Juan M. Mendizabal mintzo

1974ko ekainaren 23an

Euskal Herriko Txistulari Elkarteko idazkaria den Juan Mari Mendizabali elkarrizketa.

TXISTULARI ELKARTEA
Juan M. Mendizabal mintzo
Eguraldi on girotan, "umeen euskal jai" direlakoak perretxikoak bezala ugaldu ohi zaizkigu Euskal Herrian barrena. Hoitako batetan aurkitu ahal izan dugu Juan Mari Mendizabal, Euskal Herriko Txistulari Elkarteko idazkari dena. Barakaldon jaioa, hogeita lau urte baino ez du. Gaztea beraz, gazteegia agian zenbaitentzat, izan ere, Txistulari Elkarte horrek ez du sekula honen idazkari gazterik izan. Euskal Herria aldakuntza ezagutzen ari da. Txistulari Elkarteak beste horren beste egin beharko. Horretarako jende gaztea behar, bere gauza on eta... txar guztiekin.
-Noizdanik haiz idazkari Juan Mari?
-Ihaztik.
-Nola aurkitu duk elkartea, giroz eta barnegituraz?
-Aldatu beharrean, nik uste. Euskalgintza aldatuxea duk azken urteotan. Guk ez diagu atzean geratzerik.
-Asmorik?
-Azken bileran, martxoaren 3an araudia zenbait puntutan aldatzea erabaki genian. Elkarte errepresentatibo bat egin nahi geniake. Herriaren zerbitzutan egongo den elkarte bat lortu.
-Egitea esatea bezain erraza ahal duk!
-Aitu, guk araudi berri bat moldatuko diagu, herriz herri, bazkidez bazkide, ordezkaritza mailan, behetik gora eratuko den egitura bat. Gero, biltzarre nagusiak dik hitza.
-Zenhat dituk Eushal Herriko txistulariak?
-Elkarte barruan 3.100. Kanpoan, beste horrenbeste, nik uste.
-Nola hori?
-Kanpoan dauden hoiek gehienak zaharrak edo umeak dituk. Zaharren artean, zenbaitek elkarte premiarik nabaitu ez duelako, beste hainbatek musikarik ere ez dakielako. Esate baterako, Berrizko Serafin Amezua (G.B.), Etxahun zuberotarra, Anjel Alunzi Lesakakoa... ez dituk elkartekoak.
-Barnegituraz gainera, zer zegok aldatu beharrezko?
-Gure arteko giroa eta elkartearen beraren helburua.
-Ez habil gero magalean!
-Aitu, orain arte Txistulari Elkartea zenbait txistulari jakitunen zerbitzutan egon duk. Zenbaitek uste izan duanez, Donostia inguruan batez ere, txitsuak eboluzionatu egin behar dik, kontzertutarako gai izan, toki dotoreetan Bach jotzeko gauza izan...
-Eta hi, antza, ez hator horrekin bat...
-Nik uste, ostera, herri musikaren zerbitzutan egon behar duela, antzinako eresietan aztertu, kopla zahar, bertsolari doinu eta herri kantei orain arte baino garrantzi gehiago emanez.
-Ezer egin ahal duzue horretaz?
-Bai, sortu berria duk "Herri Musika Ikerketa" sail bat.
-Eta TXISTULARI aldizkariaz zer?
-Ba... beste horrenbeste, eraz eta moldez aldatu beharra zeukak.
-Hik esan...
-Aitu, lehengo iritziei jarraituz TXISTULARI aldizkaria oso apaindua atera izan duk, pieza gaitzak eskaini ahal izan dituk, eta beti ere txistuari berari atxikia soil soil.
-"Txistulari" denez gero, bazirudik...
-Bai baina, gazteok uste diagu ostera, txistuaz gainera txirula dultzaina, alboka, gaita eta beste hainbat ere badela euskal folklorean. Uste diagu ere, "minuetoak" eta "bariazioak" ondo daudela, baina txistulari arruntari musika arrunta eskaini behar zaiola, eta ez zenbait alardetan zenbait gutik bakarka joko dituenak.
-Eta informazioa?
-Hori duk hori beste bat. Egin beharrezkoa nahi eta nahi ez, irakurlea interesatuko badugu.
-Hala ere, zuen aldizkaria hiru hilabetetarik behin atera ohi duk... eta informazioak bizitasun bat eskatzen dik.
-Bai, gutienez hilerikoa beharko geniake.
-Aldizkari garestiegia ez ote hilero ateratzeko?
-Jakina, baina horretan behintzat iritzi garbiak zeuzkagu zuzendari gazteok, hobe dela, paperez eta neurriz, hileroko apala, urteko lau ale dotore eta apain baino.
-Euskaraz ala erdaraz?
-Betiko problema... zenbait kexa duk euskara gutiegi darabilgula. Arrazoizko duk. Hala ere uste diat, euskalgintzak, euskal mugimenduak badituela bere aldizkari aproposak. Gutitan pentsatze diagu, ostera, euskaraz ez dakiten euskotar eta euskaltzaleek ez dutela euskal zentzuzko aldizkaririk.
-TXISTULARI aldizkariaren helburuetako bat hori izan ote zitekek?
-Zergatik ez? Kontu izan, gazte andana bat folklorearen bitartez euskaltzaletu zaigula, eta, horrez gainera, dudarik ez, txistua izan dugula hainbat eskualde erdaldundutan euskal kontzientziaren euskarri.
-Euskaraz ezer guti, beraz?
-Ez diat hori esan. Hainbat biltzarretan giputzek ondo asko esan dutenez, "formula aurkitu behar diagu", hau da, euskalduna gutietsi gabe euskaraz ez dakiena asperraraziko ez duen formula.
-Eta zein euskaratan?
-Aitu, idazle bakoitzak nahi duan eran. Nabari dituk arazo honetaz gazte eta nagusiagoen arteko iritzi desberdinak, hala ere, ez duk, gaurkoz behintzat, elkarte mailako arazoa.
-Eraginik izan ahal duzue?
-Bueno... hatxe kontrakoak "baja" emango ote diren susmoa zabaldu duk Bilbon. Batuzaleak, berriz, zirika ari dituk. Betiko saltsa... gure saltsa.
-Hemen esandakoagatik hi ere saltsatan sartuko ote hauten ez ahal haiz beldur?
-Norkeriak alde batetara lagatzeko garaia dela uste diat. Lanari gogotik ekin behar zioagu.
-Zereginik non-nahi aurkitzen dituenetariko bat haugu, nonbait, Juan Mari.
KOLDO OLAZABAL
Juan M. Mendizabal
10

Gaiez\Kultura\Musika\Musika trad\Txistua
Pertsonaiaz\MENDIZABAL8
Egileez\OLAZABAL1\Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Kanpaldien lehen garaipenak iristen hasi dira Israelekiko boikot akordioekin

Jon Hidalgo Gereñu

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

“Maite dut Iparraldean antzerkia egitea, uste baitut hemen kodeak ulertzen direla”

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude