Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

  • Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.

Paula Estevez

2025eko ekainaren 18an - 12:14
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Maria Dosil eta Uxue Llano EHUko ikertzaileek Udako Ikastaroetan emandako ikerketaren berri dakar El Diario Vascok: 12 eta 17 urte arteko 409 gazte galdekatu dituzte (%54 mutilak, %45 neskak, %1 ez bitarrak) eta emaitza izan da bikote harremana duten %67,1ak ziberbiolentzia erabili duela bere bikotekidearengan, batez ere kontrola. Zehazki, gutxienez hamar nerabetik seik bikotekidea kontrolatu du mugikorraren edota sare sozialen bidez.

“Jarrera sexistak eta maitasun erromantikoaren mitoari lotuak antzeman ditugu, emozioak erregulatzeko zailtasunak eta antsietatearekin zerikusia duten sintomak –dio Maria Dosilek–. Kontrola zaila da identifikatzen, sarri maitasun erromantikoarekin lotzen dutelako, konfiantza eta maitasun seinale gisa hartzen dute, normalizatuta dute”.

Horri aurre egiteko, CDA-Stop (Cyberdatin Abuse Stop) programa jarri zuten martxan ikertzaileek: “Galdetzen diegu, irudikatzen duzu zure mutila prismatikoekin nondik zoazen zelatatzen? Ba hori da Instagrameko historiei begira aritzearen pareko. Etxeko giltzak emango zenizkioke? Ba hori da zure pasahitzak ematearen pareko. Offline bizitzako egoeren larritasuna ikusten dute, baina ez hainbeste online denean; eta halako saioek laguntzen diete ziberbiolentzia hori identifikatzen”.

"Maitasunarekin lotzen dute gardentasun osoz jokatu beharra, inongo sekreturik gabe. Zergatik jakin behar du bikotekideak dena zutaz?"

Genero Indarkeriaren Eskailera

Tamalez, Indarkeriaren Eskailera presente dago oraindik, hainbat harremanetan. ARGIAn jorratu genuen eskaileraren metafora: nola hasten den bikotekidea bestea non eta zertan ari den uneoro jakin nahian, mugikorra kontrolatzen, pixkanaka pertsona hori gainerako guztitik bakartzen, bere janzteko modua eta jokaera baldintzatzen… konturatzerako gutxiespena, umiliazioa, mehatxua, beldurra eta baita indarkeria fisikoa ere baliatzen dituen arte.

Funtsezkoa da indarkeria fisikoa agertu aurreko urrats horiek guztiak gazteek identifikatu eta atzean dagoen errealitateaz jabetzea. “Kontrol puntu bat positiboki baloratu ohi dute neskek, maitasun erromantikoaren mitotik hala barneratuta. Sarri, maitasunarekin lotzen dute norbera besteari ‘erabat ematea’; alegia, gardentasun osoz jokatu beharra, inongo sekreturik gabe. Zergatik jakin behar du bikotekideak dena zutaz? Zergatik ezin duzu izan zure intimitatean gorde nahi duzun arlorik, zuretzat izatea nahi duzun emozio eta barne-pentsamendurik?”, planteatzen die ikasleei Beatriz Rubio Hezkidetza arduradunak.

Negatibotik positibora, ikasleekin egin daitekeen ariketa bat ere bada bikote harreman osasuntsu batek nolakoa izan behar duen pentsatzea eta ezaugarriak izendatzea, modu eraikitzailean. “Maitagarria, alaia, ez jeloskorra eta fidela dira zerrendatzen dituzten ezaugarrietako batzuk”, nabarmentzen du Beatriz Rubiok, aipatu erreportajean.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Harremanak
2025-05-14 | Edu Zelaieta Anta
Gaingiroki

Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]


Lagunak

Lagun hitzak euskaraz esanahi asko dauzka. Pertsona izan liteke, kidea, hurkoa, kamarada, laguntzailea, bikotekidea, adiskidea. Azken finean, bizitzan zeharreko edo momentu puntual batzuetako bidaidea dela adierazten digute berbok: bidean laguntzen diguten horiek. Akonpainatu,... [+]


Gure maitasun gosea

Maitasun erromantikoari buruzko mitoaz aritu nintzen azken kolaborazioan, hari buruz egiten ditugun espektatiba okerrez, ematen diogun zentralitateaz, horrek ekarri ohi dituen min eta frustrazioez, bikote instituzioak dauzkan pribilegio bidegabeez. Hala ere, kide... [+]


Haurdun geratu nahi eta ezin, isilpeko dolua

Antzutasuna tabu eta estigma den gizarte honetan, zenbat galdera erantzun bila: haurdun geratu nahi eta ezin lortu, noiz arte luzatzen dira saiakerak, eta bide horretan zenbaterainokoa da nekea, bakardadea, erruduntasuna, lotsa, beldurra, obsesioa? Nola eragiten die etxeko eta... [+]


Maitasun erromantikoaz

Gehiago entzuten da orain maitasun erromantikoaren auziaz hitz egiten, eta gainera eta zorionez, modu kritikoan. Azkenean, harreman sexu-afektiboen gaia bere sakonean hasi gara aztertzen, zein handiak diren bikote harreman batek izan eta eman behar duenari buruz egiten ditugun... [+]


2023-12-19 | dantzan.eus
Mari Domingi, berdintasunaren adierazle ala hetero-arauaren berme?

Grazia egiten dio Itxaro Bordari Olentzeroren emazte berriak. Mari Domingi Olentzeroren laguna dela diote, ordea, Mari Domingi taldeko kideek. Olentzerok alboan emakumearen beharrik ez duela dio, berriz, Fernando Oiartzunek; Olentzero bera izan baitaiteke emakume. Eta... [+]


“Ghostinga normalizatzen badugu, mina eta biolentzia normalizatzen ari gara”

Gizartean, eta batez ere gazteen artean "ghosting" egiteak duen eraginaz mintzatu da Ainara Aizpurua Perez psikologoa.


Idatzitako lehen musuak

Musuei buruzko lehen erreferentziak hinduek duela 3.500 urte idatzi zituztela uste genuen, baina daniar ikerlari talde batek Science aldizkarian jakinarazi duenez, duela 4.500 urte sumertarrek jaso zituzten lehen erreferentzia esplizituak.


Harreman afektiboei feminismotik begiratzeko festibala antolatu du PAF! elkarteak

LoverDose izena jarri diote eta maiatzaren 19, 20 eta 21ean iraganen da Baionan. Hitzaldiak, tailerrak, performantziak zein kontzertuak, eskaintza zabala proposatu dute, bide ezberdinetatik heltzeko gaiari. Izen-ematea apirilaren 30ean irekiko dute.


Serorak
Herri ondarearen zaindariak, elizako agintarien jomugan

Herrietako elizen zaintzaz arduratzen ziren emakumeak ziren serorak eta Euskal Herri osoan ezagunak izan ziren, Erdi Arotik XX. mendera arte. Baina bete zuten funtzioa ez zen berdina izan lurralde guztietan, ezta garai guztietan ere. Emakume haiek publikoki nabarmentzen ziren... [+]


2023-03-28 | Hiruki Larroxa
Eskola irauli

Hezkuntza aurkezten dugu jendarte eraldaketarako ezinbesteko moduan. Etorkizuneko jendartea eraikiko duten haur eta gazteek (oraina eta etorkizuna eraldatzea helduon esku egongo ez balitz bezala...) pentsamendu, jarrera eta ekintza zapaltzaileetatik urrundu eta harreman... [+]


Atzera pauso bat Japonian: genero bereko ezkontzak ez dira legezkoak

Tokioko epai batek asteazkenean berretsi du ezkontza horiek debekatzea ez dela legez kanpokoa, ezkontzaren definizioan ez baitira sartzen. G7ko herrialde bakarra da genero berekoen arteko ezkontzak onartzen ez dituena.


Eguneraketa berriak daude