasun gehiago egon behar dela aldarrikatzearekin, soldata arrakala gaitzestearekin, hots, kapitalismoaren baitan gizon eta emazteen arteko berdintasunaren alde egitearekin. Beste batzuk, ordea, uste dugu instituzio kapitalistek, justiziak barne, ezin dutela berdintasun errealik bermatu. Hobeki errateko, klase dominantearen esku direno, emazteon zapalkuntzari ez zaiola soluziorik ematen ahal. Eta jakin badakigu boterean diren gobernuak nehoiz baino aurrerakoiagoak direla gai horietan, Me Too uhinaren gainean ontsa surfeatzen jakin dutela. Baina errealitatea bestelakoa da: erasoen zifrek etengabe gora egiten dute, ideia erreakzionarioek espazioa irabazi dute eta eskuin muturreko zenbait sektorek ere haienganatu dute feminismoaren aldarria. Azken urteetako aurrerakuntza feministek zapalkuntza ikusarazi dute, egia, baina zapalkuntzaren oinarria bera sekulan dudan eman gabe.
Emazteen emantzipazio erreala nahi badugu, urgentea da genero zapalkuntza bukatuko duen estrategia iraultzaile bat berriz mahai gaineratzea, eta kapitalismoa eta bizi ditugun zapalkuntzak betikotzen dituzten instituzioen eta politikarien faltsutasuna agerian uztea eta hortik kanpo antolatzea. Horregatik, Martxoaren 8 bezpera honetan, Itaiatik emazte langileei antolatzeko eta Baiona zein Garazin eginen ditugun mobilizazioetan parte hartzeko deia luzatzen dugu.
Elixabet Etchandy, Ipar Euskal Herriko Itaiako kidea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]