1979ko Islamiar Iraultzaz geroztik Iranen izan diren protestarik luzeenetako hamabigarren astean sartu gara. Manifestazioen jatorria Mahsa (Jina) Amini 22 urteko gazte kurdu-irandarraren heriotza izan da, hijaba eramateko modu okerragatik moralaren poliziak atxilotu zuenean Teheranen familiarekin bisitan zegoela. Mahsa handik egun batzuetara hil zen poliziaren zaintzapean. Abuztuaren erdialdean islamiar erregimenak leku publikoetan hijabaren erabilera indartzeko neurri berriak argitaratu ondoren gertatu da hau.
Irango erregimenak neurriz gaineko indarkeriarekin erantzun die protesta guztiei. Irailaren 16an hasi zirenetik, eta Iran Human Rights GKEaren datuen arabera, 448 pertsona hil dira erregimenaren indar estatalen eskutik, horien artean 51 adingabeak. Ameriketako Estatu Batuetan, Kanadan eta Europan dauden Irango diasporako hainbat taldek beren sorterrian gertatzen ari diren gertaerak salatu dituzte, Irango herriari beren bizilekuetan laguntzeko manifestazioak, elkarretaratzeak eta prestakuntza-jarduerak antolatuz. Horretan NBEk ere esku hartu du eta azaroaren 24an nazioarteko misio independente bat sortu zuen protestak hasi zirenetik egin diren giza eskubideen urraketak ikertzeko. Misioa Alemaniak eta Islandiak bultzatu dute, aldeko 25 botorekin, kontrako 6rekin eta 16 abstentziorekin. Irango gobernuak azaroaren 28an ez duela ikerketan lagunduko iragarri zuen.
Irango herria indarkeriarik gabeko borrokako hainbat gertakariren protagonista izan da XIX. mendearen amaieratik, eta XX. mendean bi iraultzaren buru izan da. Lehenengoaren bidez (1905-1911) parlamentu bat sortzea lortu zuen eta bigarrenaren bidez (1979), Reza Shah Pahlaviren erregimen autokratikoa boteretik kentzea lortu zuen. Erresistentzia zibilaren historia luze honetan, mugimendu feministak funtsezko zeregina izan du. Irango Langileen Sindikatuaren arabera, 2021eko martxotik 2022ko martxora bitartean 4122 lan-protesta zenbatu ziren, hau da, aurreko urtean baino %115 gehiago.
Mahsa (Jina) Aminiren heriotza izan da Irango herriak kaleetan ahotsa areagotzea eragin duen tanta. Erresistentzia zibileko ekintza horien buru emakumeak daude. Egite horien ezaugarri nagusiak, halaber, belaunaldiartekotasuna eta hedadura geografikoa dira, baita laneko eta ikasleen greben bidez elkar lotzen eta sendotzen izanagatik ere.
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 585 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio “eraso prebentiboa” izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
AEBetako Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten batek dio gune nuklearrei eginiko erasoek ez dutela Irango gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Etxe Zuriko bozeramaile Karoline Leavitt-ek leporatu... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Irango hiru gune nuklear nagusiei eraso egin ostean, Donald Trump AEBetako presidenteak "Iran berriz handi egiteko" erregimen aldaketa bat behar dela adierazi du sare sozialetan. NBEren Segurtasun Kontseiluak larrialdizko bilera egin du, eta Errusiak, Txinak eta... [+]
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Teherango barruti bati eraso egin ondoren, Israelek jaurtitako misil batek IRIB Irango telebista kate publikoaren egoitza izan du jopuntu. Erasoa gertatu aurretik Israelgo Defentsa ministro Israel Katzek ohartarazi du "Irango propagandaren bozgorailua" desagertzear zela... [+]
Israelek ostiralean Irani eraso egin ostean, azken horretako lider nagusi Ali Khameneik "mendekua" iragarri zuen. Israelen erasoek dagoeneko 224 lagun hil dituzte Iranen; 23, berriz, Iranek Israelen eginikoek, horietatik zortzi igandean. Irango Parlamentuan NPT Arma... [+]
Israelek Iranen aurka orain arte egindako aire eraso gogorrena egin du ostiral goizaldean, Leon operazioa-rekin. Erasoan, Israelgo Armadako 200 bat gerra hegazkinek hartu dute parte eta kalte handiak eragin dituzte Iraneko nuklear programa garatzeko eta misil balistikoak... [+]