Sergei Karaganov irakasle errusiarrak berriki idatzitako artikulu batek gogorarazten digu Europak ezin dituela alde batera utzi segurtasun nazionalaren establishment errusiarraren ohartarazpenak. Duela hiru urte, jarrera hori Ukrainaren inbasio errusiarrarekin amaitu zen. Gaur egun, Europatik ezin da Errusiaren aurkako gerrarik iragarri datozen urteetarako –baita data jarri ere, Alemaniako buruzagi militar garrantzitsu batzuek egin duten bezala–, eta ondoriorik ez izatea espero. Autobetetzen den profezia bat iradokitzen duen jarrera hori eraso prebentiboa egiteko gonbidapena da Errusiarentzat, kalte handiagoak saihesteko; hau da, orain dela hiru urte Ukrainako inbasioa eragin zuena errepikatzea, baina tamaina handian.

Haustura okerra Europarekin izeneko artikulua gaur egun Berlin, Londres eta Parisen gobernatzen duten ezjakin eta astakirtenen derrigorrezko irakurketa izan beharko litzateke, Bruselaz ez hitz egiteagatik (Hemen gaztelerara itzulia, errusierazko loturak barne, ematen dituen argudio eta testuinguratze zabalak sakontzeko aukerarekin). Oso ondo laburbiltzen du Europa horri egindako ohartarazpen bat, zeinak uko egin baitie diplomaziari eta elkarrizketa oinarrizkoenari superpotentzia nuklear batekin, uko egiten dio bere aurkariaren argudioak eta ikuspuntuak entzuteari ere. Errusiaren "porrot estrategiko" baten alde apustu egiten du guztia, ametsezko apustua, ausarkeriaz betea eta burugabea, parez pare duen suntsipen masiborako gaitasuna kontuan hartuta.

Artikulu horrek gogorarazten du, berriz ere, korapilo zinez arriskutsuan sartzen ari garela, orrialde hauetatik erruz errepikatu dugunez, eta arrisku horiei muzin egiten dieten pertsona arduragabeek gobernatzen gaituztela.

Militarismoa eta gerra handiago baten arriskua areagotzen ari dira munduan. Termino historikoetan, gorabidean dauden potentziak pisua irabazten ari dira, eta Mendebaldea, mundu euroatlantikoa, galtzen. Munduko tentsio militar gero eta handiagoa, batez ere, botere globalaren desplazamendu horretatik dator, Ekialderantz eta Hegoalderantz Iparraldearen kaltetan. Aldaketa handi horretan, Errusia giltzarri da. Iparraldeko herrialdea eta Europaren parte izanik, bere gainbeheraren arazoa pairatzen du, Ameriketako Estatu Batuek eta Europako potentzia zaharrek bezala; baina bere dualtasun euro-asiarrak sortzen ari den mundu berrira egokitzeko aukerak ahalbidetzen dizkie Errusiako elite gobernatzaileari eta gizarteari. Errusian agintzen dutenek, Europarekiko haustura eta Asiarekiko begirada garatzeko aukera izateaz gain, ondorioztatu dute igarobide hori dela onena independentzia eta subiranotasun nazionala babesteko. Bai eta beren elite gobernatzaileak dauzkan aberastasun itzelen gaineko monopolioa mantentzeko ere, globalizazioaren eta Mendebaldeko militarismoaren oldarraldien aurrean. Bipolaritatearen amaieratik, duela hiru hamarkada baino gehiago, gerra bat bestearen atzetik kateatu du Mendebaldea.

Sergei Karaganov irakaslea errusiarra erregimenaren intelektual organiko nagusietakoa da. Errusiako ideien laborategi nagusia den Kanpo Politika eta Defentsa Kontseiluko ohorezko presidentea da. Karaganovek ez du Kremlinaren ildoa markatzen, baina trantsizio garai dramatiko honetan errusiar gogoeta hobekien definitzen dutenetakoa da. Duela bi urte, Karaganoven oharrak erabakigarriak izan ziren Kremlinek Errusiako doktrina nuklearra zuzendu zezan.

Karaganoven osagaiak hurrengoak dira. Alde batetik, errusiar nazionalismo bat Solzhenitsyn erara (idazle hori lehena izan zen esaten 1990eko hamarkadan Errusiaren "salbazioa" eta birsortzea Siberian zegoela), kosmopolitismo multikultural sobietarrera irekia, Errusiar Federazioaren unibertso multinazionaletik eratorria. Bigarrenik, ohiko Errusiar-Sobietar militarismo erreaktiboan azpimarra, Mendebaldeko ergelkeriak elikatu zuena hamarkadetan Errusiaren interesak aintzat ez hartzeagatik –biztanlerian Europako herrialderik handienak eta lurraldean munduko zabalena den estatuarena–. Hirugarren ezaugarria autobaieztapen indartsu bat da, urtetan haziz joan dena: errusiarrek Mendebaldearen agresibitate eta zekentasun gisa bizi izan dutenaren aurkako erreakzioa, eta 1990eko hamarkadako herrialdearen kolapsoa eta umiliazio garaian nagusi izan zen Mendebaldearen aldeko jarrerari lekukoa hartu diona.

Aurrerapen gisa, artikuluaren laburpen batzuk:

"Barrutik eraisketa prozesuan daudela, Europako eliteek Errusiaren irudia etsai hilgarri gisa puzteko norabidea hartu zuten duela hamarkada eta erdi. Gero, gogo biziz, Ukrainaren bitartez porrot estrategikoa eragiten saiatu ziren. Eta orain argi eta garbi ekin diote 5-7 urte barru gerra handi bat prestatzeko lanari ". (...) "Lerroa markatuta dago: 5-10 urte barru, prozesua gelditzen ez bada, indar armatu handiagoa izan dezakete. Oraingoz ez zaie beldurrik izan behar arlo militarrean, baina indartzen eta adoretzen badira, berriro ere arrisku egoeran egongo gara. Ezin dugu hori gertatzen utzi".

"Berriro ere aurkituko gara" horrekin, Karaganov Errusiak bere historian jasan dituen inbasio mendebaldarrei buruz ari da. Eta, bereziki, azkenekoaz, "alemaniarra" ez ezik, "europarra" ere izan baitzen:

"Luzaroan miopea izan zen nobleziaz jardun ginen. Talde partisano antifaxista txikien papera nabarmentzen dugu, gehienak komunistak, begiak itxiz Hitlerrek dozenaka aldiz europar gehiagoren laguntza izanari, ez bada ehunka aldiz". Orain, "ez da segurtasunik egongo Europako eliteen konfrontazio borondatea hausten ez den bitartean, eta borroka horretan garaile irteteko haien itxaropena". Horretarako, Errusiak askoz irmotasun militar handiagoa erakutsi beharko luke, "neurriz kanpoko erantzunak" emanez:

"Baltikoan edozein probokazio gertatuz gero, NATOren mugetan eta Errusiaren aurka, neurriz kanpoko erantzuna eman behar da", dio. Arrazoibidea argia da:

"Gure erabaki eza, gure hirien eta indar estrategikoen aurkako erasoei gogor erantzuteko prestakuntza falta, ahuleziatzat jotzen dira, eta horrek zigorgabetasun sentsazioa eta oldarkortasuna indartzen ditu. Gure zuhurtziarekin etsaiaren estrategiaren alde jokatzen ari gara, gerra luze batera eraman nahi gaituelako eta, lehenago edo geroago, gu ahitu, eliteen arteko zatiketa eragin eta gure agintari gorenaren babesa ahuldu ". (...) "Horregatik, eraso horiei erantzuteko, Erresuma Batuko edo Frantziako indar estrategikoak kolpatu behar dira. ‘Erantzuna’ izanez gero, gure errepresalia nuklearra izango dela iragarriz, noski ".

Iragan ekainean Irani egindako erasoaren ostean –marra gorri guztiak gainditu zituena, negoziazio baten erdian Irango buruzagitzari burua moztu nahian– "ez dago zalantzarik" aurkariaren metodoen inguruan, dio Karaganovek, "baina helburu nagusia gu gara". Mendebaldeak Errusiaren beldur izan behar du berriro, bestela gerra nuklear baten arriskuak askoz handiagoak izango dira, eta horretarako Moskuk bere gihar nuklearra baliatu behar du: "Londresi eta Parisi ohartarazi behar zaie, tropak Ukrainara bidaltzen badituzte, gatazkako partaide zuzentzat hartuak izango direla. Eta Errusiak bere aktibo eta baseen aurkako erasoak egin beharko ditu, lehenik atzerrian eta munizio ez nuklearrekin".

Alemaniak toki zentrala du ohartarazpenean: "Berlinek jakin behar du arma nuklearretara jotzen badu, eta de facto Errusiaren aurka borrokatzen jarraitu, ez dela errukirik izango. Eta Alemaniak bere erru historikoagatik erantzungo du azkenik, ahazten saiatzen den gizateria baten aurrean: bi mundu gerra abiarazteagatik, Holokaustoagatik –europarrek egindako genozidio askoren artean izugarriena–, eta SESBko herrien genozidioagatik. Agintari sobietarren noblezia, Alemaniaren likidazioa eragotzi zuena, kaltegarria izan zen. Ezin da onartu Alemania berriro mehatxu izatea bakearentzat eta gure herriarentzat ".

Neurritasuna eta borondate ona kaltegarriak dira, eta errealismo militar hotz bezain zoroa nagusitzen da:

"Beharrezkoa da, adituen mailan behintzat, Gorbatxov eta Reaganen garaitik jasotako baieztapen ergelari uko egitea: "Gerra nuklear batean ezin da garailerik egon, eta ez da sortu behar". Jakina, neurri guztiak hartu behar dira gerra handi bat saihesteko. Baina jarrera hori ez dago soilik arma nuklearren erabilerari buruzko doktrinarekin eta oinarrizko logikarekin kontraesanean; eraso ez nuklearrerako bidea ere errazten du, hori da, hain zuzen ere, lortu duguna". Beraz, inposatzen den ondorioa errealismo basati bat da, gerra hotzaren garaiko "estratega" amerikarren neurrikoa:

"Merezi du mehatxu zuzenen taktika batera igarotzea, muturreko kasuetan prebentziozko erasoetara jotzeko prestutasunarekin, hasiera batean nuklearrak ez diren armekin (...) Neurri guztiek ezertarako balio ez badute, hurrengo fasera igaro beharko dugu, eta Errusiaren aurkako erasoa babesten duten herrialdeetan zentro logistikoen eta base militarren aurkako erasoak egiten hasi" (...) "Britainia Handia eta Frantzia armagabetu eta burua mozteko erasoak egiteko beharrera ailegatuz gero –Jainkoak ez dezala horrelakorik nahi–, beharrezkoa izango da misilen aurkako defentsa sistema aktibatzea, defentsa zibila, eta ohartaraztea gure lurraldera edo Bielorrusiara arerioaren ojiba bakar bat iristen bada, herrialde horiek lurrazaletik ezabatuak izango direla".

Europak ezin ditu errusiarren ohartarazpenak alde batera utzi, diplomaziara eta aurkariarekin hitz egitera itzuli behar du.