Bizkaiko etxeko langile egoiliarren %97ak ez du kobratzen gutxieneko soldata
ELE etxeko langileentzako aholkularitza zerbitzuak berengana 2022an jo duten 738 langileen lan-baldintzei buruzko estatistikak aurkeztu ditu asteazkenean emandako prentsaurrekoan. Datuen arabera, barneko langile gehienek legez kanpoko baldintzetan egiten dute lan eta kanpoko langileen egoera hobeagoa da.
Bizkaiko Etxeko Langileen Elkartea (ATH gaztelaniaz, ELE euskaraz) asteazkenean eman du prentsaurrekoa Bilbon, bere aholkularitzara 2022an joan ziren 738 langileen lan-baldintzei buruzko estatistikak ezagutzera emateko. ELEren arabera, aste barruko etxeko langileen %97,2ak ez du kobratzen legez dagokion gutxieneko soldata. Talde horretan gehienak emakume migratuak dira, eta horietatik %29,5ek egoera administratibo irregularra dute.
Elkartearen datuen arabera, barneko langile gehienek legez kanpoko baldintzetan egiten dute lan, lanaldiari eta atsedenaldiei dagokionez: "Oso urrun dauden baldintzak ezartzen zaizkie eta egoera erregularrean daudenak baino egoera okerragoan daude". Aste barruko langileen %72,57k Enpleguaren Legeak aurreikusten dituen 60 ordutik gora lan egiten du. Gainera, %21,88k ez dute askatasunik beren kontuetarako eta %27,4ak ez du asteko atsedenik hartzen. Gainera, elkarteak gaineratu du ia %39ak ez duela atseden hartzen gauez, mendekotasun-egoeran dauden pertsonei laguntzen dietelako.
Soldaten harira, elkartearen arabera lansarien zenbatekoa ez dator bat gutxieneko soldatarekin: "Soldaten abusua askoz handiagoa da paperik gabeko langileengan". Nabarmentzeko da etxeko langile egoiliarren %59k 1.200 euro baino gutxiago irabazten dituela hilean, eta %19,3a ez dela 901 eurora iristen.
Egoera erregularrean dauden ia barne-langile guztiak Gizarte Segurantzan alta emanda badaude ere, bajak kobratzea eskatzeko oztopoak dituztela salatu du ELEk. Kasu honetan baja ez du medikuak bideratzen gainontzeko sektoreetan bezala. Horretarako, baliabide informatikoetarako sarbidea behar dute, jarraibide "ulertezinak" bete behar dituzte Gizarte Segurantzako langileen laguntzarik gabe.
Kanpoko langileen profila ezberdina da. Gizarte Segurantzaren estaldurak gora egiten du urtero eta %79,09 lanaldi partzialean daude. Gainera, paperik gabeko kopurua egoiliarrena baino txikiagoa da, %12,9 hain zuen ere. %55ek hogei ordu baino gutxiago egiten dituzte astean, eta %29 ez dira iristen lan egiten duten orduei dagokien gutxieneko soldatara.
Epaitegiaren "moteltasuna"
Etxeko langileak dira lan-sektorerik kaltetuena, "oso motel" dabilelako lan-arloko epaitegien erantzuna ELEk jakinarazi duenez. Bizkaian, kaleratzeek hiru hilabete behar dituzte batez beste epaiketarako hitzordua emateko. "Eskatzen dena soldatak edo lana uzteagatik kalte-ordaina bada, enplegu emailea hil delako edo egoitza batean sartu delako, erraz jasotzen da deia urtebeterako", gaineratu du.
Langabezia-aurkezpenik gabe eta lanean ari diren "benetako baldintzak frogatzeko zailtasun handiarekin" baja negoziatzera behartuta daudela esan du elkarteak, "oso berandu eta emaitza zalantzagarriekin" iritsiko den epaiketa baten zain egon gabe eta eremu pribatuan lan egiten dutenen "froga falta" dela eta.
Gainera, gaixotasun-, istripu- eta amatasun-bajen eskaerak bide elektronikoz egitea "oztopo handia" dela gehitu du, langile askok ez baitute baliabide informatikorik. Pandemia baino lehen Gizarte Segurantzako bulegoetara pertsonalki sar zitezkeela esan du, informazioa eskatzeko eta laguntza jasotzeko.
KKRk urtarrilean erosi zuen Superstruct sustatzailea, Sónar, Viña Rock edo Resurrection Fest jaialdiak sustatzen dituena besteren artean. Palestinaren kolonizazioari lotutako higiezin-jardueretan eta Israelgo sektore teknologikoan parte hartzeagatik seinalatu dute... [+]
Uztailean argitaratuko da behin betiko Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE), eta Hego Euskal Herriko lehen hiriburua da izendapena lortzen.
Trebiñu eta Argantzu udalen Arabarako integrazioa "mugagabean atzeratu ez dadin" galdetzeko mozioa adostu dute EAJk, EH Bilduk, PSEk eta Elkarrekinek.
Maiatzaren 17an LGTBIQ+fobiaren Kontrako Eguna dela-eta, “bizi dugun oldarraldi atzerakoia” , “transfobiak hartu duen indarra” eta “instituzioen utzikeria” nabarmendu dituzte kolektiboaren bueltako elkarteek. Zenbait instituzioren kapitalismo... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Hemeretzi neurri ekologiko eta sozial barnebiltzen ditu, datorren urteko hauteskundeetako zerrendek ezarri ditzaten. Sei lan lerroren inguruan ardaztu ditu, eta herrien neurriaren arabera ezarri ahalko dira.
Hamabi bertsoko sorta dotorea jarri du pilotariak, galtzeari eta irabazteari buruz. Inspirazioa 2024an Larrun aldizkarirako egindako mahai-inguruak piztu zion, Jokin Altunarekin gai horri buruz aritu baitzen gogoetan. Bertso sorta musikatuta entzun daiteke Bertso Ikasgela... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Indo ibaiaren harana, duela 5.000 urte inguru. Mohenjo-Daro hiriak 35.000 biztanle inguru zituen eta, berriki PNAS aldizkarian argitaratutakoaren arabera, Giniren koefiziente oso baxua zuen, 0,22koa –koefiziente horrek gizarteen desberdintasun ekonomikoa neurtzen du,... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]
Talentu faltaren mamua da azkenaldian ekonomiaren ikuspegi kapitalista hegemonikotik ezarri nahi diguten eta denek ontzat eman behar dugun ideia nagusietako bat. Arazo artifiziala da, eta ikuspegi oso elitistatik, gure egunerokoan ez dagoen denon arazo bihurtu nahi... [+]
Iberiar penintsulan apirilaren 28an gertatutako itzalaldiak, egungo energia sistemak dituen arrakala guztiak utzi zituen bistan. Enpresa elektriko handien diru gosea, berriztagarrien ezarpen masiboak dakartzan ajeak, eta herritarrok bizimodu hiper-elektrifikatuarekiko dugun... [+]