Burdinarekin lotuta dagoen osasun arazorik ezagunena anemia ferropenikoa da. Hainbat sintoma ditu: nekea, ahuldade muskularra eta orokorra, suminkortasuna, zurbiltasuna, apetitu galera, goragaleak, beherakoak, ahoko ultzerak edo ile-galera, nabarmenenak aipatzearren.

Beste muturrean dagoen arazoari, odolean burdina gehiegi izateari, hemokromatosia esaten zaio. Akats genetiko batek eragiten du, eta kasu askotan burdinaren absortzio egokia eragozten du. Anemiak baino pertsona gutxiagori erasaten dio.

Burdina ezinbesteko osagaia da bizitzarako. Haren kopuruak balore batzuetatik gora edo behera egitean, osasun arazo larri askoak sor daitezke. Burdinaren pilaketa toxikoa gerta daiteke gorputzarentzat, zelulen zahartze prozesua bizkortu eta hainbat organoren funtzioa oztopatzen baitu. Kasu horietan ezinbestekoa da tratamendu medikua hartzea eta dieta zaintzea.

Dieta aldatu, baina nola?

Elikaduran egin beharreko aldaketek albo-ondorio bat izan dezakete: ezinbesteko mantenugai batzuk behar baino kopuru txikiagoan hartzea. Horregatik, dieta aldatu baino lehenago komeni da dietista edo nutrizionista batengana joatea; aditu horrek adieraziko digu nola murriztu hartzen dugun burdina, bestelako okerrik egin gabe.

Hemokromatosiak jota dagoen pertsonak honakoa galdetzen dio bere buruari: osasungarria da nire jan-neurritik burdinez aberatsak diren elikagai guztiak kentzea? Erantzuna ez da hain sinplea: egunero jaten dugun burdina ahalik eta gehien murrizteko, dieta mediterraneo orekatua egin behar da, barazki ugari, fruta freskoa, lekaleak eta zereal integralak janez. Elikagai horiez gain haragi zuria, arrautzak, arraina, azukreak eta koipeak kontsumitu behar dira neurrian. Laburbilduz, hauek lirateke, funtsean, nutrizio-oreka egokia lortzeko eta gorputzari desintoxikatzen laguntzeko bete beharreko baldintzak:

- Burdina asko duten elikagaien kontsumoa murriztu: odolkia, erraiak (gibela), haragi gorria oro har, arrainak eta mariskoak (almejak, ostrak), fruitu lehorrak.

- Burdinaren kelatzaile naturalak (kaltzioa, fitatoak, oxalatoak eta taninoak) mesedegarriak izan daitezke aurrekoekin batera kontsumitzen direnean, burdinaren absortzioa gutxitu egiten delako. Egokia da tea –tanino asko ditu– gosarian edo bazkalostean, gazta freskoa entsaladekin batera, jogurta postre moduan, baita arrozesnea ere.
- C bitamina asko duten zitrikoak eta beste fruta batzuk (laranja, mandarina, pomeloa, limoia, marrubiak, meloia, kiwia, anana...) otorduen artean hartu behar lirateke, beste janariekin nahastu gabe alegia.

- Kontuz burdinaz aberastu edo indartutako elikagaiekin. Ondo aztertu etiketak, eta erabat baztertu horrelako elikagaiak.

- Murriztu azukrea, era guztietako jaki gozoak eta produktu azukredunak.

- Gibelerako elikagaiak.  Gibela da burdinaren eta beste osagai batzuen metabolismoan parte hartzen duen organo nagusia. Horregatik, haren funtzioa indartu dezaketen elikagaiak (eskarola, endibiak, kardua edo txikoria) oso egokiak dira odoleko burdina kopurua handia den kasuetan.