Amazigera hizkuntza koofizial izendatu dute Aljerian

  • Aljeriako parlamentuak ia aho batez onartu du Abdelaziz Buteflika presidenteak duela bost urte aginduriko konstituzio erreforma. Neurri horren bidez, besteak beste, Aljeriako hizkuntza koofizial bilakatu da amazigera, baina arabiera baino maila bat beherago geratuko da.


2016ko otsailaren 09an - 13:13
Amazigek beren hizkuntza eta identitate propioaren alde borrokatzen dute.

Herrialdeko agintariek amazigeraren aurkako politika aplikatu izan dute historian zehar, Aljerian bertan 10 milioi hiztun inguru dituen arren. 1962an Aljeriak independentzia lortu zuenean arabiera izan zen frantsesa ordezkatu zuena, amazigeraren kalterako. Ordutik, hizkuntzaren ofizialtasuna aldarrikatu eta hiztunen identitate onarpena eskatzeko saiakerak egin dira, Amazigh Udaberria (80ko hamarkada) kasu. Auzia Aljeriako agenda politikoan sartu zuten azkenean.

Neurria ez da nahikoa

Amazigera hizkuntza koofizial bilakatu izanak ez ditu kontent utzi hizkuntzaren aldeko eragile nagusiak. “Arabieraren nagusitasunaren aurka”, azaldu da Amazigeraren Munduko Kongresua. Bestalde, Kabiliaren (Aljeriako Estatuaren iparraldean) autodeterminazioaren aldeko mugimenduaren esanetan, konstituzio berria “koloniala, ilegala, miserablea eta atzerritarra da”.

Mugimenduko bozeramaile Soraya Soughen ustez makillaje hutsa da, Berriari eskainiriko elkarrizketan adierazi duenez: “Kabiliarekiko eta amazigekiko egindako edozein keinu makillaje hutsa da, nazioarteari begira eginikoa. Konstituzio erreforma hau beste adibide bat besterik ez da. Kabiliak Frantzia kolonizatzailearen aurka borrokatu zuen (1954-1962), eta 900.000 amazig hil ziren. Aljeria demokratiko, moderno eta laiko baten alde egin zuen Kabiliak, baina independentziaren lehen unetik erregimen arabiar-islamistak baztertu gaitu”.

Beste batzuek zalantzan jartzen dute konstituzioaren zilegitasuna. Ministro ohi eta oposizioko kide Abdelaziz Rahabik uste du “marketin politikoko ariketa” bat dela. “Testu hau aurrerapauso demokratiko bat dela frogatzeko erronka botatzen diot edonori”, gaineratu du.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Amazigh herria
2024-02-26 | Garazi Zabaleta
Agharas elkartea
Kulturarteko ortua, Barakaldoko Gurutzeta auzoan

Amazigh gazteek sortutako elkartea da Agharas, eta urteak daramatza kulturartekotasuna lantzen Barakaldo inguruan. Duela lau bat urtetik, kalean bizi diren gazteei astean hirutan afariak ematen dizkiete, eta harrera pisu bat ere badute martxan, aldi baterako erabiltzeko... [+]


Ehun urteren ondoren, arma kimikoen mehatxuak jarraitzen du

Duela mende bat, 1923ko uztailean, espainiarrek lehen aldiz erabili zuten iperita edo ziape-gasa deiturikoa Arrifeko populazio zibilaren kontra. Aurretik, Lehen Mundu Gerrako potentziek soldaduen aurka ondo probatuta zuten arma kimikoa. Erabilera horren ondorioak gaur nabari... [+]


Pinguinoak desertuan
Eskola 2.0ko eramangarriak TxikiLinuxekin amazig haurrentzat

Elkartenet eta Agharas elkarteetako kideek berreskuratu eta TxikiLinux instalatutako 22 ordenagailu eraman dituzte Afrika iparraldeko Errachidia (Imet?aren amazigeraz) eskualdera, bertako ikastetxeetako irakasleei aurkeztu eta formazioa emateko. Tokiko amazig erakundeekin... [+]


Hamabi ikasgela informatiko, Amazigh herriko haurrentzat

Euskal Herrian jasotako ordenagailuei bizitza berria emango diete: TxikiLinux sistema eragilea erabiliz, Amazigh herriko haurrek erabiliko dituzte, horretarako hamabi gela informatiko sortuz. Oinarrizko hezkuntzarako sarbiderik ez duten eskualdean egingo dute proiektua.


Eguneraketa berriak daude