Diabetes-kasuak bikoiztu egingo dira hiru hamarkadatan
2050erako munduan 1.300 milioi diabetes-kasu baino gehiago izango dira, 2021ean erregistratutako kopuruaren bikoitza baino gehiago, ez bada estrategia eraginkorrik abian jartzen.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Horixe da The Lancet eta The Lancet Diabetes and Endocrinology aldizkarietan argitaratu duten ikerketa-sorta baten ondorioetako bat. Azterketa horien arabera, egiturazko arrazismoa eta desberdintasun geografikoak dira joera kezkagarri horren arrazoi nagusiak.
Batez ere 2. motako diabetesak eragingo du gorakada hori, obesitateak gora egiten jarraituko duelako, eta aldaketa demografikoengatik. Gaur egun ere, kasu guztien % 90 mota horretakoa da.
Gainera, azterketek agerian utzi dute egiturazko arrazakeriaren eta desberdintasun geografikoen eragina. Esaterako, herrialde aberatsetan, adibidez, Estatu Batuetan, talde etniko minoritarioen diabetes-tasak 1,5 aldiz handiagoak dira zurienak baino. Eta, oro har, diru-sarrera txikiak eta ertainak dituzten herrialdeetan, eritasun horren ondoriozko heriotza-tasak diru-sarrera handiak dituzten herrialdeenak baino bi aldiz handiagoak dira.
“Egiturazko arrazismoak eta desberdintasun geografikoak osasunaren determinatzaile sozialak areagotu eta larritu egiten dituzte, eta eragina dute diabetesa duten pertsonen arretan eta tratamenduan”, nabarmendu du The Lancetek editorialean.
Kalkuluen arabera, 2045ean, diabetesa duten helduen hiru laurden baino gehiago diru-sarrera ertain eta txikiak dituzten herrialdeetan egongo dira, eta horien % 10ek bakarrik jasoko du arreta egokia.
Diabetesa hain azkar ugaritzen aritzea, kezkagarria izateaz gain, munduko osasun-sistema guztientzako erronka handi bat dela azpimarratu dute. Eta garbi utzi du editorialak: “Beharrezkoa da asmo handiko programa zabal bat, boterearen eta kolonizazioaren bideak mendeetan eragin dituen bidegabekeriei aurre egiteko”.
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]