Hemerotekan erreparatuz gero, duela lau hilabeteko kroniketako batzuek -Noticias de Gipuzkoako honek, esaterako- aipatu zuten Gipuzkoako Foru Aldundiaren Landa Garapen departamenduaren aginduz mendietan egindako fumigazioen kontra protesta egin zuela Eguzki ekologi taldeak. Eguzki kexu zen ordurako Gipuzkoan agintzen urte eta erdi zeramatzan Bilduko agintarien jokabideaz. Elgoibarko Okil Beltzak elkartekoek protesta egiteaz gain bideoz erakutsi zuten abioneta fumigatzen.

Hain txarra ote da hegazkinetatik Gipuzkoa gainean lurrindutako produktua? Wikipediak dio Foray 48B dela “intsektizida bat Valent BioSciences-ek ekoiztua usatzen dena basogintzan era berezituan ['selectively'] hiltzeko Lepidopteroen ordenako xomorroak (sits eta tximeletak) larba direnean. Bere osagai aktiboa da Bacillus thuringiensis var kurstaki (Btk)”.

Nekazaritza ekologikoan Bacillus thuringiensis onartuta dagoela dio Wikipediak: “Espezifikoak direnez, jotzen da pestizidok ingurumenarentzako ez direla kaltegarriak [‘environmentally friendly’ direla, alegia], eragin gutxi edo batere ez dutela gizakietan, bizi basatian, polinizatzaileetan eta gainerako intsektu onuragarrietan, eta Nekazaritza ekologikoan usatzen dira”. Hobea seguru lehen Gipuzkoa gainean lurruntzen zuten Dimilin hura baino.

Intsektizida eta kalterik gabea? Oximorona honela azaldu dute  Andoaingo Eguzkikoek euskaraz: “Foray 48B Plagizidaren  osagai aktiboa turigiensis Bacillusa da, nekazaritza ekologikoan erabiltzen den bakteria izan arren, tratamendu oso lokalizatuetan eta fruta arboletan erabiltzen da soilik. Plagizidaren arriskua fumigazio aereo masiboan dago, inongo diskriminaziorik gabe, iturburuak, errekak, haztegiak, flora eta fauna espezie basati ugariri eragiten diona: habitataren bioaniztasuna edo fumigatua izan den eremuari eragiten dio. Kanadan ekologisten, udalerrien, erlezainen eta nekazarien kexa handien ondoren, gobernuak gelditu egin ditu airetiko Foray 48B pestizida fumigatzeak, preziski gaur egun Foru aldundiak Gipuzkoan erabili nahi dituenak”.

Arazoaren iturria edozein herritarren begien bistan dago, Gipuzkoako (eta oro har pinuz betetako Hego Euskal Herriko) bazter orotan: intsinis pinuek agerian dauzkate harren habiak, izurritearen zorne-poltsa nabarmenak. Aspaldi nagusitu zen pinua parajeotan, baina aspalditik da jakina ere lehenago harragatik eta orain gainera beste gaixotasunengatik etorkizunik gabeko basoak direla. Hala eta guztiz ere, instituzioek segitu dute pinu horren landaketa eragotzi ordez sustatzen.

Ororen buru, lurjabe batzuek pinuak landatzen dituzte -beste batean aipatzeko utz dezagun eukaliptuen moda berria- jakinik Prozesionarioa edukiko dutela. Eta baso-jabeek errentagarritasuna eduki dezaten, baimentzen zaie kosteak externalizatzea: ekonomikoak, ekologikoak eta orain baita osasunezkoak ere. Zu zure pinuekin tematu eta Foray 48B denontzat. Azkenean Bilduk gobernatzen duen Aldundiaren atarian naturzaleak eta ekologistak pankartarekin azaltzera iritsi arte. Ez da hain erreza, antza, nekazaritza industrialak ezarritako errutinak erauztea, edo urte luzez antolatutako interes sare batzuk indargabetzea.

Pello Zubiriaren Xehe blogetik hartutako artikulua.