Lehenengo aldia al da horrelako zerbait antolatzen duzuena? Nondik etorri da ideia?

Lehenengo aldia da gaia jardunaldi formatuan jorratzen dugula. Ideia betidanik eduki ditugun bi kezka edo beharretatik etorri da. Batetik, Bilgune Feministan diziplina kultural ezberdinekiko eta emakumeak bertan saretzeko interesa dugu. Bestetik, Zarautzen asanblada feminista indartsua dago, eta herrian ere kultura musikal handia egon da. Honez gain, berriki Euskal Herrian musika munduan emakumeen presentzia indartzeko egon diren iniziatibek –Zuloak dokumentala tartean– egoerari konponbidea emateko ez dutela balio izan uste dugu. Kezka horiek uztartuz, modu espontaneoan sortu zen proiektuaren ideia.

Ideia zuek garatu duzue beraz…

Hasiera batean bai. Gero, antolatzen hasi garenean ikusi dugu Euskal Herritik kanpo horrelako proiektuak egon direla. Adibidez Kantabrian duela zenbait hilabete bertako talde batek Bombas para desayunar editorial feminista antolatu zuen, eta Bartzelona bezalako hirietan mugimendu hau gehiago garatu da. Uste genuena baino gehiago hausnartu da Euskal Herrian ere gaiari buruz bakarkako lanetan; zenbait neskek ikerketak egin dituzte.

Jardunaldia antolatzeko, material guzti hori gure gain hartzeko ahalegina hartu dugu: dokumentalak, ikerlanak eta egin diren iniziatibak aztertuz. Orokorrean, Euskal Herrian gaiaren inguruko hausnarketa bateratu bat ez dela egin ikusi dugu, eta interesgarria iruditu zitzaigun punk-rock eszenari ikuspegi berri horretatik begiratzea.

Ostiralean zer antolatu duzue?

Arratsaldean bi bideoren proiekzioa egingo dugu: Sex+Pop eta From the back of the room. Lehenak pop-rock munduan emakumeen papera zein izan den aztertzen du, emakumeei ahotsa emanez. Bigarrena Riot grrrl mugimenduaren ingurukoa da, musikan egon den protesta mugimendu feminista. Azken gai hori jorratzeko interesgarria zela iruditu zitzaigun, Euskal Herrikoa bezalako gizarte aldarrikatzaile batean ez delako Riot grrrl mugimendurik garatu. Horren inguruan hausnartu nahi dugu, zergatiak aurkitu. Ostera, solasaldi bat izango dugu proiekzioen inguruan.

Eta larunbatean?

Goizean umeentzako jam sessiona egingo dugu. Mixtoa izango da, umeek txikitatik izan dezaten musikaren munduan parekidetasuna jorratzeko eredua. Emakumeek gestionatutako espazio batean erreferentzia hori eduki dezaten da asmoa. Arratsaldean emakumeentzako jam sessiona egingo dugu: instrumentuak hartu, probatu, jotzen ikasi eta kantaren bat ateratzeko asmoz; baina batez ere, oholtza gainean emakumeok dauzkagun beldur eta muga horiek gainditzeko intentzioarekin. Ostera, mahai-ingurua edukiko dugu. Gaiaz ikuspegi ezberdina eman dezaketen hainbat pertsona eta talde gonbidatuko ditugu: Bombas para desayunar taldea, Kafea eta galletak iniziatibako kide bat, punka genero ikuspegitik aztertu duen bartzelonar bat, bertako disko etxe bat gestionatzen duen lagun bat eta bertan emakumezkoen musika jarri ohi duen irrati batean parte hartzen duen beste bat. Bestalde, Maialen Altunak Euskal Herriko punk-rockaren inguruan egin duen tesina ere presente izango dugu, nahiz berak ezin duen bertaratu. Ikuspegi ezberdinak eta kontrapuntuak emango dizkiote gonbidatuek gaiari, baina batez ere gure arteko eztabaidari emango diogu garrantzia, gure iritziak eta haienak bilduz ondorio batzuetara iristeko.

Gauean, azkenik, afaria egingo dugu, eta ostera kontzertuak: Conejillas Vill, Shockasalto, Pottors eta Klito; eta DJ Korta y Pega.

Gaiak azken aldian interesa piztu du, hainbat ekitaldi egingo baitira honez gain.

Hala da. Gure jardunaldien asteburu berean beste antzeko iniziatiba bat izango da Bilbon: Emarock gaua. Interesgarria izango da asteburu berean bi iniziatiba feminista egotea, nahiz publikoa kendu batak besteari. Egoerari buelta emateko modu bat da: astebururo agertoki gainean dagoen nagusitasun maskulinoaren aurrean asteburu batez leku ezberdinetan emakumeak gailentzea. Mediatikoki inpaktua izan dezakeela uste dut.

Bestalde, ondorengo astean, hilak 22, Donostian ere mahai-ingurua egongo da rock eszena eta emakumearen inguruan. Sortzen ari diren iniziatiba txiki berriek etorkizunean gauza batzuk mugi ditzakete.

Zein da publiko potentziala?

Musikarekiko interesa eta berdintasunaren aldeko jarrera duen jendea. Musikaren eremua aztertuko dugu azken finean, horren funtzioaz mintzatu, eta horrek musikaren munduan dabilen orori interesa piztu diezaioke. Oraingoz eremu feministan sortu du interes gehien proiektuak, baina denentzat dago irekita.

Zein iritzi duzu Euskal Herriko punk-rock eszenan emakumeek izan duten presentzia eskasaren inguruan?

Zaila egiten zait ulertzea beste eremu batzuetan horren urratzailea izan den punk eszenak ikuspegi feminista zergatik ez duen sartu. Iruditzen zait horren arrazoia dela begi horietatik ez dela inoiz begiratu eta ez duela inoiz interes berezirik sortu saiakera egiteko. Orain arte egindakoa emakumeen iniziatibaz egin da nagusiki. Emakumeoi ez bakarrik parte-hartze soziala, baizik eta hainbat diziplina ere, horien artean musika, oztopatu izan zaigu askotan. Nola sozializatu garen eta gaituzten ikusteak ere eragin handia eduki du oholtza gainean daukagun mugatze horretan.

Bestalde, kosta egiten zait ulertzea zergatik Euskal Herrian ez den Riot grrrl mugimendua garatu, mugimendu feminista, rock eszena eta protesta-tradizioa oso indartsuak izan direnean bakoitza bere aldetik. Euskal punk mugimendua oso eredu maskulino eta heterosexualean errotua dago. Emakumezkoen punk taldeak oso gutxi izan dira, eta hori behintzat 80. hamarkadan; gaur egun ez da apenas horrelako talderik ikusten. Jardunaldi hauek, beraz, denon iritziak plazaratuz emakumeok egoera hau zergatik  bizi dugun ulertzeko asmoz antolatu ditugu.