Txokolate fabrika misteriotsu eta surrealista, pentsamenduarekin gauzak mugitzeko gai den neskato buruargia, amesgaiztoak amets ederrengatik aldatzen dituen erraldoia, munduko ume guztiak akabatzea helburu duten sorginak… Irudimenez, umore beltzez eta txikienenganako konplizitatez betetako istorioak idatzi zituen Roald Dahl idazle britainiarrak, eta haur asko eta asko irakurketara zaletzea lortu zuen, Charlie eta txokolate fabrika, Matilda, Sorginak, Super Azeri edota Erraldoi miragarria bezalako liburuei esker.
Jaio zela 100 urte bete direnean, haren obra landu dute Hondarribiko Talaia ikastetxean, eta erakusketa ere paratu dute alde zaharrean. Liburuaren Eguna abiapuntu hartuta, urtero gairen bat jorratzen dute ikastetxean, eta autore ingelesaren urteurrena primerako aitzakia izan da ikasturte honetarako. Batez ere 8-12 urte arteko ikasleek hartu dute parte. Gela bakoitzak idazlearen liburu bana irakurri eta landu du, eta proposamena ere egin zaie ikasleei: Roald Dahlen pertsonaietako batean oinarrituta istorio berri bat sortzea, gurasoen laguntzaz. “Idazlan bikainak jaso ditugu”, dio Carmen Gutierrezek. Talaiako irakaslea eta ekimenaren bultzatzaileetako bat da bera. Autoreak abildadea zuen umeen lekuan jarri eta istorioak euren ikuspegitik kontatzeko; horregatik, liburuetan erabat murgildu dira Talaiako ikasleak. “Roald Dahlek duen umore ukitua da gehien erakarri dituena, baita helduez egin ohi duen erretratua ere, ez direlako ohiko heldu zentzudun eta orojakileak, alderantziz baizik, eta hori gustuko dute umeek”. Helburua behintzat lortu du proiektuak, irakurzaletasuna sustatzeko akuilu izan delako. Herriko liburutegian ere nabaritu da, autorearen obren eskaera igo egin baita.
“Sekreturik handienak lekurik susmaezinenetan ezkutatuta daude beti. Magian sinesten ez dutenek ez dituzte inoiz aurkituko”
Eskolatik erakusketara
Udal liburutegiarekin elkarlanean, urrats bat gehiago eman eta erakusketa antolatu dute Hondarribiko Kultur eta Turismo Gunean, maiatzaren 30 arte. Kapelak eta mozorroak; txokolate fabrika bat eta Matildaren mundua, plastilinaz irudikatuak; margotutako kartelak eta Roald Dahli buruzko panel informatiboak; idazlea jesartzen zen besaulkiaren kopia bat, gerturatzen direnek bertan eseri eta bisita-liburuan iruzkinak utz ditzaten; Dahlen biografia, olerkiak, ipuinak… narratzen doan ikus-entzunezkoa, paretan proiektatua; Willy Wonka eta Matilda, tamaina handian; trapuzko panpinak, dortokak, karamelu potoa… eta, jakina, liburuak. Hori guztia du erakusketak. Baina “erakusketako altxor handiena” zein den argi du irakasleak: Talaiako haurrek egin dituzten idazlanetako batzuk biltzen dituen liburua. Istorio horietako birekin, gainera, beste liburuxka bat atera eta ikasleei emango diete ikasturte amaieran.
Haurrentzako bisita gidatuak egiten ari dira erakusketan, eta Talaiako ikasleak bakarrik kontuan hartuz, 1.000 gazte gutxienez gerturatu dira dagoeneko, Dahlen unibertso magikoa hurbiletik ezagutzera. Hark zioen moduan, begi distiratsuz egin behar zaio so inguratzen gaituen munduari, “sekreturik handienak lekurik susmaezinenetan ezkutatuta daudelako beti. Magian sinesten ez dutenek ez dituzte inoiz aurkituko”.
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Ekainaren 7an izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarrekin antolatzen duten Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka. Seigarren edizio honetan Aurelia Arkotxa izango da omendua eta egitarau oparoa ezagutzera eman dute prentsaurrekoan. Ziburuko Azokaren uhina inguruko... [+]
Miresmen adina gaitzespen sortzen duen pertsonaia da, oraindik ere, Jon Mirande, hura hil eta 50 urte pasatxora. Karrikiri elkarteak eta Iruñeko Hizkuntza Eskola Ofizialak (IHEO) Jon Miranderekin dantzan izeneko jardunaldiak antolatu dituzte idazlearen jaiotzaren 100... [+]
Orain denak aita santua baino frantziskotarrago bihurtu zaizkigunez, komeni da gogoratzea gure klasiko ez-sotanadunez. XVII. mendean izan zen bat, haren grazia zen Arnaut Oihenart. Eta ezin gaitezkeenez murgildu haren lan guztietan, gaur goretsiko dugu O.ten gaztaroa... [+]
Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]
Bizilagunen obren zarata gogaikarriak esnatu nau gaur ere. Burkoan burua bildu, eta saiatu naiz beste hogei minutuz lo egiten, baina ez zegoen zulagailu hura isilduko zuenik. Jaiki eta apirila hasieran egin nuen eginbeharren taulari begiratu diot; hala zioten errotuladore... [+]
2019an hasi zen Ziburuko azoka eguneko ekitaldi gisa, baina azken urteetan azoka egunaz aparteko ekitaldiak antolatu izan dira inguruko herrietan ere: Azokaroa da. Ladix Arrosagarai Baltsan elkarteko kidearekin mintzatu gara Azokaroaren nondik norakoez.
Ziburuko Liburu eta Disko Azokaren 6. edizioa ekainaren 7an izango da. Girotzeko eta azokaren eragina inguruko herrietara zabaltzeko, aurreko asteetan zehar sei ekintza kultural antolatu dituzte Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean. Lehena martxoaren 30ean izango da,... [+]
Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024
Izenburua aski argia da: Zuzi iraxegia. Euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa (TZ, 2025). Eta 300 orrialdeko liburu mardulean, XIV. mendeaz gero gurean izan diren emakume idazleen gainean jardun du, irakasleari dagozkion azalpenak emanez bezainbat, testu klasikorik... [+]
89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]
Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.
Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.