Dantzari profesionalen prekarietatea: urtean 10.000 euro baino gutxiago irabazten ditu bi dantzaritik batek
Aldizkakotasun handia eta ezegonkortasuna ere batzen zaizkio dantzari profesionalen errealitateari; hala ondorioztatu du azken txostenean Euskal Herriko Dantza Profesionalen Elkarteak. Hamarretik hiru gizonezkoak dira, baina portzentajez, emakume eta pertsona ez-binarioak baino egoera ekonomiko hobean bizi dira.
Urtez urte eta hamarkadaz hamarkada, dantzari profesionalen egoerak prekarioa izaten jarraitzen du. Euskal Herriko Dantza Profesionalen Elkarteak eta Kulturaren Euskal Behatokiak elkarlanean egindako txostenaren arabera –aintzat hartu behar da beti ere, dantzari profesionalen kasua aztertu dutela eta ez aisialdiko jarduna–, bi dantzari profesionaletik batek ez ditu urtean 10.000 euro baino gehiago irabazten, aldizkakotasun handiarekin gainera. Nolabait ere, intuitiboki jakina zena kontrastatu eta baieztatzeko moduko txostena izan dela adierazi dute.
%72k nolabaiteko lotura ekonomikoa dute administrazio publikoarekin, eta kasuen %47an, kontratazio publikoek diru-sarreraren %46 baino gehiago hartzen dute. Hau da, argi dago sostengu nagusia instituzioetan dagoela, baina kasurik gehienetan motz geratzen dira ekimenak, gaur-gaurkoz prekarietatea handia baita. Are gehiago, lan egin eta kotizatutako hilabeteen artean ere desoreka oso handiak atzeman dituzte txostenean.
Arrakala generoaren arabera
Inkestan parte hartutako dantzari profesionalen 10etik 6 baino gehiago emakumezkoak ziren; 10etik 3 gizonezkoak eta %7 ez-binarioak. Adinaren arabera, desoreka nabarmenik egon ez arren, gehienak 40 eta 50 urte artekoak direla ondorioztatu da; eta, azpimarragarria, ikasketa-mailaren arabera dagoen oreka.
Aurrez aipatu dugu, dantzari guztien erdiak irabazten dituela urtean 10.000 euro baino gehiago; aldiz, gizonezkoen kasuan, %70era igotzen da portzentajea. Pertsona ez-binarioen kasuan, hirutik bakarrak.
Emakumeak plazak hartzen hasi direnean herri askotan mutilak desagertzen hasi dira. 10-15 urteren buruan gizonek bakarrik dantzatzen zituzten dantzak ia emakumeek soilik osatutako dantzari taldearen esku gelditu dira. Badirudi gizonezkoei plaza emakumeekin konpartitzea ez zaiela... [+]
Duguna Iruñeko dantzariek Sanfermin Aldapakoaren ezpata-dantza karrikaratu dute beste behin Iruñeko alde zaharrean. Arrotxapeko zubian bandera dantzatu eta banderapetik ezpata-dantzariak pasa ondoren abiatu da kalean gora segizioa. Ezpata-dantzariak 40tik gora, 4... [+]
Gure Ametsa dantza taldeak soka-dantza dantzatu du Kalbario jaietako Piñastegi egunean. Herri osoa mahoiz jantzita esnatu da; portuan da gaurkoan festa. Sardina usaina sumatzen da eta umeak arranplan ari dira jolasean, txirristan. Helduak, berriz, kukainarekin. Bar Puerto... [+]
Dantza egin behar dutela entzun eta ukapena da lehenengo erantzuna. Gurasoek eta begiraleek badaezpada ez diete aurretik abisatu ere egin, baina ni ikusi orduko segituan igarri dute gaur dantza saioa dugula. Haserrea, protesta eta ihesa izan dira 8-9 urteko mutikoen erreakzioa.
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
"2000. urteko San Joan egunez, aspaldiko urteko jende multzorik handiena bildu zen Andoaingo Goikoplazan, hamabiak jotzearekin batera dantzarako prest. Lehenengo aldiz gizon eta emakumez osatuta zegoen axeri-dantzarien taldea zen". Hitz horiekin ireki zuen "Emakumeak... [+]
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]
Biteri Kultur Etxean egin dugu zita Pepi Arrospiderekin (Hernani, 1952). Izaskun Auzmendirekin (Arribe, 1964) agertu da, biak San Joan konpartsako kideak. Telefonoa. Auzmendirena da, hizketan hasi da, baina Arrospide adi-adi dago. Ia sartu da telefonora bera ere. Segituan... [+]
“Guk entseatu egiten genuen, mutilei erakusten genien, parrilarako laguntza behar zutenean hor egoten ginen, baina gero sekula ere ez genuen dantzatzen plazan, ezta burutik pasa ere”. Oihane Auzmendi Iturbe (Legazpia, 1977) Sustraiak dantza taldeko dantzaria da,... [+]
Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]
Azaroan estreinatu zuen bere lehenengo lana Nagore Tamayo dantzariak (Tolosa, 2000): Nondik abiatu inora izena du, eta Natalia Belén dantzariarekin batera gorpuztu du. Bere herrian egin dugu hitzordua, Zumardi Handian.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Iurretan 1995ean andreek soka-dantza nola plazaratu zuten idatziz jasoa du Jon Irazabalek. Izan ere, 1837ko San Migel jaietan emakumeek osatutako aurreskua dantzatu zela ikusita, arrasto haiei jarraika, kopla doinuz lagundutako soka-dantza ikasi eta kaleratu zuten Iurretako... [+]