Hilario Azkarate'gaz Elorrion


1964ko maiatzaren 24an
Hilario Azkarate pelotariari elkarrizketa
Hilario Azkarate'gaz Elorrion
Zugaitz eder oien aspian edo Bar "El Fronton"'eko toldopean jarrita, Elorrioko pelotazale eta gizon zintzo zan Kerejeta'tar Justo jaunaz (G.B.), orain urte pillotxo bat dirala, egunero, nebazen amabi urte inguruko mutiko bi, antxe txokoan sartuta, pelotan, tarrasean, ordua jo ta gero ariñiketa baten-a perrotsa! marianistetako ikastolara, izerdia ta putsa eriotela eltseko: Arbulu'tar Kepa eta Azkarate'tar Hilario.
Arbulu'tar Kepak, gaxo gogor batek jota, itxi egin bear izan eutson bere pelota jarduna; baña barruko ar orrek ez deutso oindiño pelotaleku ingurutik alde egiten ixten eta or daukagu gaur, ez Elorrion bakarrik, baizik bai Bizkaian eta Gipuzkoan be, txapelketa antolatzalle bikaiñenetako bat.
Hilario, barrez -parkatu- ez neban uste iñoiz orrenbesteraño elduko zanik... Bada Ariño anaiak ere, bertan sasoian, eta bertan pelota-lekuan erakusten eueskuen euren etorkizuna... baña Hilario iraupen aundiko mutilla izan ...da...
Emen bera aurrean: ezkultura baterako bizkar zabal kementsuaz, karakter gogorren ezaugarri beren ezpañ, begi ta bekokiagaz, euskaldun baserri gizonen egoera lasaiaz, barriro be, laugarren aldiz, Garzia Ariñokaz, aurrez aurre atsena jokatzeko zai...
Eta, Elorrion Hilariogaz izketaldi bat izatea gura dabenak, ze esanik bez, "Jakobanera" jo bearra izango dabela: an dauka etxetik kanporako saltsatxoa, an musaldiak, an bere lagun eta lagun-kontrarioak, an Mari etxekoandrearen zirikaldi eta urteera zorrotsak, baita be "amama" Jakobaren txuleta ederrak, an bata bezteai adar jotseak, eta atsenez baita be, bere sekretu edo ixil-goraberatako "esfinge" bat dirudin etxegizon mardoa, batozko illuneko Fidel; eta au bitarteko dogula... (15 pake-urte: bere amabostgarren ezkon urtebetetseari txanpanaz igurasitxo bat emoten deutzagun bitartean) or gure galdera-erantsunak:
-Gente askori kostatzen zaie merezi dozun malla gañera jaso-eraztea. Zergatik deritxozu izan daikela: edo isparingiak bear dan aizea emoten ez doutsuelako, edo partidu asko larri samarrian irabazi dozuzelako, edo itxura eskasa, ezker motela edo beste batzuk aña "teatru" erabiltzen ez dozulako?
-Ze esango deutsut ba... Goazen zatika: lenengo ta bein, beintsat, nire izena isparingietan ondo erabili dabe eta geineai ezkerrak emon bearrean nago. idazleak euren bereziko ikuste bat izatea, bat bestea baño begi obeaz artsea edo partidu baten gañian euren aparteko iritxia emotea, ori bereskoa da eta periodista oiek, nik uste dot, sarritan piper-min edo gatz apur bat ipintsera joaten dirala...
Eta, zer partiduak larri xamarrian irabazi arren! Emen balio dabenak, arek atsenengo espriñak balio dau. Txirrindulari aundienak be zelan irabazten dabe ba? Ortxe, errueda erdiagatik eta. Egin bear dana da, lenengo jarraitu, neurria artu eta gero taka! atsenean burpillaldia emon eta 22ra eldu. Nik neuk badakit beste batsuen aña "teatrukua" ez naizenik. Soldautsan be, jakingo bazenuke, kapitain bategaz neureak eta bi ikusten nebazen defileak eta pausoak an danen aurretik emoten eta galantak entsun be bai. Galeriarako pelotaria ez naz eta ortara jokatu be ez dot egiten, baña atsenengo ondarra be batu eta, gura badozi, neure zakartasunaz eta neure beartasunaz beste batzuk baño uts gutxiago, beste batsuk baño egipide seguruagoa izan neike. Irabaztera jaoaten naz eta ez argazkiak edo erretraztuak ateratsera...
-Sarri ibilli izan da errian olako burrundaria sor bat: Garzia Ariño ta zu ez zariela ondo konpontsen. pelota lekutik kanpora euki al dozue eztabaidan bat edo zeozegatik bai ala zagoz eurakas minduta?
-Bai zera...orreik jardunak dira, besteik ezer ez. gertatzen dana da, sarritan alkarren jarraitzalleak izaten dabe euren asarreak eta orreik nasten gaitue. Barruan betik asarre eta kanpuan ondo eta pelota-lekutik kanpora be izan doguz geure burrukalditxoak, baño musian edo tutian, eta betik lagun.
-beste sekretu bat ere badozu: Zure anai Andresek emoten deutsun ezkutuko edaria jakin daiteke sorginkeriren bat dan edo ez? Au adieraztea, bear bada, kontrarioarentsako aurrerapide bat izango ote litzake?
-jakin, beintzat, bada ezpada, iturri nausiko ura ez dala (Elorrioko iturri nausiko urak, jakingo dozu, kaskatera joten dabela, esana da).
Uratsa, axe, uratsa dala ipiñi, gero, emen Fidelek botatzen deutsozan koñak oneneitako tantakatxo batsugaz eta irabaztea gura deuztanak badaki zer egin: uratsa, uratsa edan. (Aparia aurrera doanez, umorea ere neurrian).
-Guipuzkoako isparingiak gogor jardun eben atanillori, esateko, txiripa" bategaitik irabazi ziñutzala, zein da zeure iritxia?
-Atsera- "Marchatras" emotea gatxa dala eta ankea sartu eta ateratzea ere bai. A jarri eben irabazle berezia eta gero, gerokoak... zeozer esan behar Ezkuan mintzea ez sa suerte txar bat; ori da "pulmoietan" aizea faltatsea lez eta nekatzea suerte txartzat ez da artzen... or bakotxa al dabenaz. Atsen-ondorena garbia izan zala uste dot.
-Entzun dogu aurten "txapel bi" ipintzeko asmotan zabiltzala.
-...?
-bat danok dakiguna: joan zan urtean galdutakoa, ta ondo galdutakoa, barriro bururatzea.
-Eta bestea?
-Bestea, orrenbeste maite dozun auzoko eta auzoan asiera emon deutsozun etxe edo txalet barriari aurten txapela edo tellatua ipintsea eta gero... tran la la ra, tran la la ra...
-Tira, tira! Ori ez zazu jarri. Nik, neuk alegiña egingo dot eta itxaropen osoa daukat, esan Jaungoikoaren laguntasunaz, Elorriora aurten, barriro, txapel nausia ekarteko, baño beste ori... ori ez da nere arazoa. Bilboko aizpurua Jaunari galdetu: a da kontratistea ta.
-Ta gerokoa?
-Axe partidu latsa!
-Atseneko kexka bat azaldu eraztera noa: betik erabilten dozu zeure inguruan kerizpe bat, erderaz, "eminencia gris" esango neutsakena?
-Juanitogaitik esango dozu ez ta? Banengoan ba. Eta zer? txarto da ala, aldamenean maisu edo irakasle bat erabiltea? Jakiñean egongo zara ba benetako irakaslea dala...
-Orduan orrek jokua "planifikau" egiten deutsu...
-jakinekoa da! Eta galtzen dodanian ez nau aspiratzen, beste batzuk diruagatik edo guradanagatik egiten daben lez eta irabazten ba dot... lengo lez. Bada Fideli "esfinge" dala esan badeutsozu, au ez gutxiago.
-Baña, ez pelota-lekura bakarrik: or zure begiko dozun auzo erretaraño ere jarraiten ote detsun nago kerizpe orrek...
-Ez esan kerizpea argia danari, e?
Eta Fideli errematea ipintsen deutso: Ori garbi dak: Biarko egunez, an, andra biak brixkan itxi eta... eurok ortik zear joateko.
-Tira, tirok!
-Eta Zeruko Aargian arpidedun al zara?
-Bai,gaurtik aurrera, eta bide batez bere irakurle danari agur bat.
7

GaiezKirolaPilotaPilotariak
PertsonaiazAZKARATE1

Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok IA Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


CAF Palestinan eraikitzen ari den trenbidearen bigarren fasea hasi izana salatu dute

Okupatutako Jerusalemgo Ekintza Nazional eta Zibileko batzordeak jakinarazi du trenaren bigarren fasearen hasiera, eta gaitzetsi egin du kokalekuen arteko komunikazioa indartzea duelako helburu. Zisjordanian 22 kokaleku berri ezarriko dituela adierazi du Israelek.  


Eguneraketa berriak daude