Urdaibaiko jatorrizko basoak berreskuratzeko diru bilketa martxan
Natur ondarea kontserbatu eta kudeatzeaz arduratzen da Lurgaia Fundazioa, eta bertako basoen berreskurapenerako lanean dihardu 2002an sortu zutenetik. “Gure basoak, gure etorkizuna” proiektua jarri dute abian orain: Urdaibaiko jatorrizko basoak berreskuratzea da helburua. Proiektua bultzatzeko diru bilketa martxan da dagoeneko.
Pinu eta eukaliptoen ordez bertako baso anitzak
Muxikako Ibarruri auzoko Undabaso eremua da proiektu berriaren kokalekua. Bertako basoen %90 inguru pinu eta eukalipto ustiapenak dira, Mireia Valle Tobar Lurgaiako langileak azaldu bezala: “Hango baserri batera bizitzera joan zen pertsona bat jarri zen gurekin harremanetan: bere lurretan dena pinu eta eukaliptoa zela ohartu zen, eta bertako zuhaitzak nahi zituen”. Lurgaiakoek inguruko lurrak erosteko eta bertako jabeekin akordioak lortzeko lanari ekin zioten.
Urdaibai inguruan harizti oso gutxi gelditzen direla eta gutxi horiek banatuta daudela azaldu digu Vallek. Horregatik, bioaniztasunaren alde espezie anitzak landatzea ez ezik, haritzari garrantzia ematea ere bada fundazioaren helburua: “Hariztiak berreskuratzea oso garrantzitsua da, ez bakarrik gure ondare naturala berreskuratzeko, baizik eta aldaketa klimatikoari aurre egiteko, higadura prozesuak gutxitzeko edota gure ibaien eta erreken uraren kalitatea hobetzeko”, diote proiektuaren arduradunek.
Diru bilketa lurrak erosteko
Urdaibaiko baso lurren gehiengoa esku pribatuetan egonik, jabeekin akordioak lortzen saiatzen dira fundaziokoak, eta hori ezinezko denean lurrak erosten dituzte. Hain zuzen horretarako abiatu dute diru bilketa kanpaina: lurrak erosi ahal izateko. 18.000 euro falta zaizkie lehenengo eremua ordaintzeko. Hitzarmen berriarekin lehendik kudeatzen zituzten 26 hektareei beste 31 gehituko dizkiete, orotara 57 hektareatako lur eremua hartuz. Helburu nagusia, ordea, hurrengo urteetan 100 hektareatako basora iristea litzateke. “Basoa esaten dugunean, gutxienez 100 urte eta 100 hektarea behar dituen ekosistema konplexuaz ari gara. 100 urte itxaron beharraz ez gara arduratzen, ez dugu presarik, naturari laguntzen diogu eta ez ditugu emaitza azkarrak espero. Argi dugu, baina, egun gure basoak zaintzeak gure etorkizunean eragin positiboa izango duela”, diote. Bere aletxoa jarri nahi duenak labur.eus/HP5TQ helbidean egin dezake ekarpena.
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]