aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ez galdetu zergatik, baina sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Erraztasuna, edo agian, beharra. Azken batean, dikotomia nabarmena planteatzen duen auzia da beharrarena: bere kausaren aurka egin dezakezu, ala hezur eta guzti irentsi. Ez dago erdibiderik.
Edozeri aurre egitea lan astun bezain nekeza denez, korrontearen norantzan errenditzen zara egun batean, eta jada ezagutzen ez duzun nonbait esnatu hurrengoan. Amildegiaren burrunba etengabeak tinpanoak kolpatu ahala ikasten duzu entzungor egiten, erori arteko bidean itxurazko bakea bilatzen, bizitza erromantizatzen. Ohartu orduko, beharrak zu irentsi zaitu, hezur eta guzti.
“Zergatik saiatzen naiz zu salbatzen ebidentzia guztien kontra? Zergatik sinistu nahi dut zure maitasunak eman zidala ezer, eman didan guztia agian neuk bakarrik sortu dudanean?”. Zalantza horiek plazaratu zituen Karmele Jaiok Maitasun kapitala eleberrian, eta uste dut zilegi dela maitaleari galdetu moduan bizi dugun garaiari ere kezka berdinak planteatzea: zergatik saiatzen naiz zu idealizatzen? Zergatik sinistu nahi dut baduzula zerbait guretzat gordea?
Irribarrez irribarre, korronteak eraman zaitu ezagutzen ez duzun leku batera. Jadanik ez dakizu nondik zatozen, zeinekin zatozen, urak zaramatza
Idealizatzea da, hain zuzen ere, ezinegona eragiten digun gauza ororen aurrean diskretuki beste aldera begiratzea, gordinkeriak aukeraz mozorrotzea. Joko sinple bezain erakargarria da: begiak zarratu eta txas! Lehen urtebete irauten zuen masterra bi urtera luzatzea ez da lapurreta, askotariko konpetentziak garatzen lagunduko dizun ikasketa prozesu integral eta kalitatezkoa izateko aukera baizik. Azkenaldian horrenbestek ahoan darabilten selektibitatea, izan eredu zaharra edo ikasturte honetako eredu zahar makillatua, ez da ikasleen bereizketa krudel bat, zuk nahi duzun etorkizuna hautatzeko aukera baizik. Ordaindu gabeko praktika amaigabeak ez dira esplotazio bat, zure lana izango den horretan trebatzeko bereziki eskaini zaizun aukera baizik.
Luzea da zerrenda. Oso.
Eta badakigu, barrenean, otsoak ardiz mozorrotze hori bizirauteko sena baino ez dela, beharrak bere korrontean harrapatu gaituen seinale. Baina dagoenaren eta nahi genukeenaren arteko muga lausotuz doan heinean, funtsezkoa da benetan zer den zer oroitzea, nor den nor, aukera amaigabeen mundu honetan zapaldua izatekoa gailentzen baita azkenean.
Eta, baliteke, mundu idiliko horren erakargarritasuna izatea gaitzik okerrena. Irribarre inozo bat selektibitatean behar zenuen nota lortu ostean, are handiagoa gurasoek lanak beti fruituak ematen dituela esaten dizutenean. Irribarre inozo bat EHUko matematikako ikasleoi Laboral Kutxako lan eskaintza bat heltzen zaigun aldiro, karrera egokia hautatu izanaren ego puntu hori. Irribarre inozo bat kuadrillakoek baino apur bat gehiago kobratzen duzula ohartzean, beste bat nagusiak zoriontzen zaituenean. Irribarre inozo bat bizitzaren jokoan estrategia irabazlea duzula uste duzunean.
Irribarrez irribarre, korronteak eraman zaitu ezagutzen ez duzun leku batera. Jadanik ez dakizu nondik zatozen, zeinekin zatozen, urak zaramatza eta behatzek ez dute lurrik ukitzen. Zure nahiak ez dira zureak, ez dakizu nor bihurtu zaren, baina zeinen ederra aukeren mundua.
Sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Ez galdetu zergatik.
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Ane Zubeldiak (Hondarribia, 1994) eta Eider Adeletxek (Pasaia, 1995) osatzen dute Mejillon Tigre kolektiboa. 2016tik 2019ra Autobiographikal saioa egin zuten, hainbat emakume poeten lanak biltzen zituen zuzenekoa; eta ordutik beste hainbat proiektu ere egin dituzte bakarka... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka iragan da ekainaren 7an, 40 bat argitaletxe eta diskoetxe eta milaz gora bisitari elkarturik herriko plazan. Euskaraz bagara lelopean iragandako seigarren edizio horren balorapen baikorra egin dute Baltsan eta ARGIA antolatzaileek: euskara... [+]
Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]
Gasteizko Gaztetxean batzen den Azpimarra irakurle taldeak antolatu ditu topaketak. Ostegunean stand-up ikuskizun batekin hasita, Xabier Montoiaren eta Maddi Sarasuaren arteko mahai inguruarekin amaituko dituzte jardunaldiak, osteko Azpimarraren poesia ekitaldi musikatuarekin.
Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]