Baso jangarria mantentzeko gida

  • Baso jangarria bizi beharreko basoa da, elkarrizketa bat sortuz, hartu-eman bat. Elkarrizketa horretan, ekintza zehatz batzuk burutzen dira eta basoaren erantzuna jasotzen da bueltan.


2024ko otsailaren 12an - 07:18

Baso bat sortzea naturan ematen diren elkarreraginak errepikatzean datza, denboran ekosistemaren permanentzia eta independentzia bilatzeko asmotan. Aurrekoa buruan izanda, interakzioak egiteko espazio eta denbora diseinatu behar ditugu, energia minimo bat igorrita erantzun esanguratsu bat ahalbidetzeko. Hona hemen ekintza horiek burutzeko gida labur bat:

Diseinua: Garrantzitsua da hausnarketa prozesu bat egitea, behin landaketak eginda, ezingo direlako zuhaitzak mugitu. Atal honetan kontutan hartu beharrekoak: uraren mugimendua, sarbideak, eraikuntzak, animalien erabilera, ezagutza, dirua, denbora...

Landaketa: Diseinuaren arabera landaketak egin. Ez dago zertan denak urte berean egin, komeni da prozesua presa barik hartzea. Landaketa garai ona otsail ingurua izan liteke; zitriko zein ahuakateondoentzako, udaberria.

Neguko inausketa: Historikoki inausketak neguan egin izan dira gurean. Hala ere, esperientziak dio negua ez dela momenturik egokiena zuhaitza bortizki inausteko. Neguko inausketan punta nagusiak atximurkatzen dira, adar gaixo, makal edo animaliek erasotakoak mozteko, eta ipurditik jaiotzen direnak akabatzeko.

Udako inausketa berdea: Zuhaitzaren egitura eratzen duen inausketa nagusia egiten da berdetan. Garai egokia hostoa guztiz osatzen duenean izaten da, ekain inguruan, zuhaitzak zauria ixteko gaitasun handiagoa duenean.

Belarra moztea: Sega-makinarekin egin beharreko lana da, moztu ondoren, belarra zuhaitzen ipurdiaren inguruetan batu ahal izateko. Honek, zuhaitz inguruko lurra babestuko du, eta ura hobeto gordeko. Belarraren kontrola animaliekin egiten bada, interesgarria da André Voisinek azaldutako txandakako larretzea ondo planifikatzea eta diseinuan kontuan hartzea.

Ureztatzea: Ezinbestekoa da zuhaitzaren lehen urteetan lurra umel mantentzea. Urtearen arabera ur gehiago edo gutxiago behar izango du, eta urte batzuetan ez du ureztatzerik beharko.

"Moztu eta bota": Permakulturan hedatutako praktika da hau. Helburuak biomasa sortzea eta lurra ongarritzea eta egituratzea dira. Edozein espezie erabili daiteke honetarako, adibidez, akazia, paulonia edo eukaliptoa. Berragertze ona duten zuhaitzak dira erabilienak, behin landatuta, urtetan behin eta berriz moztu ahal izango direnak.

Ustekabeak: Prozesu honetan guztian, badaude planifikatu ezin diren hainbat gertaera, kontuan hartu behar ditugunak. Eratze prozesuan animalia basatiak sartu ahal dira jokoan, adibidez, zuhaitzak atera edota azala janez. Horiek saihesteko erabili daitezke babesak, plastiko edo metalezkoak.

Gaur egungo klima aldaketaren testuinguruan desastre ugari gertatu daitezke. Horien kontra ez dago zeregin handirik, baina suertatzen badira, prest egon beharko gara basoa lagundu eta kalteak murrizteko.

Gida honek baso jangarri bat mantentzeko ekintzak laburbiltzen ditu, gure energia eta indarra planifikatu ahal izateko. Lan handia ematen badu ere, garrantzitsuena prozesua bizitzea da, egunen batean fruituak gozatu ahal izateko. Hastea besterik ez da behar... Ekin!


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Baso jangarriak
2024-04-18 | Estitxu Eizagirre
Gorka Torre
"40 landare mota ditugu oihan baratzean, urte osoan bertatik jateko eta tresna xinpleekin lantzeko"

Baso jangarria edo oihan baratzea lantzen dute duela 14 urtetatik Odei Etxeberriak eta Gorka Torrek. Zuhaitzak eta barazkiak uztartzen dituen sistema honen oinarriak azaldu ditu Torrek Egonarria saioan, Mattin Jauregiren galderei erantzunez. Urte hauetan guztietan hainbat... [+]


Porrotak, ikasketak, baso jangarriak

Bidaia hau hasi nuenean, ikuspuntu erromantikoz imajinatzen nituen baso jangarriak: zuhaitz artean ibili, fruitu goxoak dastatu, loreak usaindu... baina baso jangarriek badituzte arantza ugari ere, porrotak, erratak... Gaur, ikasketa politak eskaini dizkidaten porrot horietako... [+]


2023-12-04 | Garazi Zabaleta
Arbolaren besta
“Iparraldeko mintegi txikion elkargunea sortzea izan da ekimenaren helburua”

Azaroaren 26an ospatu zuten Biriatun lehenbizikoz Arbolaren Besta. Audrey Hoc eta Aimar Rordriguezek bultzatu dute eguna, hango udalarekin elkarlanean. Aurtengoak formatu xumea izan arren, besta eguna urtero antolatzen segitzea dute asmo, eta pixkanaka egunari indar handiagoa... [+]


Sintropia ezagutu nuen eguna

Gogoratzen dut nola goiz hartan ez nintzen konbentzimentu handiz jaiki. Gogotsu bai, edozer gauza ikasteak nire barne ingeniaritza itzartzen duelako, baina esperantza gutxiz kontzeptu hark nire ikuspegia zer edo zertan aldatuko zuen: nekazaritza sintropikoa.


Milaka urtedun kontzeptu berria, baso jangarria

Munduko herri guztietan ematen dira lekuko klima eta kulturari lotutako ekosistema agroforestalak. Ez bakarrik haien konstantzia marraztu edo idatzia dugulako, baizik eta bizirik dirautelako gaur egun, kasu batzuetan, milaka urteren ondoren. Biziraute horrek ekoizpen mota horren... [+]


Eguneraketa berriak daude