Alokairu grebak: etxebizitzen gehiegizko prezioei aurre egin dieten bost adibide
Hiri eta herrietako etxebizitzen alokairuek etengabe gora egiten duten garaiotan, El Salto aldizkariak alokairuaren aferan mugarri izan diren bost greba mugarri bildu ditu artikulu batean. Batzuek duela mende bat eragina izan zuten bitartean, beste batzuk orain gutxiko adibideak dira.
- Glasgow, 1915: emakumeen garaipena
Lehen Mundu Gerra bete betean zegoela eta herriko gizon gehienak trintxeretan borrokan ari zirela baliatuta, emakumeei alokairua igotzeko mehatxua zabaldu zuten Glasgowko hainbat etxebizitzen jabeek. Biztanleria asko hasi zen Eskoziako hiriak garai hartan, gerraren ondorioz hiriko fabriketara lanera joaten ziren beharginen kopuruak gora egin baitzuen, eta etxebizitzen eskaria eskaintza baino handiagoa zen. Egoerari aurre egiteko Women´s Housing Association sortu zuten. Mary Barbour, Mary Laird eta Helen Cawfurd ziren elkartearen buruak eta aitzindariak bilakatu ziren alokairuen auzian: etengabeko protestak egin zituzten etxebizitzen prezioen gorakada salatzeko, kaleratzeak gelditu zituzten, babesa eman zieten bide juridikoan zenbiltzan herritarrei…
1915ko azaroan 20.000 lagun kalera irten ziren euren etxebizitzak defendatzeko aldarriarekin. Sindikatuek babesa erakutsi zieten Women´s Housing Association elkarteko kideei eta Erresuma Batuko hainbat tokitara zabaldu zen aldarrikapena. Azkenean, historian lehen aldiz, gobernua alokairu pribatuen auzian sartu zen.
- Bartzelona, 1930: langile borrokaren berpiztea
Behin Primo de Riveraren erregimena iraulita, sindikatuak berriro hasi ziren antolatzen. Bartzelonan CNTk indar handia lortu zuen eta aldarrikapen nagusiak etxebizitza eskubidearen baitan kokatu zituzten: esaterako, alokairuak %40an jaistea eskatu zuten. Baita langabetuek alokairurik ez ordaintzea ere. Eskaerak onartu ezean, greba mugagabea deitzeko prest zeuden. El Saltok argitaratutakoaren arabera, 1930ko uztailean 45.000 lagunek utzi zioten alokairua ordaintzeari; abuztuan 100.000 izatea lortu zuten. Poliziaren errepresioa handia izan zen eta atxilotuak nonnahi izan ziren. Lege aldetik ez zituzten eskubide asko lortu baina denbora gutxian oihartzun handia izan zuten. Hala ere, kasu askotan etxeen jabeek errentariarekin negoziatu behar izan zituzten etxebizitzaren baldintzak eta familia askok etxea berreskuratu zuten.
- Sussexeko unibertsitatea, 1970: ikasleek planto egin zutenekoa
Sussexeko unibertsitatea Brightonen dago, Ingalaterran. 1971ko lehen lauhilekoan ikasleak antolatu egin ziren unibertsitateko etxebizitzen baldintza makurrak salatzeko. Erabaki batzordeetan egongo zen ikasle ordezkaritza eskatu zioten Unibertsitateari; baita kuotak jaistea ere. Alokairuen arazoak herrialde osoko herritarrei eragiten ziela argudiatuta, langileei ere protestetara batzeko deia zabaldu zieten. Lauhileko hartan ikasleen %77k ez zuen alokairua ordaindu. Unibertsitateak amore emateko erabakigarria izan zen: alokairuen igoera %6,5etik %3,5era murriztu zuten eta protestak Erresuma Batuko 44 campusetara zabaldu ziren.
- Cut the Rent, 2015: txikitik handira doan aldarria
Alokairuen gehiegikeriengatik eta bizi baldintza makurrengatik, University College Londoneko ikasleek Cut the Rent (Moztu Alokairua) kanpaina jarri zuten martxan duela hiru urte. 150 ikasle jarri ziren greban. Zazpi hilabete beranduago, informazioa jendeari zabaltzen joan ahala, 1.000 ikasle izatera iritsi zirela kalkulatzen da. Manifestazio ugari egin ziren campusean zehar eta aldarrikapenek indarra hartu zuten. 2016ko ekainean erresidentzietako arduradunekin lehen bilerak egin zituzten: 850.000 libera ostatu hartzeko laguntzetara bideratzea lortu zuten. Hau da, behar gehien zuten ikasleei zuzendutako bekak bermatu zituzten. Urtebete geroago, beste greba bat egin zuten eta lehen aipatutako laguntza 1,2 milioi libratakoa izatea adostu zuten. Gaur egun mugimenduak martxan darrai eta Erresuma Batuko campus askotara zabaldu da.
- Parkdale, 2017: auzoa auzokideena da
Parkdale Torontoko langile auzo bat da, Kanadan. Alokairuko etxebizitzen kopurua handia da eta horietatik gehienak enpresa baten esku daude. 2014an bizilagunak antolatzen hasi ziren eta orduan, jada, garaipen txiki-handiak lortu zituzten: espazio komun gehiago izatea eta auzoan umeentzako txokoak eraikitzea, besteak beste.
2017an berriro ekin zieten protestei: etxebizitzen mantenu kaxkarra eta alokairuen gorakada zirela medio, manifestazio jendetsu bat antolatu zuten. Oro ar, 300 bizilagun batu ziren greba protestara. Ekintza nabarmen bat bada borroka honetan: epaitegia itxi zuten, alokairuen igoera onartuko lukeen neurria bertan behera utziz. Garaipen garrantzitsua izan zen. Etxeen enpresaburuak aldarrikapenak entzun zituen eta azkenean, mantentzen lanak egingo zituztela hitz eman zien errentariei. Alokairuak ere bere horretan uzteko akordioa adostu zuten.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Espainiako Kongresuan tramitatzen ari den Hipoteka Lege berriaren iraungitze goiztiarraren erregulazioak, kreditu guztien atzera-eraginkortasunean ez eragitea eskatu du EAE-ko Stop Desahucios plataformak Donostian egin duen kontzentrazioan.
Gasteizko Alde Zaharrean etxebizitza proiektu berri bat sortu da, Bizikoopon. Etxebizitza kooperatiba bat izango da, elkarbizitzarako espazioak eta etxebizitza unitate txikiekin. Horrela, bizitza komunitarioa sustatu nahi dute.
Espainiako Auzitegi Gorenak bigarren itzulian erabaki ondoren herritarrek ordaindu behar dutela hipoteken zerga, ezohiko prentsaurrekoa eman du Pedro Sánchez Espainiako presidenteak: dekretua aterako du Gobernuak, hipoteken zerga bankuek ordaindu dezaten. Sánchezek esan du espero duela bankuek bere gain hartu beharko duten kostuak ez diezaiela gero bezeroei eragin.
Gasteizko Alde Zaharrean alokairuzko etxebizitza bat eskuratu ahal izateko gazteek zortzi ordutako auzolana egin behar izatea kritikatu du oposizioak. Zozketa bidezko esleipenak alboratzeko ere eskatu dute.
Berri Otxoak plataformak, Barakaldoko Langabetuen Asanbladak, Argitan, ELA, LAB, STEILAS, ESK eta CNT sindikatuek antolaturik, Amaia Egañaren heriotzaren seigarren urteurrena oroitzeko kontzentrazioa egingo dute ostiralean, azaroak 9, Justizia Jauregiaren aurrean.
Espainiako Auzitegi Gorenak epai polemikoa eman du hipoteken zergen inguruan: hasieran zera hori bankuek ordaindu behar zutela ebatzi ondoren, atzera egin du eta astearte honetan erabaki du herritarrek ordaindu beharko dutela. Nola eragingo du neurriak Hego Euskal Herrian?
Espainiako Auzitegi Gorenak hipoteken zergen inguruan azaroaren 5ean hartzen duen erabakia hartzen duela ere, jadanik ikusi dugu Espainiako Estatuan bankuek gobernatzen dutela, hau da, kapitalak.
Etxebizitza eskubidea bermatu eta elkarbizitza proiektu bat garatu nahi dute Alde Zaharreko zenbait auzokidek, erabilera lagapenean oinarrituta. Bartzelonako La Borda edo Donostiako Abaraska bezalako esperientziak izan dituzte oinarritzat Bizikoopon kooperatiba martxan jartzeko.
Espainiako Auzitegi Gorenak hipoteken zergen inguruan azaroaren 5ean hartzen duen erabakia hartzen duela ere, jadanik ikusi dugu Espainiako Estatuan bankuek gobernatzen dutela, hau da, kapitalak.
Ordaintzea bezeroari zegokiola esan zuen otsailean Espainiako Auzitegi Gorenak, baina epai hura baliogabetu berri dute. Hortaz, ondare eskualdaketen gaineko zerga eta ekintza juridikoen eta dokumentatuen gaineko zerga finantza-erakundeen esku geratuko dira aurrerantzean.
