Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea irekita.
Gaur egun kapitalismoak eta gobernariek arrunt haienganatu eta desitxuratu dute Martxoaren 8ko borroka eguna, eta eduki politikoa hustu diote. Alta, jatorrian, XX. mende hastapeneko emazte iraultzaileek bultzaturiko borroka eguna zen, Clara Zetkin bezalako figurak buru. Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna aldarrikatzetik haratago, bizi dugun errealitate kapitalista bere osotasunean irauli beharra zela azpimarratzen zuten, kapitalismoa bera baita genero zapalkuntzaren sorburu. Hortaz, argi zuten berdintasunik eta emazteentzat hobekuntza iraunkorrik ezin zela lortu klase gizarte baten baitan, eta klase gabeko gizarte baten aldarria lehen lerroan eman zuten: sozialismoarena.
Gaur egun, ez da modan emazte langilea terminoa bera ere, eta ardura gaizki ulertzea ere baliteke. Baina garbi mintza gaitezen: emazte langileez ari garenean, agintean den klase dominanteak zapaldutako langile klasearen baitako edozoin emaztez ari gara. Eta horrek ez du deus ikustekorik lan baten ukaitearekin ala ez. Izan ere, emazte bezala izenda daitekeen talde homogeneorik ez da existitzen kapitalismoaren baitan, non klase gatazkak dena zeharkatzen duen.
Uste dugu instituzio kapitalistek, justiziak barne, ezin dutela berdintasun errealik bermatu. Hobeki errateko, klase dominantearen esku direno, emazteon zapalkuntzari ez zaiola soluziorik ematen ahal
Interes eta errealitate ezberdinak ditugu emazteok ere, eta Martxoaren 8an sekulan baino agerikoagoa da arrakala. Batzuk konformatuko dira goi kargutan berdintasun gehiago egon behar dela aldarrikatzearekin, soldata arrakala gaitzestearekin, hots, kapitalismoaren baitan gizon eta emazteen arteko berdintasunaren alde egitearekin. Beste batzuk, ordea, uste dugu instituzio kapitalistek, justiziak barne, ezin dutela berdintasun errealik bermatu. Hobeki errateko, klase dominantearen esku direno, emazteon zapalkuntzari ez zaiola soluziorik ematen ahal. Eta jakin badakigu boterean diren gobernuak nehoiz baino aurrerakoiagoak direla gai horietan, Me Too uhinaren gainean ontsa surfeatzen jakin dutela. Baina errealitatea bestelakoa da: erasoen zifrek etengabe gora egiten dute, ideia erreakzionarioek espazioa irabazi dute eta eskuin muturreko zenbait sektorek ere haienganatu dute feminismoaren aldarria. Azken urteetako aurrerakuntza feministek zapalkuntza ikusarazi dute, egia, baina zapalkuntzaren oinarria bera sekulan dudan eman gabe.
Emazteen emantzipazio erreala nahi badugu, urgentea da genero zapalkuntza bukatuko duen estrategia iraultzaile bat berriz mahai gaineratzea, eta kapitalismoa eta bizi ditugun zapalkuntzak betikotzen dituzten instituzioen eta politikarien faltsutasuna agerian uztea eta hortik kanpo antolatzea. Horregatik, Martxoaren 8 bezpera honetan, Itaiatik emazte langileei antolatzeko eta Baiona zein Garazin eginen ditugun mobilizazioetan parte hartzeko deia luzatzen dugu.
Elixabet Etchandy, Ipar Euskal Herriko Itaiako kidea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]