Haibu 4.0 enpresak txio bat idatzi zuen maiatzaren 14an. Bilboko bere lehendabiziko erlauntzan gela bat hartzeko eskaintza zabaltzen duela jakinarazten du bertan: “Bilbon erlauntzerako izen-ematea aktibatuta. Egoiliar kopurua 85”. Ideal.com atarirako estekak jarraitzen dio mezuari. Baina hura sakatuta, iragarkia ezabatua dagoela irakurri daiteke.

Ez da enpresak Bilbon aurreikusita duen erlauntza bakarra. ARGIAk informazioa lortu du logela bat alokatzeko interesa duten herritarren ahotik. Enpresara deitu dute batzuek informazio eske. Esan dietenaren arabera, hainbat erlauntz eraikitzeko asmoa du Haibuk. Bat aireportu inguruan, hiruzpalau erdigunean, eta beste bat Bilbotik 20 kilometrora dagoen herri batean. 600 pertsonentzako tokia guztira. Lurren erosketa fasean omen dago enpresa. Moduloak stockean daudela esan diete, behin akordioak itxita hamabost egunetan instalatzen dituztela, etxe prefabrikatuak baitira.

Bartzelonan debekatutakoa, Bilbon baimendua?

Haibuk erlauntzak ditu Espainiako Estatuko zenbait hiritan; Sevillan, Madrilen edo Bartzelonan kasu. Katalunian eraikin hauek eztabaida dezente piztu dute. Bartzelonako Udalak debekatu egin ditu, bizitzeko gutxieneko baldintzak betetzen ez dituztela argudiatuta. Hala ere, enpresak martxan jarri ditu zenbait erlauntza Kataluniako hiriburuan modu ilegalean, “coworking” enpresa bezala izena emanda, esaterako.

Bilbon Udalaren baimena duela ziurtatzen die enpresak interesatuei. Bartzelonako egoeraz galdetuta, hango udaletxean nagusi den ustelkeriarekin lotu ditu Haibuk jarri dizkieten oztopoak. Ez direla "uztaitik pasa", enpresak ez diola Udalari "nahi duena" eman, eta debekua horren ondorioa dela. Zalantzen aurrean Bilboko udaletxera zuzenean jotzeko gonbitea egiten die Haibuk interesatuei, erlauntzak baimena duten galdetzeko.

Hiru metro koadratuko logelak

Erlauntzen ereduak logela txiki eta merkeak ditu oinarrian. 2,2 metro luze, 1,2 metro zabal, eta 1,2 metroko altuera: ohea sartzen da justu bertan, eta zutik egoteko aukerarik ere ez dute ematen. Logela pribatuez gain, espazio komunak daude: sukaldea, bainugelak eta egongela. Teorian erabilgarriak, baina hainbat informazio eta erreportajetan ikusten dena aintzat hartuta, zalantzan jarri daiteke. Vice webguneko erreportajean, adibidez.

Etxebizitzaren prezio garestien aurrean, “aldi baterako irtenbidea” eskaintzen duela dio Haibuk, hizkera sozial bat erabilita. Etxebizitza “jasangarriak” eraikitzen dituela dio, pertsonei “duintasunez bizitzea eta aurreztea” ahalbidetzen dietenak. Bartzelonako logelengatik 200 edo 250 euro ordaindu behar da hilero. “Niri esan didate Bilbokoak 150 eta 200 euro artean egongo direla, erlauntzen tamainaren arabera”.

Haibuk bezero mota bat bilatzen du: langile prekarizatu “autoktonoa”. Prekarizatuak bai, erabat baztertuak ez. Alokatu ahal izateko baldintzak argigarriak dira: erlauntza kokatuta dagoen autonomia erkidegoan sei urteko erresidentzia; 450 eta 1.500 arteko diru-sarrerak izatea; 22 eta 63 urte arteko adina; eta aurrekari penalik ez izatea.

Etsai ugari

Etxebizitzaren merkantilizazioan sakontzea eta prekarizatutako pertsonen egoeraz aprobetxatzea leporatu diote askok Haiburi. Protesten eta ekintza zuzenen jo puntu ere izan da inoiz enpresa, bereziki Katalunian eta Bartzelonan. Urtarrilean erlauntza baten erakusketari eraso egin zioten Bartzelonan. Otsailean erlauntza pisuen aurkako manifestazioa burutu zuten Sants auzoan.

Martxoan Arran gazte mugimenduak l´Hospitalet de Llobregateko erlauntza klandestino baten aurka egin zuen, kristalak apurtuz eta margoketak eginez “etxebizitzaren merkantilizazioaren aurka”. Bilboko erlauntzaren inguruko iragarkia Idealista.com ataritik desagertu izana bera, aurka dituzten herritarren sabotaien ondorioa dela adierazi dio Haibuk interesatuetako bati (Idealistaren atariak, iragarkia “enpresa iragarleak” ezabatu duela dio). Bartzelonako udalak erlauntzen gaineko debekua mantentzen du, enpresak epaitegietara jo badu ere. Bilbon ezarriko ote dira?