Bertako elikagai ekologikoak identifikatzeko bilatzailea
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko eta gaia agendan sartzeko premia”, azaldu du Judit Garcia Llorens Olaberriko Etxeberrigoikoa baserriko kide eta kontseiluko lehendakariak. Irailaren 23an, Europar Batasuneko Nekazaritza Ekologikoaren Eguna aprobetxatuta, erreminta berria aurkeztu zuten kontseilutik: Sareko bilatzailea.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Garciak nabarmandu duenez, herritarren partetik interesa egon arren, askotan informazioa falta da, eta hutsune hori betetzeko asmoz abiatu dute Sareko bilatzailea. “Hiru lurraldeetan ditugun produktu eta ekoizpen ekologiko anitzak azaltzen zaizkigu bilatzailean, gure inguruan zer dugun modu errazean ikusteko”, dio. Mapa interaktiboaren bidez eta hainbat filtro dituen bilatzailearen bidez, herritarrek hurbilean dituzten proiektuak ezagutzeko aukera dute Sarekon. “Ekoizle eta eraldatzaileak gara bilatzailea elikatzen dugunak, guk diogu non eskuratu daitezkeen gure produktuak”, gehitu du lehendakariak.
Bilatzailearen lehen bertsioa da irailaren bukaeran aurkeztu dutena, baina, kontseilutik nabarmendu dute tresna dinamikoa izatea nahi dutela, alegia, ekoizle eta eraldatzaile gehiago egitasmora batzea eta bilatzailea berritzen eta zabaltzen joatea dela asmoa. “Momentuz, informazioa emateko eta kudeaketarako tresna da Sareko, baina ekoizle gutxi batzuek eskaerak jasotzeko ere erabiltzen dute eta etorkizunerako ideia da alor hori lantzea”, azaldu du. Asteroko azokak, kontsumo taldeak nahiz kooperatibak, herri eta auzoetako dendak… produktu ekologikoak eskuratu daitezkeen gune guztiak jaso dituzte: dagoeneko 200 puntutik gora biltzen ditu EAEko geografia osoan sakabanatuta.
Eredu ekologikoaren aurrerapausoak eta erronkak
Lehen sektorea oro har gainbeheran eta krisian dagoen garaiotan, eredu ekologikoaren aldeko apustua zabaldu beharra dela azpimarratu du Garciak. “Nekazaritza eta abeltzaintza ekologikoa da eredu, batetik, naturaren zikloekin batera aritzen delako elikagaiak sortzen, baina baita ekoizleen autonomia handitzen duelako ere”. ENEEKen 740 operatzaile daude gaur egun, eta denetik ekoizten dela azpimarratu du: ardoa, sagardoa, oilaskoak, txekor haragia, arrautzak, barazkiak, esnekiak, gazta, ogia… "Edozein pertsonak egunerokoan behar dituen elikagaiak ditugu”.
Azken urteotan ekoizpen kopurua hazten joan da baina lehendakariak azpimarratu du Europatik ezarri diren helburuetatik urrun daudela oraindik: “2030erako ekoizpenaren %25 ekologikoa izateko erronka jarri da, eta hemen, gaur egun, %5 inguruan gaude. Ekologikoa etorkizuneko eredu normalizatua izatea nahi badugu, pauso handiagoak eman beharko ditugu”.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]