Aitzolek 77 urteren ondoren bizirik dirau
Aurkeztu da Aitzol. Euskal pizkundearen heriotza dokumentala. Estreinaldirako ekitaldi berezia egin zen Donostiako Antzoki Zaharrean, apaiz euskaltzalea azkenekoz bizirik ikusi eta 77 urtera.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Aitzolen fedea, borondatea, aktibotasuna, abertzaletasuna eta euskaltzaletasuna ekarri zituzten antolatzaileek ikusleen artera. Dokumentala eskaini aurretik musika errezitaldi txiki bat eskaini zuten. Eñaut Elorrieta, Mikel Markez eta Arkaitz Miner musikariek Lauaxetaren Mendigoxaliarena (Ehungarrenean hamaika diskoan argitaratua), Hertzainak taldeak egindako No time for love-en bertsioan (Christy Moore) eta Mikel Laboaren Baga-biga-higa kantuak jo zituzten, Unai Elorriagak bere testu batzuen irakurketa tartekatzen zuela.
Juantxo Agirre Mauleon Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkari nagusiak zuzendu eta Eider Conde eta Iñigo Egia gidoilari, Jose Ariztimuño Aitzolen ibilbidea kontatzen da dokumentalean, elkarrizketetan oinarrituta.
Juantxo Agirre Aranzadiko idazkari nagusia bera, Ramon Labaien Donostiako alkate ohia, Lourdes Otaegi euskal filologoa, Mikel Aizpuru EHUn Historiako irakaslea, Iñaki Egaña historialaria, Martxelo Otamendi Berriako zuzendaria eta Aitzol Azpiroz Aitzol apaizaren senitartekoa dira, besteak beste, elkarrizketatuak. Hauen ahotik azaltzen da Jose Ariztimuñok euskal gizartean egitasmo kristau, abertzale eta euskaltzalea eratzeko zeukan grina eta horretarako izan zuen indarra. Jendarteko gaietan interesatua, lehenengo bertsolari txapelketen antolatzaile, euskal pizkundeko ikur seinalatu zuten, eta arlo horretan egindako lanak ezagutaraztea izan zuten helburu.
Euskaltzalearen nortasunetik abiatuta azaltzen dute Baionatik Bilbora, frontera, egin nahi zuen bidaia; Galerna ontzian itsasoratzearen zergatia.
Itsasontzian ezagututako Jean Pelletier-en testigantzak aditzen dira irudiz lagunduta. Hark kontatzen du zer ikusi zuen Aitzolengan, nola geldiarazi zuten barkua Pasaia parean zihoala, Ondarretako kartzelarako bidea eta han entzun, ikusi eta sentitutakoak. Pelletierrek ikusi zuen bere begiz Ariztimuño tortura gelatik desitxuratuta ateratzen.
Kartzela hartan ikusi zuten azken aldiz Aitzol bizirik, eta 1936ko urriaren 17an “libre” utzi zutenean, kartzela atarian harrapatu eta Hernaniko hilerrian fusilatu zuten.
Josebe Goia Hernaniko orduko lurperatzailearen alabaren testigantzak ere bildu ditu Aranzadi Elkarteak, urriko gau ilunetan ikusten zutena kontatuz.
Ekitaldiari bukaera emateko Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Justizia sailburuari eman zioten hitza. Aitzolek bere fedea iturri, abertzaletasuna eta euskaltzaletasunari eskainitakoa ekarri zuen gogora, eta iragan igandean Tarragonan beatifikatu zituzten Gerra Zibilean fusilatutako 522 elizgizonetan Ariztimuño ez egotea salatu zuen.
Omenaldi txiki bat egin zitzaien, baita ere, bai Aitzolen sendiari, bai eta dokumentalean agertzen den eta aurten hil den Juan Pardori. Pako Etxebarriak eman zion lore sorta Aitzol Azpiroz abadearen senitartekoari eta Juan Mari Atutxa Sabino Arana Fundazioko presidenteak Pardoren alabari.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]