Hego Tirol eta Aosta Haraneko gehiengoa alderdi autonomisten alde Italiako hauteskundeetan
Italiako hauteskundeek herrialdeko mugimendu autonomista eta independentisten argazki eguneratua utzi digute, Nationalia webguneak txukun jaso duenez. Bertan irakur dezakegu aosta harandarren %70ek eta hego tiroldarren %60k ez duela Italiako alderdi estatalistarik bozkatu. Sardiniako abertzaletasuna 2008ko hauteskunde orokorrekin alderatuta pixka bat hazi da eta %3,4aren bueltan geratu da. Veneton emaitza are kaxkarragoak, guztira %2,3a lortu dute. Puntuka errepasatuko ditugu.
Aosta Haranean gehiengo autonomista
Alpeetan kokatutako bailara honetanalderdi italiarrak gutxiengo posizioan geratu dira berriz ere. 128.810 pertsonak zeukaten boto eskubidea eta hiru alderdirik bozkatuenak alderdi autonomista lokalak izan dira. Union Valdotainek botoen %25,4 lortuta irabazi egin dio lehen aldiz bere eszisio gisa aurkeztu den Union Valdôtaine Progresiste alderdiari (%25,1). Hirugarren lekuan ALPE autonomista-ekologista geratu da botoen %19,8arekin. Alderdi independentista bat ere aurkeztu zen, Valle de Aosta Nación, baina oso emaitza txarrak atera ditu: %0,2.
Aosta Haranean frantsesez bizi da herritar asko eta aipatutako hiru alderdien webguneak gehienbat hizkuntza horretan idatzita daude, nahiz eta Italiako parte izan egun. Autonomia maila bat duen eskualdea da.
Hego Tirolen ere gehiengoa
Tirol Austria eta Italiako estatuetan zatituta dago, eta alemanieraz, italieraz eta ladineraz hitz egiten dute gehienbat. Austrian daude Ipar eta Ekialdeko Tirol, eta Italian Hego Tirol.
Hego Tirolen boto autonomista eta independentista hazi egin da. 2008an %58a lortu zuten; azken astean %60 lortu dute bi zerrendaren artean. Batetik Südtiroler Volkspartei (SVP, Hego Tirolgo Herritarren Alderdia) zentristak botoen %44,2a lortu du, 1945ean sortu zenetik nagusi den alderdiak.Die Freiheitlichen (Askatzaileak) independentista eta eskuindarrak historiako emaitzarik onena lortu du, botoen %15,9arekin.
Historia interesgarria du Italia iparraldean dagoen Tirolgo parte honek. Egun autonomia zabala eta Austriaren menpeko Ipar zein Ekialdeko Tirolekin harreman estuak dituen arren (Euroeskualdea osatua dute), 1919an Italiaren parte izendatu zutenetik gorabehera handiak izan dira. BAS erakundea sortu zuten (Befreiungsausschuss Südtirol – Hego Tirolen Askapenerako Komitea) eta borroka armatua praktikatu zuten 1958 eta 1988 artean. Eraikin eta seinale faxistei eraso egiten hasi ziren, eta polizia italiarraren aurkako atentatuak egin zituzten bukaerarako. Guztira 21 pertsonaren heriotza eragin zuten, tartean 4 ekintzaile.
Sardinian gutxiengo apala
Sardiniako alderdiak hiru zerrendatan aurkeztu ziren eta hiruen artean botoen %3,4a lortu dute, 2008ko hauteskunde italiarrekin alderatuta gorakada txikia (%2,3 atera zuten orduan), baina Sardiniako azken hauteskundeetan ateratakoa baino baxuagoa.
Alderdi sardiniar bozkatuena Partidu Sardu D’Azione (Psd’Az) izan da, bozken %2arekin. Alderdi honek autonomia estatutuaren erreforma aldarrikatzen du. Beste bi alderdiek programa independentista aldarrikatzen dute: Indipèndentzia Repubrica Sardigna (IRS) %0,8 eta MERIS(%0,6). Zerrendetako batek berak ere ez du ordezkaritzarik lortu.
Sardiniako alderdirik bozkatuena Grilloren 5 Izarreko Mugimendua izan da, Bersaniren Alderdi Demokratikoaren aurretik.
Veneton indar gutxi
Nazio venetarra aldarrikatzen duen independentismoa hiru zerrendatan aurkeztu da. Hiruen artean botoen %2,3a lortu dute. Emaitza txarrak, kontutan hartuta Lega Nordek jaso duen kolpea, orain bost urteko %25etik %10era pasa baita.
Oharra: Artikulu hau Lander Arbelaitzen Taupadak blogetik ekarria da. Bertan estaturik gabeko herrien inguruko idatzi gehiago topatuko dituzu.
EBko diplomaziaburuari gutuna bidali diote lau talde parlamentarioko hainbat legebiltzarkidek, tartean EH Bildukoak. Oraindik nazioarteko uretan segitzen du Askasunaren Ontzidiak.
Trumpek Gazarako behin baino gehiagotan proposatutako garbiketa etnikoarekin jarraituko du Tel Avivek. Netanyahuk sare sozialetan jakinarazi duenez, Israelek milaka erreserbista deitu ditu Gazaren aurkako setioa gogortzeko eta "erabateko garaipena" lortzeko.
Nazioarteko ekimenak igandean argitaratutako prentsa ohar batean jakitera eman duenez, Maltako Gobernuak bonbardatutako itsasontzia konpontzeko asmoa erakutsi du. Askatasunaren Ontzidiak eskatu die Maltako agintariei itsasontzia herrialdeko uretan sar dadila. Israelen erasoak... [+]
Euskal Herrian harreman mota asko dago Israelekin, eta arrazoi eta interes ugari harremanak ez eteteko. Horietako batzuk aletu dituzte Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideek iragarri berri dute liburuxkan, Israel hemen hasten da izenburupean. Maiatzaren 7an aurkeztuko... [+]
Deshumanizazioa barru-barruraino sartu da Mendebaldeko botereetan, eta axolagabekeriaz begiratzen diote Gaza pairatzen ari den holokaustoari; Gazan, bonbek hiltzen ez bazaituzte, goseak hilko zaitu.
Gure itsasontzia bonbardatu duten honetan inpotentzia erabatekoa da, gu ondo... [+]
Ostegunetik ostiralerako gauean dronekin egin diote eraso Gazako blokeoa apurtu eta genozidioa salatu nahi duen nazioarteko ekimenaren itsasontziari, Maltatik hamahiru miliara, nazioarteko uretan. Aktibisten artean Mikel Zuluaga Mikelon euskal herritarra dago. “Hemen hau... [+]
Manifestazioaren iragarpena Turistifikazioaren aurkako Europa Hegoaldeko sareak (SET) Bartzelonan antolatutako topaketen harira egin dute. "Turismo-monolaborantzaren aurka" deitu dute eta Europa Hegoaldeko hamabost eragile inguru batu zaizkie.
Hedabideetan nahiko aipatu dira asteleheneko itzalaldiak gizartean eragin dituen ondorioak, baina nahikoa aipatu al da gertakari horrek agerian uzten duena? Besteak beste, bi auzi nagusi: bizirauteko energiarekiko dugun menpekotasuna eta azken urteetan gertatzen ari den zerbitzu... [+]
Maiatzak 8an abiatu eta ekainaren 3ra arte luzatuko da epaiketa. Guztira 35 espetxe urteko eta 200.000 euroko zigorra eskatu ditu fiskalak auzipetuentzako.
Armadak egindako genero krimenen gero eta froga gehiago dauden arren, Israelgo emakumeen kolektiboek ez dute aintzat hartu edo ukatu egin dute, neurri handi batean, NBEren gaitzespen txosten berria.
Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]
Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.
Carli Pup (Udine -friuleraz Udin-, 1973) Friuli [friuleraz, Friûl] herriaren ekintzaile kultural garrantzitsuenetako bat da. Bere hizkuntza gutxituaren idazle, hizkuntzalari eta bere herriaren historialari bihurtu da.
Gaur egun, Informazione Friulana kooperatibako... [+]