Felisatxo: «Gaurkoak Ez Du Lehengoaren Kolorerik»
Bere 70) urterekin ez du etsi, Felisatxo –ahal duen neurrian–, euskararen aldeko borrokalaria dugu, haina horrez aparte (edo horrekin loturik?), herrikoia izan da eta da; beti jende ezberdinarekin mintzatzen, caritasen lanean, kanpotarrekin harremanetan... oso bizi luze ta betea da, guk uste, Felisatxo Enparantzarena, Oñatiarra, urtetan zabaldu du euskal prentsa Oñatin, orain ordea jubilatu zaigu.
Dena dela lehengo espirituak dirau beregan eta beregana jo dugu antzineko eta oraingo egoera aztertzearren, Oñatiko euskal giroaz bere eritzia jakin nahirik eta beste hainbat gauza bere hitz jariotik entzutera.
Bandak jotzen zuen eta bien bitartean danborilean ere denok egiten genuen dantza. Bi pieza bandak eta ondoren danbolina izaten zen, eta handik ordu erdira beste bi pieza bandak, gero atzera danbolinak eta horrela zortzi pieza. Azkena paso doblea izaten zen.
Penagarria izan da komekeroko dantza hori galtzea eta gero gure gurasoak ere hara joaten ziren. Ume, gazte ta zahar, denok batzen ginen plazan. Hantxe izaten zen gure igande arratsalde hori, iluntzean bederatziak aldera akabatzen zen.
Kafea eta, oraingo moduan... hori S. Migel egunean; baina kafea hartzea.... oraingo gauza tabernaz taberna, ezta pentsatu ere. Ez dakit zer izango den hobea; gu oso gustora ibiltzen ginen.
Irtetzeko ere nobioa atean egoten zen itxoiten, eta dotoretasun guztiarekin eta elkarren maitasuna ikusten zen. Bai, horrelaxe egoten ziren, itxoiten, eta neska batzu baziren gehixeago edukitzen zutena mutila... batzu behar bada lartxo.
Oraingoa ez zait gustatzen niri, orduan errespetatzen zen elkar, baina orain...
Gero, auzo egunetan aparteko romeriak egoten ziren eta aurrezku hori beti lehenengoa zen. Aurrezkua ateratzen zen.
Gaurkoak berriz, ez du lehenengoaren kolorerik. Denok familia bat ginen, herri dena bat.
Niri pena handia ematen dit gurasoek umeen aurrean erdaraz egitea, euskara umeen gauza bada, "euskaraz egin behar da" eta berak ta ta ta erdaraz lagunarekin, eta horrela joan da uzten.
Eta hori asko sartu da, erdaldun bat sartu ta denak erdarara pasa; hori gure dendan ere gertatzen zen.
Etortzen direnean gogo handia daukate, baina guri erdaraz entzuten digute ta... Gogoz hasten direnak hotzitu egiten dira. Geu gara egin behar dugunok eta entzun dedila. Hori urrezko erloju bat erostea modukoa da, erloju dotorea, eta gero armarioan gorde. Euskara gauza bera, ederra, baina bere horretan gordeta.
Guk izan dugu errua: euskara hutsean jarraitu bagenu guk denok, ba lan gehiago egingo zuten ikastera baina hotz geratzen dira; neri esan didate "si los vascos no hablan" eta hori ere entzunda nago. Beste batetan nik euskaraz haserre egin mutiko batzuri ta erdaraz erantzun eta "ez dakizue euskaraz ala?" eta beraiek "Qué?, para qué el vasco?".
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]