COVID-19aren ondorioz etxetik ari dira ikasketak jarraitzen azken hilabeteetan ikasleak. Azken hiruhilekoa eta ikasturte amaiera nola ebaluatuko diren da ikasle eta irakasleen zalantza nagusia. Horri lotuta, elkarrizketa egin diote eldiario.es hedabidean. Pasarte batzuk hautatu eta itzuli ditugu.

Badirudi ikasleei titulua eman eta ikasturtez pasatzeko ez hain zorrotz jokatzearen alde zaudela

Ez dut uste hori ez zorrotz jokatzea denik. Krisiak hazteko aukera dira, nahiz eta ez dakidan krisi honetatik ikasteko gai izango garen. Baina hala egingo bagenu, ohartuko ginateke beti ikaskuntzako garapen lerro moduan proposatu diren horiek dauzkagula orain esku artean. Baina orain ezinbesteko dira, ez diskurtso hutsa. Planteatzen ari den bakarra da norbaitek ikasten ez duenean, gehiago lagundu behar zaiola, ez frenua jarri. Ebaluatzea ez da kalifikatzea, ez da hesiak jartzea. Ebaluatzea da ulertzea zein puntutan dagoen ikaslea, jakiteko zein den eman behar duen urratsa. Kalifikatzea, informazio hori nota bihurtzea da, horregatik ez da ebaluatzea.

Errepikatzeaz asko hitz egiten da egunotan. Zer iritzi duzu?

Ezagutza kualifikatuak adierazten du errepikatzea ez dela ona ez ikasleentzat eta ezta hezkuntza sistemarentzat ere. Kooperaziorako eta Garapen Ekonomikorako Nazioarteko Erakundeak esaten du hori, eta ezin esango dute "progre" gaupasero bat denik. Badira datuak frogatzen dutenak perfil bereko ikasleei, bati ikasturtez pasatzen utziz gero eta besteak errepikatzen badu, eta bien ibilbideari jarraipena egiten bazaie, hobe izaten dela ikasturtez pasatzen utzi zaionarena. Ikasturtez pasatzen uztea delako ikasten jarrai dezan bultzatzea.

Ebaluatu egingo dugu. Norbaitek suspenditzen du ikasgaia? Suspenditu du, ez du ikasi. Horrek esan nahi du errepikatu behar duenik? Ez. Esan nahi du hurrengo urtean indartu egin behar direla ikaskuntza horiek. Errepikatu arazteak planteatzen duen soluzioa da egin dezala berriz berdin. Eta batzuetan ez da hori bidea, baizik beste era batera erakutsi behar zaiola. Hau ez da ezer berria: ongi egitea da.

Hori bada ongi egitea, zergatik ez da aplikatu orain arte?

Askoz zailagoa delako aniztasunari erantzutea, ikaskuntza indibidualizatzea. Ez dago gizakirik beste baten modu berean ikasten duenik, eta horrek ez du esan nahi bata bestea baino tontoagoa edo azkarragoa denik. Laguntza egokitu egin behar dela, hori gure oinarrizko ideietan dago. Hiru seme-alaba dituzu eta hiruentzat gauza bera nahi duzu, baina hiruekin gauzak modu berean egiten badituzu, zartakoa hartuko duzu. Hori mundu guztiak argi ikusten du eskolatik kanpo. Baina ezagutzen dituzun hiru seme-alaba soilik izanik ere, gurasoak ez gara gai aplikatzeko. Pentsa eskolan, 35 ikaslerrekin, ordu gutxirekin, curriculum zamatuarekin... oso gauza jakina da, baina eskola hau praktikara eramatea gero eta zailago egiten joan da. Egon daitezke hainbat ikasle perfil, zerbait ikasi ez dutenak. Eta hori detektatzen dugunean, zertarako erabiltzen dugu informazio hori? Errepikatuko duten edo ez esateko? Eta horrekin zer lortzen dugu? Informazio hori erabili behar dugu jakiteko zein bultzada berezitu beharko duen ikasle bakoitzak.

Zein kasutan dator ongi errepikatzea?

Egon daitezke ikasleak eraman ezina izango zaiena ikasturtez pasata ikaskuntza berriak egitea eta gainera aurreko urtean ikasi ez zituenak erreforzatzea. Hori da erabaki behar dena eta argitasun profesionala behar da. Errepikatzea neurri bat gehiago izan daiteke, ez "neurria" (eta bakarra).

Errepikatzeak soilik ez du ezer bermatzen, zeren oinarrian dagoen ideia da ez ikastea denbora kontua dela. Baina ikasleek ikasten ez dutenean ez da soilik denboragatik, baizik behar dutelako beste nolabait sustengu ematea. Ikasturtea errepikatzen duten ikasle batzuek, lehen aldian gainditu zuten ikasgairen bat bigarren aldian ez dute gainditzen. Hori zergatik da?

Gainera, errepikatzea oso neurri garestia eta inefikaza da. Ez dute titulazioa lortzen eta ez dute hobeto ikasten. Ikasle batek ikasten ez duenean, bi gauza gertatzen dira: ez dituela edukiak ikasten, eta ikasi duela ez dakiela ikasten. Biak dira oso garrantzitsuak eta ulertu behar da zein mezu bidaltzen zaion ikasleari. Larriagoa izan daiteke ikaslea inkopetente sentitzea zerbait ez ulertzea baino, horrek eragiten duelako ikasten jarraitu nahi ez izatea.

Eta gero botatzen dugu mezu genial hori, ikasleek ikasi behar dutela ikasten. Nola nahi izango du ikastea, uneoro esaten badiogu ez dakiela? Bada jendea eskolatik ximelduta ateratzen dena, inkopetentzia pertzepzioarekin. "Halako ikaslea naiz". Zer da hori? Zer da garrantzitsuagoa, ikasten jakitea, edo ikaskuntza zehatz bat ez une zehatz batean eskuratu izana? Baina esaten diogu ez dakiela eta frogatu dezakegula dezimalekin. Hori al da irakastea?

Arrakalaz: errepikatzeak gehiago eragiten die txiroenei, aberatsei baino.

Estatistikak begiratzen badira, errepikapen datuek zerikusia izan dute LOMCE legearekin, honek aukera eman baitu ikasturte bakoitza errepikatzeko. LOMCE aurretik, ziklo bakoitzeko errepikatzen zen, beraz, akats gutxiago egiten genituen, ezin genuelako ikasturtero akatsa egin. Interesgarria da ikustea nork errepikatzen duen. Bada txosten bat Save The Children erakundeak egina, eta hor argi geratzen da beti berberek errepikatzen dutela. Horregatik da presazkoa ez ekibokatzea, zeren hanka-sartzea egiten badugu, nork ordainduko du? Errepikatzaileen perfilak zaurgarrienenak dira. Denek ahoa betetzen dute esanaz inor ez dela atzean utziko. Bai, utziko ditugu, ekonomian autonomoak utziko ditugun bezala, hauek langabezian geratuko direlako, edo enpresa txikiak, itxi egingo dutelako. Badakigu krisi ekonomikoak ez duela berdin eragingo enpresen sektore osoan. Bada saiatu behar dena da hezkuntza krisia ez dedin berriz ahulenen bizkar erori, puntu berera iristeko babes handiagoa behar duten horiengan. Ez dago ezer injustuagorik, behar ezberdinak dituztenei gauza bera ematea baino.