Betiereko Wagner
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J. Cabrero eta G. Mungia.
Noiz: urtarrilaren 18an.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
---------------------------------------------
Noizean behin eskertzen da Wagner on bat, bere dentsitatearekin eta bere harmoniarekin biloak punta-puntan jartzen dituena, baita bere dramarekin ere. Unibertso wagneriar horrek, bel canto italiarra bezalako atsegin sinple eta arina eskaintzen ez duen arren, eserlekuari itsatsita uzten gaitu giro lodi eta goibel batean murgildurik, pentsaraztea eragingo gaituena.
OLBEk horretaz guztiaz gozatzeko aukera eman zigun, agian ez nahiko genukeen mailan, baina publikoak gozatu egin zuen, hori ziur.
Tristan und Isolde opera luzea da, Wagnerren beste guztiak bezala. Ia ez du ekintzarik, eta protagonisten monologo luze-luzeak ditu, beren grina tragikoetan biltzen gaituztenak. Egia esan, opera honek egiten duen sorginkeria, eta sorginkeria handia da, musika bera da, Wagnerrek obra osoan barreiatzen duen zelula, elementu subliminal gisa jarduten duena, eta frisson hori eragiten diguna hautematen dugunean. Magikoa da.
Baina hau opera bat da. Erabateko ikuskizuna. Eta OLBEk eskaini zigunak ez zituen elementu guztiak. Opera honetan ekintza oso inplizitua da, baina ezkutuko ekintza hori, zuzenean azaleratzen ez dena, modu argiagoan adierazi behar zaio publikoari. Hau da, eszena-zuzendaritza egokia egon behar da, kontzertu-bertsio batean gaudela pentsa ez dezagun. Eta une batzuetan hala zirudien.
Abeslariak hieratikoak izan dira, adierazpen eta mugimendu gutxikoak. Eszenografiak ere ez zuen laguntzen: tarima bat eta proiekzio asko. Gainjarritako irudi asko, giro kuasigotikoa, adimen artifizialaren bidez sortutako irudiak... Baina nik eskertzen dut ondo muntatutako eszenatoki bat, Wagnerrek gure aurrean jartzen dituen emozio horiek guztiak eragiten dituen ekintzarekin fantaseatzen lagunduko didana.
Azter dezagun alderdi musikala. Isolderen rolean Oksana Dyka sopranoaz gozatzeko aukerarik izan ez genuen arren –gaixorik zegoen–, Rachel Nicholls britainiarrak aise, indartsu eta pertsonaia horrek izan behar duen aura bereziarekin interpretatu zuen heroia. Gainera, ahots garbi eta segurua erakutsi zuen. Interprete wagneriar bikaina dela frogatu zuen. Gwyn Hughes Jonesek, berriz, Tristan motela egin zuen, baina interpretazio eraginkorra ere izan zuen, eta erraz gainditu zituen paperaren zailtasunak.
Gainerako bakarlariek ere mugimendu falta izan zuten, baina hori ezin zaie leporatu, zuzendaritza eszenikoaren arazoa baita. Bokalki asmatu zuten, ordea. Hauexek izan ziren interpretazio bereziki azpimarratzekoak: Marko Mimikarena, Marke erregearen rolean, sakontasunez betea; Daniela Barcellona mezzoarena, bikain aritu baitzen ahotsez eta, gainera, aktoretza aldetik sinesgarriena izan zen; eta Carlos Daza tenorearena, Meloten rolean, ondo tinbratua.
Zalantzarik gabe, Bilbao Orkestra Sinfonikoaren interpretazioa nabarmendu behar da, Erik Nielsenen gidaritzapean; izan ere, lehenengo Tristan akorde famatutik izugarri gozatu genuen partituraren irakurketa fantastikoarekin, ñabarduraz betea. Oboe-bakarlaria, zoragarria.
Les Concert des nations, La Capella nacional de Catalunya orkestra sinfonikoa
Zuzendaria: Jordi Savall
Abesbatzen prestaketa: Lluís vilamajó
Egitaraua: Mendelssohnen lanak
Non: Kursaal auditorioan (Donostiako Musika Hamabostaldia)
Noiz: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Azken urteotan egin dudan bezala, Musika Hamabostaldiak 86. ediziorako prestatu duen egitarau ederra ikusita, nire iradokizun eta gomendio bereziak egiten dizkizuet.
Egia esan, eta ia beti gertatzen den bezala, oso zaila da kontzertu batzuk nabarmentzea, horiek guztiak... [+]
Jon Esnaola (Tolosa, Gipuzkoa, 2000) konpositoreak Eusko Ikaskuntzaren saria jaso du joan den apirilean, Nestor Basterretxearen omenezko LUUR obrarengatik, eta lan horixe bera joko du Euskadiko Gazte Orkestrak orain, uztailaren 11tik 15era, EAEko hiriburuetan eta Hondarribian... [+]
Beethovenen 'Missa Solemnis'
- Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
- Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]
VERDIREN OTELLO OPERA
- OLBEk antolatutako emanaldia.
- Musikariak: Kieveko Orkestra Sinfonikoa eta Bilboko Operaren Abesbatza.
- Bakarlariak: J. de León, E. Jaho, C. Sgura, M. Atxalandabaso, A. Tobella, V. Esteve, F. Latorre, J.M. Díaz.
- Non: Bilboko... [+]