BDZ kanpainak (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorrak), orohar Israeli Boikot ekimen gisa ezaguna, aparteko garaipena lortu zuen 2015eko apirila eta abuztu artean. Veolia multinazional frantziarrak orduan baieztatu zuen Israelen eta Palestinako lur okupatuetan zituen inbertsio guztiak bertan behera utziko zituela. Ehunka milioitako inbertsioak zituen uraren kudeaketarekin, garraioarekin, Zisjordaniako zabortegiekin eta energiarekin lotuta.

Bere akzio guztiak AEBetako Oaktree Capital Management patzuergoari saldu zizkion, zazpi urtez nazioartean egindako boikotak eragin zizkien galerei eutsi ezinik. BDS mugimenduaren arabera, Veoliari egindako nazioarteko presioak kontratu publiko askoren ateak itxiarazi zizkion enpresari eta horrek milaka milioi euroko galerak eragin zizkion. Adibide batzuk jartzearren, Irlandako eta Ingalaterrako hainbat udalek Veoliarekin zituzten hitzarmenak bertan behera utzi zituzten, baita Londres, Estokolmo edo Bostongo hiruburuek ere. Berbarako, Kuwaiten 750 milioi dolar galdu zituen, hiriko hondakin solidoak kudeatzeko hitzartuta zuen kontratua erretiratzean. Bilboko tranbiaren kudeaketa ere enpresa frantziarrari esleitu zion Bilboko Udalak eta horrek eragin zituen protestak Bizkaiko hiriburuan.  

Eta hau dena zergatik? Batetik, Nazioarteko legeriaren arabera, legez kanpokoak direlako Palestinako lurralde okupatuan Israelek dituen koloniak. Hala berresten dute Nazio Batuen, Nazioarteko Justizia Auzitegiaren, Genevako Konbentzioaren eta giza eskubideen aldeko nazioarteko erakundeen beste zenbait ebazpenek. Eta bestetik, itsusia delako besteen mina errentagarri bilakatzea, norberarentzat nahi ez duzuna besteei eginez, zer eta poltsikoa ondo betetzeko.

CAF, bide beretik?

Veoliakoa mugarria izan zen, baina CAFeko langileek onartutakoa ere nazioartean gutxitan gertatzen den zerbait da: langileek presioa egitea beren enpresak uko egin diezaion lan bat egiteari, beste herri bateko langileen ongizatearen izenean. Norberaren interes puntualen gainetik —"aurrena hemengoak" faxisten leloa, uste baino sustraituago dugu eguneroko gure praktikan— elkartasun internazionalista hobetsi dute langileen sindikatu guztiek, aho batez.

Paletinarrek hala eskertu zuten Palestinaren Askapenerako Erakundeko (PAE) ordezkari Saeb Erekaten eskutik, CAFeko langileei igorritako gutunean. "Esker ona azaldu nahi dizuet gure kausa babesteagatik, uko eginda Jerusalem Okupatuan egingo diren lanetan parte hartzeari".

Hautu bera egin dute nazioarteko enpresa ugarik eta lizitazio-proiektutik erretiratu dira Kanadako Bombardier, Australiako Macquarie, Alemaniako Siemens, Frantziako Alsthom eta Systra (Frantziako Estatuaren SNCF tren-konpainiaren filiala) edota Greziako partzuergo batek eta tranbiaren Linea Gorria kudeatzen zuen Citty-Pass konpainiak ere.

Klase ikuspegia

CAFeko enpresariek ordea, langileen hitzari muzin eginez, palestinarrei lapurtutako lurretan negozioa egitea hobetsi dute. Enpresa israeldar batekin bat eginez, 1.800 milioi euroko kontratu batetik 500 milioi poltsikoratzearen truke. Klase ikuspegia ulertzeko, adibide paregabea da: gehiengoak –langileak– elkartasuna, eta gutxiengoak –enpresarioak– etekina.

Ikusteko dago CAFeko zuzendaritzak hartutako bideak zer ondorio ekarriko duen. Bai Euskal Herrian, CAFeko langileen, Euskal Herriko sindikatuen eta nazioarteko elkartasun mugimenduen aldetik. Baliteke hemengo protestak saihesteko tranbiako lanak Euskal Herriko lantegietatik kanpo egitea, Zaragozan adibidez. Saiestezin egingo zaie, ordea, egun munduan den Aparheid-a laguntzen eta hobetzen lagundu izanaren lotsa publikoa.