Igande arratsaldean, lepo betetako Irungo Amaia kultur zentroko aretoan, Bi Arnas dokumentala ikusi nuen. Dokumentalean Iratxe Sorzabal euskal preso politikoaren eta bere amaren arnasak sentitu nituen. Torturatu baten eta bere amaren hitzak bizitu nituen, gogoan izanda Euskal Herrian eragindako milaka tortura kasuak.

Tortura kasu haietariko bi hain zuzen orain dela 30 urte izan ziren. Bi arnas ia eten ziren, 1992ko maiatzaren 9an bi lagun atxilotu eta 5 egunez inkomunikatu eta torturatu zituztenean. Hiru hilabete besterik ez nituen garai hartan, eta bi arnas horiek, nire bi osabenak ziren. Handitzen joan ahala gertatutakoaz ohartzen hasi nintzen: kartzelan zeudela, erakundeko kide izan zirela, kilometro mordoa egin behar nituela haiek ikusi eta sentitzeko eta tortura basatiak jasan zituztela.

Bi sentimendu kontrajarri hazi ziren nire baitan, amorrua eta miresmena. Amorrua, nire senideek pairatu behar izan zutenagatik, eta miresmena, herri honekiko beraien erabateko engaiamenduagatik. Bi sentimendu horiek beraiek erakutsitako bidea jarraitzera eraman ninduten, eta 14 urte besterik ez nituela nazio askapen mugimenduaren/familiaren parte izatera pasa nintzen, hasiera batean Irunen hain zuzen ere.

Urte gogorrak zein ederrak izan ziren, atxiloketak, tortura kasuak, errepresioa ziren eguneroko ogi, baina aldi berean militantzia kideen arteko konplizitatea, konpromisoa, laguntasuna... eta burututako lanaren emaitzak.

Nire osabei gertatu zitzaiena kasu isolatuak ez zirela argi nuen, eta herri honen askapen borrokan inplikatzeak horrelako ondorioak ekar zitzakeela kontziente nintzen. Gaztetxo bat besterik ez nintzela, behin baino gehiagotan etorri zitzaidan burura momentu hori niri ere irits zekidakeela. Eta nire inkontzientziatik edo, mentalki prestatzen ahalegindu nintzen. Nola pentsa nezakeen horrelako muturreko sufrimendu batera presta nintekeela? Eta, bereziki, nola asumitu zezakeen 15 urteko gaztetxo batek horrelako zerbait bizitzea tokatuko zitzaiola.... Dokumental eder horrek berriz ere nire barrenak astindu ditu, eta sentitzen nuena idaztera ausartu naiz.

Hilabete honetan ere, nire kide batek, milaka horietarik beste arnas bat izan denak, gertaera larri bat pairatu du. Garaian torturatu zuten Eneko, baina nahikoa ez, eta duela egun batzuk alabarekin zegoela abordatu eta mehatxatu zuten espainiar agenteek, tortura psikologikoa betikotzeko asmoz.

Etsaiek urte luzeetan erein eta ereiten duten gorroto hori, eragin dituzten milaka arnas horiek, bilaka daitezela herri hau askatasunera eramango dituzten milaka adaxka gazte berriak! Izan zirelako baikara, eta garelako izango baitira!