Artista eta obra
“Barkatu gure zorrak, guk ere gure zordunei barkatzen diegunez gero” dio Kristautasuneko otoitz garrantzitsuenak. Egun batzuk igaro dira Diego Maradona zendu zenetik, historian zehar egondako futbol jokalaririk onena, aditu ugariren ustez. Argentinarraren heriotzak, ustekabean hartu ez bagintuen ere, mundu mailako seismoa eragin zuen, zelaian zein zelaitik kanpo egindakoengatik.
Sentipen irrazionalez zopaturiko mundu honetan, jazoerak gizakion jitea azaleratu zuen: ohoratzeko idolo bat besterik ez dugu behar. Gure ezinezko ametsak egi bihurtu dituen norbait gurtzeak gabezi horiek asetzen ditu, hein batean. Polemika Maradonaren irudiari datxekion zama da, beste kirolari eta sona handiko pertsonaien kasuan bezalaxe. Beraz, artista eta obra banatzearen inguruko eztabaida berpiztu zuen Diegoren agurrak.
"Artista eta obra banatzearen inguruko eztabaida berpiztu zuen Diego Armando Maradonaren agurrak"
Antza denez, bekatuak edonori barkatuko genizkioke gure astialdia atsegin bihurtzearen truke. “Hori bai bidesari merkea”, esanen dute gehiegikeriak gertutik jasan dituztenek, eta arrazoirik ez zaie faltako. Talentua hutsegiteen gainetik ezarri ohi da, miresleei bost axola baitie pertsona aurkeztezin bat goraipatzeak, ez dutelako bertatik ezagutuko ezta euren neurrigabekeriak sufrituko. Nahiz eta 1997ean erretiroa hartu, futboletik at utzitakoen inguruko ika-mikak oraindik badirau, eta luze joko du. Gainera, emakumeen aurkako indarkeria desagerrarazteko egunean hiltzeak gogora ekarri zituen Maradonak bere emazteekin izandako pasarteak: salaketak, dibortzio istilutsuak, indarkeria fisikoa, eta abar. Ironikoa oso.
Gutxi izan dira deus egin gabe horren jendetza mugiarazteko karisma edukitakoak. Azkeneko ospitaleratzearen irudiak ikustea besterik ez dago; argentinarrek kaleak hartu zituzten, euren jainkoaren argia itzaltzear zegoela sumatuz. Guzti hori futbolari hutsa izandako batengatik. Tamalez, Maradonaren irudia nahiko jainkotua ez bazegoen, 60 urterekin bihotzekoak emateak aura hori goratuko du.
Mike Tyson, Roman Polański, Michael Jackson, John Lennon… sarritan arrakastaren prezioa jasangaitza izaten da izarren bizitzetan, etengabeko argi-ilunak sortuz. Oso agerikoa da jarrera labaingarri batek ezin duela mitoaren ondarea ezkutatu, baina denborak bere epaia eman eta Diego Armando Maradona futbolari apartatzat utziko du, besterik ez. Ez da sekula ezeren eredu izanen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]