Euskal zine-industriak pizgarri fiskalak eskatu ditu sektorearen bolada onari eusteko

  • Oscar sariak laster banatuko dira eta mundu osoko begiak AEBetako zinema industriari begira jarriko dira. Baina, nola dago euskal zinemagintza? Datorren urtean estreinatuko diren filmen azpian dagoen industriaren egoeraz datu ugari eskaini du Ikus-Entzunezkoen Euskal Ekoizle Burujabeen Elkarteak (IBAIA).


2017ko otsailaren 01ean - 16:04
IBAIAko eta Ikertaldeko ordezkariak asteazkenean txostena aurkeztu aurretik (argazkia: IBAIA).
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Mezu nagusi bat eman du elkarteak asteazkenean aurkeztutako txostenean: “euskal zinemagintzak jasotako laguntza kopurua baino gehiagoko itzulera sortzen du”. Alegia, erakunde publikoek zinema bultzatzeko ematen duten dirua inbertsioa da, gastua baino gehiago.

Ikertalde enpresari eskatu dio IBAIAk euskal ikus-entzunezko produktoren inpaktu sozioekonomikoaren inguruko ikerketa egin dezan.

Txosten horren ondorioetan azaltzen denez, Eusko Jaurlaritzak eta ICAAk (Espainiako Zinemaren eta Ikus-entzunezko Arteen Institutua) sektoreari emandako diru-laguntzak 3.893.739 eurokoak izan ziren 2014. urtean. Aldiz, sektoreak administrazio publikoari 4.494.554 euro itzuli zizkion zergatan.

66 film 2010-2015 artean

800 lagunentzako enplegua sortzen du euskal zinemagintzak eta 60 milioi euro baino gehiagoko inpaktu globala

Ekoizleekin egindako sakoneko elkarrizketak eta 70 euskal ekoiztetxeren datu ekonomikoak baliatu ditu Ikertaldek asteazkenean aurkeztutako txostena osatzeko.

Joxe Portela IBAIAko lehendakariak esplikatu duenez, “enpresa sare sendoa” osatzen dute, 60 milioi euro baino gehiagoko inpaktu globala eragiten duena baita “27 milioi euro inguruko balio erantsia eta 800 pertsonentzako enplegua” ere.

Jarduera horri esker iritsi dira publikoarengana 2010-2015 epean estreinatu diren 66 filmak. Lan horietatik gehienak fikziozko pelikula luzeak dira, baina animaziozko lanen portzentajea ere kontuan hartzeko modukoa da aztertutako epean (%20). Batez bestekoak kalkulatuta, urtean 11 film ekoiztu ditu sektoreak, horietatik 2,5 euskarazko luzemetraiak eta 1,8 euskarazko animazio-lanak.

Loraldia, arriskuak eta neurri zehatzen premia

"Beherakada nabarmena" izan da finantzazio publikoan eta IBAIAren ustez horrek arriskuan jar dezake azken urteetako lana

IBAIAk dioenez euskal zinemagintza “loraldian” dago, baina kezkatuta agertu da erakunde publikoetatik jasotzen duten finantzazioaren gaiarekin. “Beherakada nabarmena” izan dela adierazi dute eta horrek arriskuan jar dezakeela urteotan sortutako enpresa eta profesionalen sarea.

Ez da sektoreak kezka hori agertu duen lehenbiziko aldia. Iaz, Donostiako Zinemaldiak bertako ekoizpenari eskaintzen dion sailaren aurkezpenean, Portelak datu esanguratsu bat eman zuen: "Zinemagintzarako inbertitzen den diru kopurua erdian gelditu da".

“Neurriak hartzea beharrezkoa da”, adierazi du asteazken honetan Portelak. “Eskatzen duguna da, Euskadiko Foru Aldundiek, ekoizpen zinematografikoen inbertsioan aplikagarri diren zerga-pizgarriak martxan jartzeko eta sendotzeko beharrezko neurriak hartzea”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Zinema
Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Aldatu Gidoiak ere salatu du IB3 Balearretako telebista gaztelerazko filmak ematen hasi dela

IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]


Claire Atherton. Zine-muntatzailea
“Misterioak sortzen du mugimendua, gabeziak”

Chantal Akerman zinegile eta lankidea hil eta hamar urtera, haren ondarea zabaltzen buru-belarri jarraitzen du Claire Atherton muntatzaileak. Gaurkoan, ordea, Athertoni bere ibilbideaz galdetu nahi izan diot bereziki. Gasteizen, Artium museoko areto batean hartu gaitu,... [+]


ZERO CHOU
“Pertsona homosexualak eta tradizioa adiskidetzea nahi dut”

30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.


‘Between Goodbyes’ dokumentalak irabazi du Zinegoak 2025eko sari nagusia

Bilboko LGTBIQ+ zinema eta arte eszenikoen Zinegoak jaialdiak 2025eko edizioko sariak iragarri ditu. Between Goodbyes eta Alma del desierto dokumentalak izan dira palmaresaren irabazle nagusiak.


Zinegoak jaialdiak “erresistentzia eta afektuen sareak” aldarrikatuko ditu

Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.


80ko hamarkadako lau euskal film zaharberritzen ari dira, Zinemaldian emateko

'Ehun metro', Zergatik panpox', 'Hamaseigarrenean aidanez' eta 'Oraingoz izen gabe' dira zaharberritzen ari diren lanak. Zinemaldiko Klasikoak sailean ikusi ahalko dira.


“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


From Ground Zero: genozidioa lehen pertsonatik kontatzen digun filma

2024ko urtarrilaren eta uztailaren artean Gazan filmaturiko 22 film laburrez osatua da From Ground Zero filma. Rashid Masharawi palestinar zinegilea dugu egitasmoaren oinarrian, eta 2023ko urriaren 7az geroztik Gazari buruz entzuten diren zenbakiei aurpegiak jartzeko asmoz lotu... [+]


Asier Urbieta, 'Faisaien irla'
“Guretzako mugarik ez dago eta horrela estreinatu behar zen: mugarik gabe”

Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


2025-04-04 | Sustatu
Kneecap filma, orain euskarazko azpitituluekin

Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]


Askatu dute kolonoek jipoitu eta militarrek atxilotutako Oscar saridun palestinarra

No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.


Chantal Akerman eta urrezko 80ak

Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]


Eguneraketa berriak daude