Aurrekontuek "zorpetze masiboa" eta "desberdintasunen areagotzea" ekarri dute azken hamarkadan

  • Herri Unibertsitateak 2008-2017 urte arteko azterketa kritikoa egin du. Gastu sozialaren inguruko eztabaida portzentaje zehatzetan baino “zapalkuntza ekonomikoaren errealitatean” dagoela dio txostenak.


2017ko martxoaren 17an - 10:15
2017ko EAEko aurrekontuak otsailean aurkeztu zituzten eta negoziazioa egunotan itxi dute EAJ, PSE eta PPk (arg: Irekia)

Nekane Jurado ekonomialariak HerriUni-ren laguntzarekin txostena osatu du “atzeraldi handia” deituriko garaian –2008tik honainokoan– Hego Euskal Herrian bizi dugun egoera sozioekonomikoaren eta aurrekontuen inguruan. Prentsaurrean aurkeztuko dute txosten osoa, baina hainbat datu eta ondorio aurreratu dituzte jadanik.

Egileen iritziz hamarkada horretan izandako atzeraldi eta murrizketek desberdintasun soziala areagotu dute arlo guztietan. Hainbat datu esanguratsu eman dituzte hori esateko: 2009an langabetuen %68,7-k laguntzaren bat jasotzen zuen, orain %37,5ek baino ez. 14.300 lagun joan dira atzerrira arrazoi ekonomikoengatik 2009-2014 artean; epe berean 1.328 lagunek beren buruz beste egin dute: “Segurtasun falta, menpekotasuna, estresa, depresioak, gaixotasun psikikoak gero eta errealitate ohikoagoak dira”, dio txostenak.

Zor publikoa: hamasei bider handiagoa

Zorpetze “masibo” bat ere egon dela salatzen du Juradok txostenean eta datu adierazgarria eman du horretarako: 2007 amaieran EAEko zor publikoa –foru aldundietakoa kenduta– 642 milioi eurokoa zen, 2016an 10.450 milioi eurotan zenbatu daiteke zorra, hamasei bider handitu da beraz. Zor horren %30 Eusko Jaurlaritzak AHT eraikitzeko aurreratutako dirua izan da.

Hain zuzen, aurrekontuei lotuta, azterketak nabarmendu du 2017an zorraren pisua gastuen %10era iristen dela jadanik eta gastu sozialari gogor “kosk” egiten diola horrek.

Gastuaz gain, azken hamarkadako diru-sarrerak ere aztertu ditu: “Krisia erabili da iruzur fiskala handitzeko”, ondorioztatu du ekonomialariak: “Onartezina da enpresek euskal aberastasunaren (BPG) erdia eraman eta 2017an bildutako 100 eurotik 7 baino ez ordaintzea ogasunari, 2008an 14,45 euro zirenean, nahiko eskasak hala ere”.

Hizkuntza politikan, osasunean, etxebizitzan, kulturan... arlo guztietan sumatzen da beherakada ikerlanaren arabera. Hezkuntzan, adibidez, aurrekontuen “benetako” beherakada %5,4koa izan da EAEn 2008 eta 2017 artean, eta Nafarroan %9,7.

Datu horien aurrean, HerriUnik uste du lehen pausoa “hausnarketa kritikoa” egitea dela eta hortik hasiko dela “ekintza politiko efikaza eta emantzipazioa”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Aurrekontuak
6.355 milioi euroko aurrekontua lantzen ari da Nafarroako Gobernua

Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.


EAEko aurrekontuak onartu dituzte EAJk eta PSEk, oposizioaren zuzenketa bakar bat ere kontuan hartu gabe

EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.


2023-01-15 | Mati Iturralde
Zenbakiak

2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―,  eta... [+]


2022-12-22 | Ahotsa.info
Nafarroako 2023rako aurrekontuek ez diote gizartearen pobretzeari aurre egiten, Eskubide Sozialen Kartak salatu duenez

Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.


Nafarroako inoizko aurrekonturik handienek ia erabateko adostasunez pasa dute zuzenketa fasea

Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]


Eguneraketa berriak daude