Erramun Baxok hizkuntzalaria eta ohorezko euskaltzaina zendu da

  • Euskararen egoera soziolinguistikoa aztertu, eta Kultur Erakundeko lehendakaria eta Eusko Batasuna alderdiko kide izan zen. Astelehenean zendu zen 96 urterekin.


2024ko ekainaren 04an - 12:24
Azken eguneraketa: 14:21
Argazkia: Euskaltzaindia

Euskaltzaindiak jakinarazi du Erramun Baxok hizkuntzalaria eta ohorezko euskaltzaina astelehenean zendu zela 96 urterekin. 1928ko abenduaren 26an sortu zen, Suhuskunen (Nafarroa Beherea). Euskal Herriko pedagogiaren, soziolinguistikaren eta kulturaren aldeko proiektu askotan parte hartu zuen Baxokek; hala nola Ipar Euskal Herriko euskararen egoera soziolinguistikoa aztertu zuen, 1995etik 2005era Kultur Erakundeko lehendakaria izan zen eta Eusko Batasuna alderdiko kidea ere. Euskaltzaindiak ohorezko kide izendatu zuen 2010ean.

Etxeko hizkuntza euskara bazen ere, frantsesez egin zituen ikasketak. Filosofian lizentziatua da Estrasburgoko unibertsitatean eta filosofian doktorea Montrealgo Unibertsitatean. Gaztea zelarik Frantziara eta Kanadara joan zen bizitzera. Hala ere, betidanik izan du sorterriarekiko eta euskararekiko kezka. Hori dela eta ikerketa ugari egin ditu; hala nola elebitasunak euskaran duen eragina, euskal kultura eta nortasuna XXI. mendean eta gazteen eta euskararen arteko harremanak aztertu ditu.

Horrez gain, Soziolinguistika Klusterreko sorreran izan zen. Quebecetik (Kanada) bueltatu ostean, Baxokek proposatutako ideia batetik sortu zen Soziolinguistika Klusterra. Xedea da ezagutza soziolinguistikoa ikertzea, zabaltzea, gabeziei eta beharrei erantzuteko dinamikak eta tresnak sortzea eta euskara biziberritzeko erreferentziazko ikergune izatea.

Euskal nortasunaz, unibertsitatean euskarak duen presentziaz, Frantziako hizkuntzaren legeaz eta bestez mintzatu zen, 2021ean ARGIAn egindako elkarrizketan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskalgintza
2024-09-03 | Euskal Irratiak
Elgarretaratzea deitu du EHEk Gorka Torreren sustenguz

“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.


Teknologia
Euskalgintza digital kritikoa

Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]


‘Bertatik Bertara’ kanpaina abiatu du UEMAk, turismo garaian euskara areagotu asmoz zerbitzu sektorean

Udalerri euskaldunen nortasuna egokien islatzen duena euskara dela nabarmendu du mankomunitateak eta bisitariek zein bisitariekin harremana duten zerbitzu sektoreko arduradun eta langileen konpromisoa eskatu du. Kanpaina ekainaren 8tik irailaren erdialdera arte egingo da.


Amurrioko Udalak dirulaguntza kendu dio Aiaraldea Komunikabideari

Aiara eskualdeko euskarazko komunikabide bakarra da Aiaraldea, eta Amurrioko Udalarekin 2012. urtetik izenpetua eta indarrean zuten euskara sustatzeko hitzarmena "alde bakarrez" eta "inolako jakinarazpenik eman gabe" eten du udalak. Erabakia "oso... [+]


Hizkuntza politika “sendoak” eskatu dizkie euskalgintzak instituzioei

Baionan egin dute agerraldia euskalgintzako 25 bat eragilek maiatzaren 15 honetan. Erakunde publikoen interpelazioaz gain, datorren urteko maiatzaren 15etik 25era iraganen den Euskaraldiaren berri emateko unea ere izan da.


2024-05-10 | Antxeta Irratia
Udalerri euskaldunen eguna ospatuko dute Lesakan maiatzaren 18an

"Zubiak zeharka” lemapean, egun osoko egitaraua prestatu dute UEMA eguna ospatzeko. Herriko eragile guztiek hartu dute parte programaren prestaketan eta ekimen herrikoi eta partehartzailea izatea lortu dute horrela.


2024-05-09 | Hala Bedi
Gasteiz Antzokia babesteko plataforma sortu dute

Gasteiz Antzokia "lehenbailehen" martxan jartzeko eskatu dio udalari Gasteiz Antzokiaren Aldeko Plataformak, eta Lazarraga elkartearentzat zein euskalgintzarentzat "errespetua" galdegin dute.


Milaka lagun batuko dira Nafarroaren Egunaren kari Baigorrin igandean

Egitarau aberatsa muntatu du beste behin Basaizea elkarteak: bertsolariak, dantzariak, gaiteroak, txarangak, herri bazkaria, merkatua eta kontzertuak. "Folklorismotik haratago", euskararen zilegitasuna aldarrikatuko dute Baigorritik apirilaren 28an.


Oskar Zapata (Topagunea)
“Euskarak aurrera egin dezan aliatu berriak behar ditugu”

Nafarroa Garaian euskararen aldeko jarrera gero eta handiagoa izan dadin ildo diskurtsibo berriak proposatu ditu Euskaltzaleon Topaguneak


2024-04-19 | ARGIA
Gasteizko Udalak berean segitzen du: 112.000 euro exijitzen dizkio Lazarraga elkarteari

Lazarraga kultur elkarteak jaso du udalaren eskutik 2023ko dirulaguntzaren zuriketaren xedapena: 112.000 euro itzuli beharko ditu. Elkarteak adierazi du “udalaren borondate faltak” Gasteiz Antzokiaren proiektua kolokan jarri duela eta “udalak sortutako... [+]


Euskal Konfederazioak haserrea adierazi du EEPren batzar nagusian, euskararen aldeko politikei diru gehiago ez bideratzeagatik

Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.


Eguneraketa berriak daude