UDAZKENEAN HASIKO DA IKASTETXE BERRIA EGITEN

1974ko ekainaren 30an

Laister hasiko dira Lasarten Landaberri ikastola egiten
Landaberri Ikastola
UDAZKENEAN HASIKO DA IKASTETXE BERRIA EGITEN
Euskal kulturaren barruan egiten ari garen ekintzarik sendoena eta sakonena ikastola dugu ezpairik gabe. Aipatu ere horregatik aipatzen dugu askotan.
Laster ospatuko dituzte Lasarte eta Usurbilek beren herriko jaiak. Gertakizun hau dela eta hurbildu gara ikastola ondora. Bildurik dago LANDABERRI ikastolaren batzordea. Lasartearrez eta Usurbildarrez osatua dago. Gogoan dauzkagu oraindik batzuen izenak: Norberto, Xabier, Josefina, Prointxio, Mikel, Juanita, Jexux Mari, Eujenio, Joxe Mari, Pako... Denetarik dago. Emakumezko eta gizonezko, guraso eta irakasle.
Ez da erraz han hitzegin zen guztia biltzen. Datorren ikatarorako pentsatzen ari ziren.
Haur asko ari al da datorren ikastarorako izena ematen?
Oso ondo ari da jendea erantzuten. Dagoenekoz hirurogei haur berrik eman dute datorren urterako izena. Ikastolarako joera haundia dago Lasarten. Ez hainbeste Usurbilen.
Zergatik dago ondoan dauden bi herriren artean honelako aldea?
Arrazoi asko egon daiteke tartean. Urte gehiago daramatza Lasarten ikastolak. Izen ona hartu du urte hoietan. Urte gutxi ditu Usurbilkoak. Eskola aukera gehiago du Usurbilek. Ia orain arte euskaldun hutsak ziren hango bizilagunak. Lasarte aspaldidanik erdaldunez josia dago. Agian, galdutakoan hasten gera maitatzen: gurasoak, osasuna, euskara. Bienbitartean ez diegu behar bezalako eskerrik ematen. Galdutakoan jakiten dugu zer galdu dugun.
Zergatik elkartu zineten Lasarte eta Usurbil?
"Lander" zeritzan lehen Lasarteko ikastolari, Usurbilgoari berriz, "Luberri". Bakoitzak nortasun osoz zeraman bere herriko ikastola. Baina Oinarri Heziera Orokorreko Lege Berriak eskatzen zuena betetzeko erarik ez zeukan Usurbilgo ikastolak. 35 edo 40 haurreko gelak eskatzen bait ditu Lege Berri honek. Usurbilez da oraindik ere kopuru horretara irixten. Lege Berrira moldatu beharrak elkar arazi gintuen. Bi ikastolen deitura oroitarazi nahi du LANDABERRI kooperatibaren izenak berak ere.
Horren goiz zergatik nahi izaten duzue datorren ikastaroan zenbat haur berri izango dituzuen?
Azkeneko orduan zail da behar diren gela eta irakasleak aurkitzea. Kontuak garaiz atera beharra dago. Gerorako ere okerrak etor daitezke buruz jokatzen ez bada. Gu hamasei gelako ikastetxea goaz egitera. Bi gela osatuko lirateke, beraz, urte bereko haurrekin. Gela bakoitzak haur kopuru egoki bat eskatzen du heziera aldetik. Gauza guztietan bezala ikastetxeetan ere, bakoitzari dagokion neurrian ibili behar da. Neurrira ez irixtea bezain txarra da gainezka egitea.
Egin behar duzuen ikastetxe berria aipatu didazue. Nola moldatzen zarete orain?
Beste urte betean ondo konponduko garela uste dugu. Bi leku dauzkagu Usurbilen, hiru Lasarten. Haundienak bi lekutan dauzkagu bildurik. Gelak ere itxurazkoak dira. Haurrak batetik bestera eramateko autobus haundi bat eta txiki bat ditugu. Beste urtebetean ondo samar moldatu ezinik ez dugu.
Eta handik aurrera
Sarturik dauzkagu ikastetxe berria egiten hasteko behar diren paperak. Iaz erosi genuen horretarako behar dugun lurra. Hamabost mila metro erosi genituen. Leku zoragarria da. Hipodromoaren atzean dagoen muno batean dago. Gozatu ederrik hartzeko daude ikastolako neska-mutikoek haruntz aldatzen direnean. Udazkenean hasi nahi genuke ikastetxea jasotzen. Lau Udaletxek dute zati bana Lasarten. Donostiari dagokionean egin asmoz garenez gero Donostiako Udaletxearen baimenaren zai gaude. 1975-76garren ikastarorako bukatua nahi genuke.
Izedi patsetan jari ohi du zenbait ametsek. Zuei ere tanta bat baino gehiago ixur araziko dizuela uste dur hori egiteko dirua biltzerakoan.
Bai, noski. Baina Estaduak, diruetxeek, lantegiek eta euskaltzale guztiek lagunduko digutela uste dugu. Diruarena erraz konpontzen da borondate ona dagoenean. Beste gehiagok ere sortu du dirua nonbaitetik. Guk ere aterako dugula uste dugu.
Pozik al daude ikastolan umeak eta gurasoak?
Hala dirudi. Gero eta haur gehiago sartzen da. Oso banakak dira, berriz, aldegiten dutenak. "Atzeratuen" ikastetxera joan behar duenen bat, herriz aldatu denen bat, euskaraz ikasketak ezin egin dituenen bat... Beti izaten ikastolako hezierarik onartzen ez duen gurasoren bat edo beste ere. Baina gehien gehienak oso pozik daudela uste dugu. Hau hutsean edo dohan izango balitz!
Berriro ere zorioneko dirua atera da.
Bai, buruhauste latzak ematen dizkigu. Datorren urtetik espero dugu Estaduaren diru-laguntza, baina bien bitartean gerriak ikusi behar. Beti eskean ibili behar. Beti zurkeian. Ez gara gurasoei gehiegi eskatzen ausartzen. Irakasleei ere ez genieke gutxiegi ordaindu nahi. Bada nahiko lan. Halere ez dugu itxaropen galdurik datorren ikastarorako.
Zer iritzi duzue batzordekook ikastolan ematen den hezieraz eta irakaskintzaz?
Andereño eta maisu egokien eskuetan daudela gure haurrak uste dugu. Nortasun eta askatasun haundiko haurrak datozela iruditzen zaigu. Haur bakoitzari bere ahalmenak esnatzen, lantzen eta osatzen laguntzen zaiolakoan gaude. Irakatsi ere ondo egiten zaie. Arlo honetan ere zailtasun bereziak dira ikastoletan. Eskarmenturik gabeko esperientzi berri bat da. Askatasun giroan irakatsi nahi da. Bi hizkuntzetako haurrak dira. Euskerazko eskola-liburu aukera haundiegirik ere ez da. Baina gure haurrek, ez dugu uste, inongo lotsarik dutenik jakite aldetik. Beste edozein eskoletakoren tamaiñan nonahi azalduko direla uste dugu.
Zer moduz moldatzen dira euskaraz?
Batzuk oso ondo. Baina beste asko nahiko gaizki. Erdal giroz inguraturik daude gure haurrak. Zenbait gurasok ez daki euskararik. Ikastolan bakarrik entzuten dute euskara honelakoen haurrak. Kalea, irratia, telebista, irakurgaiak... dena erdaraz dute gure haurrek. Ez da erraz euskarari eusten. Euskaraz atzera daudenekin zerbait egin beharko litzateke. Baina ez dugu era haundiegirik. Hori eta beste gauza asko gogoan edukirik Haurtzaindegia ipini dugu Usurbilen. Hiru urte baino zaharragorik ez dugu ikastolan hartzen euskararik ez badaki. Hala eta guztiz ere ikasketarik ezin badu jarraitu euskararik ez dakielako, hobe duela haurra ikastolatik atera esaten diogu gurasoari.
Ezagunak dira Lasarteko dantzari taldeak. Noiz gertutzen dira jaialdietarako?
Ikastolako orduetatik kanpo egin ohi da beste zenbaoit gauza ere. Baadude euskaraz ikasi nahi dutenentzat astean ordu batzuk. Baina hori haundientzat da. Haurrentzat, dantzak, musika, txixtua eta abar daude. Jaialdi asko egin dute Lasarteko haurrek urtearen buruan, han eta hemen. Badituzte dantza-sariketa batzuk ere irabaziak.
Harreman onak al dituzue batzordeak, gurasoek eta irakasleek?
Asko hazi da ikastola eta ez daiteke garai bateko familia girorik izan. Ez dugu elkarren artean arazo berezirik. Larehun eta gehiago haurren gurasoak biltzea ere ez da batere erraza. Baina badituzte gurasoek beren irakasleekin harremanak eta bilerak. Agian taldeka eta gelaka oraindik lan gehiago egin daiteke. Haurren hezieraz jabetuz joan behar dute gurasoek. Bestela bi mundu oso desberdin bizi beharko ditu haurrak, ikastolan eta etxean. Denok gaude lanpeturik. Hogeita lau ordu ditu egunak, baina nola-hala denbora piska bat hartu beharrean gaude gurasoen hezierarako. Badu "Lanadaberri" ikastolak bere aldizkaria ere. Harremanak izateko bidea da hori ere.
Alai eta itsaropentsu ikusi dugu LANDABERRI ikastolaren batzordea. Lagunarte jatorrean aztertzen dituzte eskuarteko lanak. Lehendik erabakirik zeuzkaten bilera hartako gorabeherak eta elkarrizketen ondoan, basoerdiak hartzera joan gara denok.
Festa ondoan, Uztailaren 14ean, ibilaldi bat egitekotan geratu dira guraso eta haur. Ohitura dute, nonbait, ikastaroaren bukaeran eta aurten ere egun on bat igarotzeko asmotan dira bazterren batean ikastolako guztiak; batzordeko, guraso, irakasle eta haurrak. Maixu baten eta guraso baten esku geratu da egun hori moldatzea.
Montero arkitektoak egindako ikastetxearen moldeari ere eman diogu begiratu bat. Antton Elizegi argazkilariaren argazki ederrez ikusi ahal izangu duzu, zuk ere.
Ametsak, nekeak, pozak... Ondo igaro ditzazuela San Pedroak eta Santa Ixabelak.
ERRIALDE
LASARTE-USURBILGO IKASTETXE BERRIAREN MOLDEA
1,9

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Bazen ordua iraultzeko

Iker Barandiaran

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude