Gazte arabar baten proiektu agroekologikoa Sakanan

  • Nafarroara mugitu aurretik, Arabako Mendialdean saiatu zen Asier Ordoño gazte gasteiztarra lurretik bizitzen: “Amonaren baserrira joan nintzen lehenik, harekin bizitzeko eta ahuntzen proiektu bat martxan jartzeko asmoz”. Agroekologia ikasketak eginak zituen Arkauten, eta mendialdean lursaila eskuratzea zen haren asmoa. Amonarenean ez zuen lortu, ordea, eta azkenean, 2018an, Uharte Arakilen topatu zuen 2,7 hektareako lur zatia, berak abiatu nahi zuen proiekturako egokia. Baratzea, fruta arbolak eta oiloak ditu bertan, eta zuzeneko salmenta egiten du Sakanan eta Gasteiz inguruan.


2021eko azaroaren 18an - 09:52
Azken eguneraketa: 10:58

Nekazaritza proiektua tabernari lanarekin uztartu zuen Ordoñok lehen urteetan. Aurtengo urtarrilean, ordea, taberna utzi eta buru-belarri sartu da ekoizpenean: “Iritsi nintzenean, hainbat espezietako 200 bat fruta arbol landatu nituen, beti ere bertako barietate zaharrak lehenetsiz”. 50 oilo ere baditu: “Oilategi mugikorra dut, eta hiru egunetik behin tokiz aldatzen dut, belarra freskoa eduki dezaten eta lurraren mikrobiologia potentziatzeko”.

Arrautzak saltzen ditu Ordoñok, eta horretarako, kutxa moduko bat prestatu du lursailaren iskina batean, jendea pasatzen denean arrautzak zuzenean har ditzan. “Hor uzten ditut dozenak prezioarekin, eta pote bat dirua uzteko. Oso ongi funtzionatzen du”, dio. Proiektuaren hirugarren zutabea, berriz, 1.200 metro karratuko baratzea da. “Hasieratik izan da nire asmoa produkzioa dibertsifikatzea, proiektua iraunkorra izan dadin”, dio. Hiru zutabe nagusi horiek bestelako jarduerekin uztartzen ditu. Esaterako, aurten, sendabelarrekin ukenduak ere egin dituzte bikotekideak eta biek.

Gazteak, hasteko gogoz

150 oilotara pasatzea eta baratzeko ekoizpena handitzea da datorren urterako Ordoñoren asmoa, eta horretarako, proiektuan bigarren pertsona bat hartzea aurreikusten du. “Eskaria badagoela ikusita, eta lana eta bizitza pertsonala kontziliatzeko aukera izateko, proiektua beste pertsona bati zabaltzea da orain helburua”. Mezu bidez zabaldu zuen kide baten bila zebilela, eta harrituta gelditu zen jasotako erantzunarekin: “Jende askok deitu zidan, Gipuzkoatik, Iruñetik, Leitzaldetik, Sakanatik… jende gaztea halako proiektuetan sartzeko prest eta gogoz dago, baina arazoa da lurrerako sarbidea oso zaila dagoela eta burokrazia izugarria dela”.

Pixkanaka proiektua handitzen badoa ere, eredu txikian jarraitzeko asmoa du Ordoñok, agroekologiako printzipioen arabera lan eginez: “Zigilurik ez dut, baina Arkauten ikasitako moduan ari naiz lanean: laboreen txandakatzeak eta asoziazioak eginez, agroekologiako teknikak erabiliz”. Uraren aprobetxamenduari begira ere, diseinu hidrologiko oso bat egina dute lursailean. Sustraiak Habitat Designek diseinatutako teknika baten bidez, ureztatzeko urak aprobetxatzen dituzte.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Baratzetik mundura
2024-04-14 | Garazi Zabaleta
Jakiak ehuntzen
Zangoza inguruan tokiko elikadura sistema eraikitzen

Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]


2024-03-25 | Garazi Zabaleta
Hazien liburutegia
Liburuak eta haziak, aberastasun publiko

Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]


2024-03-18 | Garazi Zabaleta
Nekazariak eskolan
Eskola ezin bada baserrira igo, baserria jaitsiko da ikastetxera...

Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]


2024-03-11 | Garazi Zabaleta
Gu zu bio
Ontziratu gabeko garbiketa produktu ekologikoak, Bermeoko dendan

Ateak ireki berri ditu Bermeon Gu Zu Bio dendak, otsailaren 17an egin baitzuten inaugurazio ekitaldia. Edurne Zulueta Aranguena da proiektuaren bultzatzailea, eta berak azaldu bezala, garbiketako produktuei lotutako kontsumoari buelta bat eman nahi izan dio egitasmoarekin... [+]


2024-03-03 | Garazi Zabaleta
Azokoop
Pirinioetako Artzibarren lan eta bizi: hurbileko kontsumorako denda eta proiektua

Artzibarko Urdirotz herrian, Nafarroako Pirinioetan, proiektu berri batek zabaldu ditu ateak otsailaren 24an. "Azoka-Denda" deitu diote Txabi Bados Ruizek eta Rita Perandrés Martínezek haien etxe azpian ireki duten dendatxoari. Azokoop mikrokooperatibaren... [+]


Eguneraketa berriak daude