Baratze kolektiboa Maulen, harreman sozialak ereiteko
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten. “Herritar batzuk izan ziren hutsik gelditu zen Mauleko lurralde batean baratze kolektiboa egitea proposatu zigutenak, eta pixkanaka proiektua lantzen hasi ginen”, azaldu du Miren Juzan egitasmoko kideak. Zazpi herritarren artean egiten dute baratzea gaur egun, elkarlanean, eta elkartearen laguntzarekin.
Xiberoko Kolektiboa iritsi baino lehen, baratze txiki partekatu bat zegoen lursail horretan, baina aurrekoek utzi egin zuten. “Mauleko Herriko Etxearenak dira partzela horiek, eta alokairu sinboliko bat ordaintzen diegu, urtean ehun euro”, adierazi du Juzanek. Lursailean barazkiak ekoizteaz gain, loreak eta fruta-arbolak ere badituzte, eta urmael txiki bat. “Laguntzaile batek egin zuen urmael hori, eta etxola ttipiak ere egin genituen elkarlanean, materialak sartzeko”, dio.
Hiru familia dira gaur egun baratze kolektiboan aktiboki ari direnak, guztira zazpi lagun. “Tartean, badira Maulen bertan jaiotako herritarrak, baina baita kanpotik etorritakoak ere”, azaldu du. Esaterako, Afrikatik duela ez asko iritsitako familia bat proiektuan buru-belarri ari da. “Haien herrialdean laborantzan aritzen ziren, eta baratzea egitea zinez garrantzitsua da haientzat”. Lursaila pestizidarik edo produktu sintetikorik erabili gabe lantzen dute, modu biologikoan, eta ondoren, baratzekariak eta fruituak haien artean banatzen dituzte. Hori bai, ekoizpenaren zati bat kolektiboaren biltegi sozialera eramaten dute, bertan, egoera zaurgarrian dauden pertsonek elikagaiak ohiko prezioetatik behera eskura ditzaten.
"Harreman anitz baratzearen inguruan"
Barazkiak eta fruituak ekoiztea ez ezik, herritarren arteko harremanak sendotzea da proiektuaren helburu nagusietako bat. Baratze kolektiboko kideak astelehen goizetan elkartzen dira lanak banatzeko eta antolatzeko, eta elkartearekin bilkurak egiten dituzte maiz, baratzean bestelako animazio eta ekitaldiak antolatzeko: “Elkartean haurrak eta gazteak ere badira, eta haiekin animazioak proposatzen ditugu baratzearen ondoan, antzerkiak eta”. Lursailaren ondoan iturria dago eta herritar asko bertaratzen dira ur bila. “Usu gelditzen da jendea baratzeari begira, galderak pausatzen dituzte… harreman anitz bada baratze horren inguruan”, gehitu du.
Urteotako ibilbidea ederra izan dela dio Juzanek, eta aurrera begirako erronka proiektua mantentzea dela. “Ez da beti erraza baratze kolektiboa mantentzea, komunikazioa eta harreman sozialak izatea. Beraz, horri eustea da inportanteena”, amaitu du.
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.