"Xaximiku", aurkeztear dagoen folk talde berria


1987ko apirilaren 05ean
"Xaximiku" folk taldeko partaideei elkarrizketa
Tolosako Gazte Koadrila Batek Osatua
"Xaximiku", aurkeztear dagoen folk talde berria
Musika talde berri bat sortu da, apirilaren llean bere sorterrian aurkeztuko dena. "Xaximiku" du izena, eta Tolosako koadrila gazte batek osatzen du.
Tradizionaltzat jo ditzazkegun soinu tresnak jotzen dituzte: akordeoia, biola dultzaina, flauta, gitarra... Musika ere herri-masikan oinarritua nahi dute, baina horregatik ez diote uko egin nahi ezein erritmo eta doinuri, guzti hori Euskal Herriak egunero bizi dituen arazoekiko konpromezuarekin lotuz.
ARGIA.– Izen berezia hautatu duzue.
XAXIMIKU.–Erotu beharrean ibili ginen izen baten bila. Eta guretako bat oroitu zen amonak txikitan erabiltzen zuen hitz batez: "xaximiku", bihurria-edo esan nahi duena. Oraindik baserrietan erabiltzen da. Gustatu egin zitzaigun eta, kitto.
A.–Talde berri bat osatzeko ideia nondik sortu zaizue?
X.–Lagun koadrila bat gara, eta norbere tresnarekin ibiltzen zen kaletik: bat soinua jotzen, bestea dultzainarekin, etabar. Egun batez elkarrekin hastea bururatu zitzaigun, eta ondo moldatzen ginela eta animatu egin ginen. Orain Asun ere taldean dago, eta bera da abesten duena.
Beti musikaren inguruan ibili gara, eta denok ditugu. arlo horretako ikasketak. Akordeoiaren karrera osoa bukatuta daukagu lauek, bat gitarra azken kurtsoa egiten ari da, dultzaina jotzen duenak flauta ikasketak ere egin ditu.
A.–Izenak ere eman beharko dizkiguzue.
X.–Perkusioa jotzen duena Joxe Jabier da, eta biola eta organoa ere jotzen ditu. Juan Kruzek akordeoia jotzen du. Jon Anderrek gitarra akustiko eta gitarra baxuan ari da, abestu ere egiten du. Iñakik flauta, dultzaina eta abestu. Asun da abeslari nagusia, eta organoan baxuak ematen ditu: horretarako organo moduan ipinitako akordeoi bat erabiltzen dugu, basea emateko. Eta Isidrok organoa eta akordeoia.
A.–Guri esan ziguten folk talde bat zinetela, baina zerbait konpliketuxeagoa dirudi zuenak.
X.–Bai letrak eta bai doinuak, denak dira berriak. Jon Anderrek konposatu ditu musikak, letrekin doazenak eta baita instrumental hutsak ere: biribilketak, jota, eta abar.
Guk kalean asko jo dugu, batak Tolosako gaiteroetan, besteak akordeoiarekin batera eta bestera, baina zerbait diferentea egin nahi genuen. Gainera, euskal musikan panorama nahiko pobrea ikusten genuen, sail honetan. Rocka jende pila batek egiten du, baina hortik kanpo, guri gehien gustatzen zalgun honetan, ez da gauza gehiegi. Eta zerbait eskaini dezakegula iruditu zaigu.
Musika erabat berria egiten dugu, baina ezin da folk bezala katolagu. Fandangoak-eta badaude, berriak horiek ere bai, baina denetik daukagu. Esate baterako fox-trot bat ere badugu, gustatzen zaigulako. Abotsei ere garrantzia handia ematen diegu, hori ere esan behar da.
A.–Nork egin dizkizue letrak?
X.–Tolosaldeko jende ezagunak egin dizkigu. Hasieran gauza bitxi bat gertatu zitzaigun: Arestiren letra batekin ari ginen lanean, eta halako batean hemen beheko tabernara jaitsi eta non entzuten dugun letra bera diska batean grabatua, "Ganbara" taldeak uste dut.
Letrak ere erabat berriak sartu nahi izan ditugu. Kike Amonarriz, Peñagarikano... gure inguruko idazle gazte eta bertsolariengana jo dugu. Gaiei dagokienez, gure Herriaren eguneroko errealitatea hartzen dutenak maite ditugu; Kanta bat Irlandari dedikatu diogu, beste batek duela urtebete autopistan hil zituzten hiru gazte haiek gogoratzen ditu... Inguratzen gaituzten arazoak, azken finean, letra konprometituak.
A.–Zuen aurkezpen kantaldia entzan beharko dugu, beraz, justu zer jotzen duzuen jakiteko.
X.–Bai, zeren eta folk gaur rock ez den ia guztiari esaten zaio. Etiketa horrekin ezagutzen dira Oskorri, Txanbela, Azala, Ganbara... Eta pentsa zein diferenteak diren. Oskorrik bateria, gitarra elektrikoak eta abar sartzen ditu, eta horri ere folk esaten diote.
Guri oso interesgarria iruditzen zaigu beste taldeek ere egiten dutena: garai bateko kanta eta doinuak galtzen ez utzi eta errekuperatzen saiatzea. Guk letra eta musika berriak erabiliz hutsune ttiki bat bete dezakegula iruditu zaigu, eta horretan ari gara.
A.–Fandango, biribilketa eta abar ere berriak dituzue, beraz. Inportantea da, zeren eta Pepe Yantzi hil zenetik ez da trikitixarako konposatzaile asko geratzen.
X.–Fandangoa, esate baterako, Isidro Larrañaga aitak-egina da. Ezaguna da Tolosan daukan akademia dela medio, eta berak ematen die gainbegirada gure pieza guztiei. Gure arteko bi bere semeak izateaz gain, gehienok bere ikasle izanak gara.
PELLO ZUBIRIA
59

GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakXAXIMIKU
EgileezUBIRIA2Kultura

Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok adimen artifiziala Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


Eguneraketa berriak daude