Manex Goyhenetxeren Iritziak II Euskal Unibertsitateaz

1974ko irailaren 22an

II Euskal Unibertsitateaz, Manex Goyhenetxe, IKASeko idazkaria.

Manex Goyhenetxeren Iritziak II Euskal Unibertsitateaz
"Erran ginezake aurten egin dugula egiazko unibertsitatea"
Irailaren 8ko Zeruko Argiaren alean, luze eta zabal hitzegin ziguten egun haitean ospatzen ari zen udako euskal unibertsitateaz Haritsxelar jaunak eta Koldo Olazabalek. Orain, Unibertsitatea amaitu ondoren, begirada lasai bat luzatuko diogu aurten egin denari. Haritsxelarrek lehen aipaturiko alean zioenez "IKAS batasunak eta bereziki IKAS-eko zuzendariek eratzen dute unibertsitatea. Eta heietan lanik handiena egiten duena Manex Goyhenetxe da, IKAS-en idazkaria". Horregatik Manex Goyhenetxe dakargu orain gure artera, berarekin batera, aurten egin dena poliki begiratzeko. Nekatu xamarra arkitzen dugu unibertsitatearen amaieran, baina hala ere badu animoa gure galderei erantzuteko.
Manex, irailaren 2an hasi eta 11ra bitartean egin duzue aurtengo euskal unibertsitatea, bigarren euskal unibertsitatea. Nola izan da bertako lana?
MANEX: Eguneroko lana bi zatitan emaiten genuen. Lehenik, goizetik egiten ziren mintegiak edo elkarizketak. Gero arratsaldetan aldiz mintzaldiak. Eta ikusiz egun guzia bai ikaslek eta bai irakaslek asko burulan zerabiltzatela, arratsaldetarako antolatuak genituen gai deskantsagarri batzu: antzerki, kantaldi, bertsolarialdi, mahai inguru etabar...
Zein sailetan egin da lan hori?
MANEX: Bost sail bereziki ari izan dira bizi bizi. Hizkuntzalaritza, zientzia, ekonomia, gizarte-zientziak, eta antzerki-saila.
Eratzaile bezala, sail guztiez izan duzu ardura. Nola laburtuko zeniguke sail bakoitzeko lana?
MANEX: Luze joko luke, zehazki erantzutea, galdera honi. Horregatik ene impresione orokor bat eskeiniko dizuet sail bakoitzaz. Zientzia sailekoak izan dira behar bada ondoenik lan egin dutenak. Urtean zehar egina zuten lana elkarrekin, bai Bilbokoak, bai Donostiakoak eta bai ipar aldekoak, eta egun hauetan gainera Parisekoekin izan dituzte harreman hertsiak. Gizarte zientzien sailekoek ere ondo xamar ibili dira lanean, nahiz eta hutsune nabarmenak ere izan; izan ere hiru edo lau lagun kenduz gero, bere lanak agertu zituztenak, besteak entzutera eta bere iritzi soilak azaltzera soilik agertuak bai ziren. Dena dela, bai sail hontakoak eta bai besteetakoak datorren urterako lan konkretuak egiten abiatuak dira. Antzerki sailekoek unibertsitaterako prestatze-lana ondo egina bazuten ere, jendeak ez zuelako behar bezala erantzun, ez dute lan haundiegirik egin ahal izan. Baina hala ere zenbait urrats ematen hasiak dira euskal antzerkiaren onetan. Ekonomia sailekoek, berriz, berandu hasi ziren prestatze lanean, eta horregatik ez dute behar haineko lanik egin. Hala eta guztiz ere, harreman interesgarriak izan dituzte zenbait ekonomilarik eta abiatuak dira lan konkretu baten soziologia taldekoekin batera datorren urterako. Eta azkenik hizkuntzalaritza eta literatura sailekoak ere saiatu dira zerbait onik egiten, nahiz eta hemen ere hutsuneak handi xamarrak izan oraindik, batez ere -beste sailetan bezala- euskal ikasleen partizipatze aldetik ikerketa lanetan. Oraingoz, hontan utziko nuke ene erantzuna; baina, erran nahi dut baita ere, ez dudala ezer asko argitu honekin sail bakoitzean egin den lana, hortarako Zeruko Argia honen ale osoa behar bai nuke.
Sail bakoitzeko lanez kanpo, beste zenbait hitzaldi eta jaialdi ere eratu duzue. Nola joan dira gauzak arlo hortan?
MANEX: Oro harturik, ondo joan direla esan behar. Batez ere bi aipatuko nituzke, izan zuten maila onagatik eta harrera ederragatik: GUK taldeak eskeini zigun "Laborari Kantari" izeneko ikuskaria, eta Juan Mari Lekuonak azaldu zigun bertsolarizaten historia. Hauen ondoan aipatu daitezke baita azkeneko bi egunetako mahai inguruak ere: batek honako gai hau zuen: Ipar aldea indusrializatzea Hegoaren bidez; eta besteak: arrantza.
Aurtengo hau Bigarren Udako Euskal Unibertsitatea izan dugu. Ihaz egin zenaz pareturik nolako aurrerapena sumatu duzu?
MANEX: Esan genezake, ikusirik gauzak nola iragan diren, aurten egin dugula egiazko unibertsitatea. Lehenik, joan den urtean baino asko ikasle gehiago etorri da alderdi guzietarik eta bereziki Bizkaitik. Joan den urtean gehienak Gipuzkoarrak ziren. Aurten, aldiz, Bilbotik eta bazen ikasle andana bat. Orotara 110-120 ikasle eta irakasle etorri da. Ez da guti bigarren urtearentzat.
Gero, ikasle eta irakasleen artean egindako unibertsitate bat izan da. Denek parte hartu dute. Ez dira izan bakarrik goi mailako ikasaldiak. Ikasleak ere dantzan sartu dira eta elkarren artean aztertze-lanak eraman dituzte.
Egia da hutsuneak badirela oraino. Hala nola, Ipar aldetik, jende guti etorri da: hamar bat orotara. Nun ote daude Ipar aldeko ikasleak?
Ihaz, azken egunean, erabaki batzu hartu ziren aurtengoa prestatzeko. Adibidez, erdal unibertsitateetako euskaldun ikasleak bildu behar zirela eta denak lanean jarri urtean zehar, gero lan hoiek Donibane Lohitzuneko unibertsitate hontan agertzeko. Bete ahal da asmo hau?
MANEX: Bai, aurten ere, azken egunean biltzarre orokor bat egin dugu unibertsitateari buruz. Lehenik, lan saileko arduradunak hautatu ditugu. Gero idazkaritza berri bat eratu da ere. Orain arte lan guzia Ikas taldeak egin zuen. Hemendik goiti parte hartuko dute beste euskal kultur talde batzuek ere. Hala nola: euskal kultur mintegiak, EKT edo Elhuiar taldeak, Jakinek eta bai Euskalztaindiak ere.
Bestalde, unibertsitate honek ukan dezan iraupen, erabaki dugu aldizkari baten argitaratzea. Hor emanen ditugu unibertsitateko lan guzien berri, bai eta urte guzian unibertsitateetan ikasleek egiten dituzten azterketa lanen berri ere.
Zerbait gehiago, Manex, euskal unibertsitate honen inguruan?
MANEX: Halaber esan genezake aurten itzalak eta hutsuneak izanik ere, euskal unibertsitate bati buruz oinharriak eman direla. Orai indartu, zabaldu eta iraun behar du.
Iñaki Zubizarreta
6

GaiezGizarteaIrakaskuntzUnibertsitaEuskal Unib
PertsonaiazGOIHENETXE1

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude