Eskuin muturra Ukrainan
Ukrainan estatu kolpea gertatu ostean, ukrainar ezkertiarrak eta “errusiar zaleak” botere berria nazismoarekin identifikatzen saiatu dira. Akusazio hori sostengatzeko froga asko dituzte eskura. Errealitate deseroso horren aurrean, Mendebaldeak ezikusiarena egin du, “ahaztuz” Europako Parlamentuak Svoboda eskuin muturreko alderdia kondenatu zuela 2012ko abenduan, garbi dauka Ukrainakoa ez dela gerra ideologiko bat, izan ere, maiz erakutsi duen bezala aurkariak diren ideologia desberdinak erabili ditzake bere interes inperialistak defendatu eta zabaltzeko. Horregatik, atentzioa deitzen du hainbat lehentasun geopolitiko estaltzeko asmoarekin ezkertiarren artean sortutako ika-mika ideologikoak. Eztabaida continuumaren bi muturrak irudikatuko bagenitu, alde batean ditugu sobietar sinboloak erakarrita Donbasseko eskualdean borroka antiinperialista, antifaxista eta sozialista uztartuak ikusten dituztenak, eta bestean, mendebaldar-zentrismo inperialistatik eskuin muturreko errusiar nazionalismoaren atzaparra baino ikusi nahi ez dutenak. Azken horiek Ukrainako hauteskundeetan eskuin muturreko alderdiek izan dituzten emaitza apalekin beraien argudioak indartu dituzte esanez Kieveko bandoan eskuin muturra ez dela hegemonikoa eta Donbasseko Herri Errepubliken alde eskuin muturreko sektore asko daudela borrokan.
Bitxia da akusazio hori kontuan hartzen badugu horrelako gogoetak ez direla egiten Hamasi buruz Palestinan edo eskuin muturrekoen presentziari buruz askapen nazionaleko borroketan. Ezker-eskuin ardatzean ideologia berdina dutenek borrokatu dezakete elkarren aurka beraien herrialdeen artean talka badago. Errusiar eskuin muturra zatituta dago Ukrainako krisian, batzuek aberriaren defentsa lehenetsiz Donbassen alde agertu dira, beste batzuk aldiz, ideologia lehenetsiz Ukrainar estatuaren alde azaltzen dira. Ukrainar eskuin muturrak errazago du, koherentzia ideologikoak eta abertzaleak bat egiten dute Donbassen aurkako gerran, ez dago zatiketarik.
Bestalde, hauteskunde emaitzen argudioa oso eztabaidagarria da Ukrainako alderdi arruntek eskuin muturrekoen programaren parte bat bere egin dutelako eta hautagai faxistak barneratu dituztelako zerrendetan. Gertutasun horren beste froga bat emaitzak dira. Hautesleek bi boto dituzte, bata sistema proportzionalerako eta bestea izen bakarreko barrutiko ordezkaria hautatzeko. Eskuin muturreko alderdiek zazpi barruti irabazi dituzte, beraz, boto-emaile batzuek alderdi “arruntei” eta eskuin muturrekoei bozkatu diete aldi berean. Horri erantsi diezaiokegu berriki Errusiak NBEn nazismoa, arrazismoa eta xenofobiaren apologiaren kontra aurkeztutako mozioa. Munduko herrialde gehienek babestu egin zuten proposamena, aurkako hiru boto bakarrik egon ziren: Ukraina, AEB eta Kanada. NATOko herrialdeak eta erakunde horrek kontrolatzen dituenak abstenitu egin ziren.
Ukrainako krisian ideologiak batez ere apaingarri funtzioa du borroka nazionalista eta inperialista batean (gobernu berriak hiru ministro atzerritar ditu). Alde batean, sobietar sinboloak ekialdeko eslaviarren anaitasun abertzalearen adiera soil bat dira gehiengoarentzat; beste aldean, nazismoarekin harremana duen sinbologiak nazionalismo ukrainar etnikoaren espresio hutsa da gehiengoarentzat. Horrek ez du esan nahi, bakoitzak transmititzen dituen baloreak oso desberdinak ez direnik. Halere, garrantzitsuena ez da eztabaida ideologikoa, garrantzitsuena demokraziaren aurkako atentatua (estatu kolpea eta barne eta kanpo autodeterminazioaren kontra Kievek hasi duen gerra) eta giza eskubideen urraketak dira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]