Ez galdetu zergatik, baina sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Erraztasuna, edo agian, beharra. Azken batean, dikotomia nabarmena planteatzen duen auzia da beharrarena: bere kausaren aurka egin dezakezu, ala hezur eta guzti irentsi. Ez dago erdibiderik.
Edozeri aurre egitea lan astun bezain nekeza denez, korrontearen norantzan errenditzen zara egun batean, eta jada ezagutzen ez duzun nonbait esnatu hurrengoan. Amildegiaren burrunba etengabeak tinpanoak kolpatu ahala ikasten duzu entzungor egiten, erori arteko bidean itxurazko bakea bilatzen, bizitza erromantizatzen. Ohartu orduko, beharrak zu irentsi zaitu, hezur eta guzti.
“Zergatik saiatzen naiz zu salbatzen ebidentzia guztien kontra? Zergatik sinistu nahi dut zure maitasunak eman zidala ezer, eman didan guztia agian neuk bakarrik sortu dudanean?”. Zalantza horiek plazaratu zituen Karmele Jaiok Maitasun kapitala eleberrian, eta uste dut zilegi dela maitaleari galdetu moduan bizi dugun garaiari ere kezka berdinak planteatzea: zergatik saiatzen naiz zu idealizatzen? Zergatik sinistu nahi dut baduzula zerbait guretzat gordea?
Irribarrez irribarre, korronteak eraman zaitu ezagutzen ez duzun leku batera. Jadanik ez dakizu nondik zatozen, zeinekin zatozen, urak zaramatza
Idealizatzea da, hain zuzen ere, ezinegona eragiten digun gauza ororen aurrean diskretuki beste aldera begiratzea, gordinkeriak aukeraz mozorrotzea. Joko sinple bezain erakargarria da: begiak zarratu eta txas! Lehen urtebete irauten zuen masterra bi urtera luzatzea ez da lapurreta, askotariko konpetentziak garatzen lagunduko dizun ikasketa prozesu integral eta kalitatezkoa izateko aukera baizik. Azkenaldian horrenbestek ahoan darabilten selektibitatea, izan eredu zaharra edo ikasturte honetako eredu zahar makillatua, ez da ikasleen bereizketa krudel bat, zuk nahi duzun etorkizuna hautatzeko aukera baizik. Ordaindu gabeko praktika amaigabeak ez dira esplotazio bat, zure lana izango den horretan trebatzeko bereziki eskaini zaizun aukera baizik.
Luzea da zerrenda. Oso.
Eta badakigu, barrenean, otsoak ardiz mozorrotze hori bizirauteko sena baino ez dela, beharrak bere korrontean harrapatu gaituen seinale. Baina dagoenaren eta nahi genukeenaren arteko muga lausotuz doan heinean, funtsezkoa da benetan zer den zer oroitzea, nor den nor, aukera amaigabeen mundu honetan zapaldua izatekoa gailentzen baita azkenean.
Eta, baliteke, mundu idiliko horren erakargarritasuna izatea gaitzik okerrena. Irribarre inozo bat selektibitatean behar zenuen nota lortu ostean, are handiagoa gurasoek lanak beti fruituak ematen dituela esaten dizutenean. Irribarre inozo bat EHUko matematikako ikasleoi Laboral Kutxako lan eskaintza bat heltzen zaigun aldiro, karrera egokia hautatu izanaren ego puntu hori. Irribarre inozo bat kuadrillakoek baino apur bat gehiago kobratzen duzula ohartzean, beste bat nagusiak zoriontzen zaituenean. Irribarre inozo bat bizitzaren jokoan estrategia irabazlea duzula uste duzunean.
Irribarrez irribarre, korronteak eraman zaitu ezagutzen ez duzun leku batera. Jadanik ez dakizu nondik zatozen, zeinekin zatozen, urak zaramatza eta behatzek ez dute lurrik ukitzen. Zure nahiak ez dira zureak, ez dakizu nor bihurtu zaren, baina zeinen ederra aukeren mundua.
Sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Ez galdetu zergatik.
"Israelen kontrako boikot kanpainak martxan dauden honetan, kulturgileoi lerratzea dagokigu", adierazi du Saioa Alkaizak komunikabideetara igorritako oharrean. BDZk txalotu egin du Alkaizaren erabakia, eta Elkar argitaletxeari gonbita luzatu dio, "erabaki ausartak... [+]
Amonarena zen etxean bizi da Irati Zubia duela urte batzuk, lagunekin. Donostiako atari zaharren usaina dauka atariak. Zaintza existitzen ez den mundu batean izan nahiko luke zaintzaile eta eskarmenturik ez zaio falta: irribarre zabalaz hartu nau etxean Aste Nagusi betean, sofa... [+]
Esnatu ala hil. Euskararen oraina eta geroa, diagnostiko baten argitan (Elkar) liburua argitaratu dute Garikoitz Goikoetxeak eta Iñaki Iurrebasok. Egileen helburua da gaur egun euskarak bizi duen egoera ulertzeko tresna bat eskaintzea, “ezinbestekoa delako aurrera... [+]
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025
------------------------------------------------------------------
Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]
2020ko Euskadi Literatura Saria irabazi zuen Cambiar de idea (Ideiaz aldatu) autofikzio feministarekin. Emakume idazleek literatura kanon patriarkalera egokitu beharra kritikatu zuen liburu horretan. Todo empieza por la sangre (Dena odoletik hasten da) bere seigarren... [+]
LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Analisirako tresnak, saio honetan, analisirako erabiliko ditugu. Bi hilabeteko geldialdi oharkabekoaren ostean, bueltan gara formaedukian, eta zeharkatzen gaituzten liburuez aritu gara. ukitzen gaituen pleibakaz.
Danele Sarriugarte eta Ibai Atutxak Basilika podcastaren baitan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]