IRUN ONDARRABIAIkastola molde berri bat

1975eko abuztuaren 10an

Mikel Ugalderekin Irun-Ondarrabiako ikastolaz
IRUN ONDARRABIAIkastola molde berri bat
Urte bete inguru izango da gure lankideak, Mikel Ugaldek. Irun-Ondarrabiako ikastolara lanera alde egin zigula. Geroztki lan bat edo beste bidali digun arren, han dabilkigu buru-belarri ikastol lanetan. Eta urte beteko esperientzia honen ondoren harengana jo dugu bertako ikastolaz mintza gaitezen.
Beldur piska batekin etorri nintzen honuntza -dio Mikel Ugaldek. Izan ere lehenago ez dat esperientzia gehiegirik izan, eta gaurregun ikastola indartuz ari zaigun eran eta neurriz, seriotasunez eta sakonkiro jokatu behar bait da.
Zer da. Mikel, Irun Ondarrabiako ikastolaz esan diezaguzukeena?
Gai asko eta asko aipa genitzake baina gauza bat bakarra esango dizut: Une honetan Irun-Ondarrabiako ikastolak aukera haundi bat egin behar du: bere bizitzan ezagutu duen momenturik interesgarrienean aurkitzen da, noski. Badira bizitzan, nor bere bizitzan ere bai, erabateko aukera egin beharra izaten dena. Herri mailan ere zenbait momentutan egin erazi izan dizkiguten aukerak direla medio, orain egoera honetan aurkitzen gara. Horregatik garranizi haundia ematen diot une honi.
Zer eta nolakoa da beraz, aukera hau?
Luzaz mintza gintezke honetaz. Esaera zaharrek erakusten dutenez, ez dago beharra bezalako maisu eta erakuslerik. Halatsu gertatu izan da historian, eta hor dugu Inglaterraren pausoa adibide garbi bezala. Uharte izanik, zenbait ondusunen premian aurkiturik, beste bide batzuk urratzeari gogor lotu zitzaion. Petroleoa bukatzen denerako, energia iturri berriak nola sortuko, su eta gar dabiltza zientzia gizonak.
Bai, baina gatozen ikastolara
Irun-Ondarrabi bailara honetan badu bere berezitasuna, badu bere nortasuna. Euskal Herriko beste zenbait bailarakin konparatuz, hotzagoa bezala ikuslen dut Irun-Ondarrabi. Barka biezadate Irun-Ondarrabitarrek, baina hori iruditzen zait. Eta bada horretarako arrazoirik. Historiak, eta berriro historia, eta tradiziorik ezak asko erakutsiko ligukete.
Baina halaz ere, ez da zenbaitek pentsatzen duen bezain txiroa. Bada euskal girorik, bada zaletasunik. Larehun haur Heziera Orokorrean daudelarik, ia beste horrenbeste daude eskolaurreko mailatan. Eta igaz zortzigarrena egin zutenek, BUP delakoa ikastola giroan egin ahal izango dute. Honek lana egin dela erakusten du zer egina larriagoa den arren.
Zeintzuk dira, bada zuen beharrik premiatuenak?
Galdera honek diruaren beharra zuzenenan dakar. Denok berdintsu bait gabiltza. Ni neu, beste premia batek kezkaturik nauka; lehenbai lehen pauso sendio bat emateko beharra.
Lehenago, eta ia oraindaino, ikastolak jakintz mailan eman zezakeen erantzunaz kezkaturik geunden. Ea beste ikastetxetako mailarik iritsiko ote zukeen kezkaturik zebilen jendea. Orain, pausu hori eman dela ikusi eta gero, beste aukera hau egin behar dugu: ikastolak batez ere haurrak, hezi egin behar bait ditu. Hau askotan eta era askotara esan da. Baina, haurra hezitzeak, banan bana hartu eta haur bakoitzarekin batera gu geu ere hezitzeak, lanak emango dizkigu.
Irakasleen heziketa aipatu duzu une honetan...
Bai, irakasleak haurra hezitzen badu ere, ikasleak irakaslea hezitzen du, gurasoak hezitzen dituen bezalaxe. Denok, bizitza osoan heziz goaz. Maitasunak mugarik aurkitzen ez duen bezalaxe, heziketa egintzak ere ez du mugarik aurkitzen. Denok, ikasleok, gurasook, irakasleok, gizarteak, denok badugu zer egina heziketa arlo honetan. Haurra bezain premiatsu aurkitzen gara gu, eta, okerrena, horetaz ez gara konturatzen, are gutxiago arduratzen.
Dakigunez, beste ikastoletan, gurasoek parte ugari hartzen dute. Zuenean ez ote da beste horrenbeste gertatzen?
Ez dut esku artean gai honetaz behar hainbat berririk, baina, bildur naiz, zenbait ikastolatan gurasoak fiskalizadore batzu ez ote diren bihurtu, hots, gurasoen elkartea kontuak hartzeko baino ez ote den izaten.
Guk ez dugu horrelako problemarik, bihotz zabalak dira inguru hauetako gurasoak, eta basamortuan sortzen den lorearen ur beharraz konturaturik, ur freskoz laguntzeko prest dituzue. Baina horrekin ez gaude konforme. EZ DUGU HAURRA HEZIKO GURASOA ERE ERA BEREAN HEZIBIDEAN JARIAZ IZAN EZIK.
Zer da, orduan, gurasoek egin behar dutena?
Hori gurasoek beroiek erabakiko dute. Badute nortasunik eta gaitasunik egin behar denaz jabetzeko. Hemen GURASOEN IKASTOLA, hots, gurasoentzako ikastola martxan jartzera goaz. Ikastola honetan gurasoa hezibidean jartzen ahaleginduko gara.
Gurasoek ere, ikastolara ikastera etorri behar ahal dute?
Hori beroiek erabakiko dute. Baina nahi duenarentzat klaseak prestatuko dira, bai pedagogia sailean, bai euskararen inguruan, bai zenbait gizarte arazo oinarritzat harturik, eta abar... horren bidez, gurasoek beren errealizazioa -azken finean hori bait da heziketa-, lor dezaten. Usteldutako zuhaitzak ezin dezake fruiturik eman. Eta, nik ez dakit, denok zenbaiteraino ote gauden ustelkeriaz kutsatuak. Printzipioak onartzen ditugu, baina printzipio horiek martxan jartzerakoan izaten dira gorabeherak.
Mikelek etengabe jarraitzen du gai honetaz. Asko pentsatu eta oldoztu duten gaia da. Gurasoekiko harremanetan honen beharra argi eta garbi ikusi dute, eta oso pauso garrantzitsua emango dute Irun-Ondarrabian gurasoen ikastola martxan jartzearekin batera.
Ikastolak aldaketa asko emango ditu, eta ikastolak, gainera, gero eta gehiago aldatu behar da. Eta gurasoak oinarri-oirnarrian jarririk jo behar du aurrera. Heziketaren helburuari eta honek eskatzen dituen ekintzei erantzunaz, ez gara aldaketaren bildur izango.
Ekintzak aipatu dituzu Mikel. Ekintza berezirik antolatzen ahal duzue zeuok.
Ekintzarik gabeko ikastola motza da. Ikastolak gero eta gehiago sartu behar du herri barruan. Aurten, esate baterako, Ondarrabiako haur egunean emandako pausoa haundia izan da. Besteak beste, eta irakasleen lana alde batera utzi gabe, bereziki Pilik eta Arantzak, dantza erakusleak, daramaten lana aipatuko nuke. Herri giro honetan folklorea beharrezkoa dugu, eta jo eta ke gogor ekin diote dantza erakusteari. Hauen bezalakoen laguntza ezinbestekoa du ikastolak bere egitekoa bete dezan.
Bueno, Mikel, denbora ere aurrera doakigu eta. Zein dira ikastolak, ikastola denez, dituen problemak.
Irun-Ondarrabiakoak baditu bereziak, ikastetxe berri baten premian aurkitzen bait gara. Honetaz, agian, hitzegiteko ordua iritsiko zaigu. Oro har, ikastolaren problema zera da, horrekin bakarrik geure arazoa konponduko dugula uste ustelean erortzea. Indar baliagarri bat dugu, baina ez bakarra. Bestalde, bildur naiz andereño eta irakasleok neskame eta morroi antzera ez ote gaituzten hartzen. Irakasle onak behar ditugu, gizalegeak eskatzen duenez sarituak, eta beren ekintzetan errespetatuak. Gurasoak eskolatuz eta irakasleak elkartuz, pauso haundi bat eman genezake.
Gurasoen ikastola, irakasleen elkartasuna, berebilaren ardatza gisa jarri dizkigu Mikelek gaurko elkarrizketa honetan. Erdoiak kentzeko koipe puska bat ere ez ahal zaie faltako.

ERRIALDE
1

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
PertsonaiazUGALDE1
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Pastoral bat Iruñearendako

Amets Aranguren Arrieta

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Genero kontua da: osasun sistemak guztiz baztertzen eta erasotzen gaitu, ikusezinak gara"

Olaia L. Garaialde

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude