Ikastola-Hiztegia
–Euskaltzaindiaren Donostiako Bulegoak Zortzi urte arteko Ikastola Hiztegia delakoaren hiru lehenengo zerrendak bidali dizkigu, Euskaltzaindiak jadanik ofizialki onartuak. «Geografia Fisica / Geographie Physique», "Materia ,/ Matiere" eta "Seres Vivos / Etres Vivants" gaiei dagozkien hirurehun eta hogeita bederatzi hitzek osatzen ditu lehen hiru zerrenda hauk.
–Ikastola-hiztegi honek bi milaren bat hitz izanen du, eta hiztegi osoa amaitu ondoren, edizio berezi bat argitaratuko du, euskaltzale guztiek erabil dezaten. Hala ere, artean, lan guztia egin ahal izanen den arauera, zatika zatika zabaltzea erabaki du. zerrendak gerta ahala oraintsutik baliatzeko gisan.
–Honetaz, hiztegi hau burutzen erabili izan den metodologiaz jakiteko, Xalbador Garmendiarekin mintzo gara, Donostian ari den Euskaltzaindiaren Bulegoan zeregin honetaz ihardun duenetariko bat bait dugu. Haren erantzunak arras jakingarri izan daitezkeelakoan gaude. Dena den, gure iritziaz gaiz, irakurleak epai beza.
Xalbador: Dagoeneko, Ikastola-hiztegiaren arazoa aurrera doakigu. Noiz, eta zer zela eta, ekin zion Euskaltzaindiak lan honi?
- Orain dela bi urte edo hasi ginen lanean. Ikastolak eta Lizeoak ugaltzen ari zitzaizkigun. Gure mutiko eta neskatoek euskal textuak beharrezkoak zituzten batxilleratoan eta, ematen diren gaiak euskarza ikas zitzaten. Liburuak moldatu behar ziren beraz. Baino textu liburuak egiteko lexiko finkatu bat behar da. Hori gabe nahastea eta saltsa besterik ez da gertatzen. Egia esan, lehendik ere eginik zuen lexikoari buruz lan ederrik batek baino gehiagok. Baina, halakoxe bereizketak nabarmen ziren orain arteko liburuen artean-lexikoaz ari naiz, alegia-. Ahal delarik, jakina da, lexiko kontuan bateratsu ibili behar genuke guztiok. Horiek horrela, lau-zortzi urteko neska-mutikoek eskoletan darabiltzaten hitz teknikoak eta besteak euskeraz ematea bururatu zitzaion Santamaria jaunari. Bestalde, ez zen gure hiztegia izango, Euskal Herrian barrena barreiaturik bizi diren euskaltzale askok taiututakoa baizik. Hiztegia nahi genuen, baino Euskaltzaindiak ofizialki onartuko zuen hiztegia. Hori egingo duela uste dugu. Aldez aurretik dakigu ez degula denen gustokoa egingo, baina hortan saiatu gara behintzat. Ezta akatsik gabe ere, baino denborak zuzentzen ahal du borondate onenez baina, behar bada, jakinduria urriz presentatuko dizuegun Hiztegia.
1) A.- Erdarazko listak laguntzaileei bidaltzen dizkiegu.
B:- Erantzunak hartu bezain laster fitxatan biltzen ditugu.
D.- Batzordekook erantzun guztiak aztertu ondoren gisakoenak aukeratzen ditugu.
2) A.- Lehen bidali genien lista hura laguntzaileei bidaltzen diegu berriro ere, baina oraingo honetan erdarazkoen ondoan aukeratu ditugun euskarazkoekin.
B.- Laguntzaileengandik hartu diren oharrak fitxen atzeko aldean idazten ditugu.
D.- Hartu diren oharrak aztertu ondoren Santamaria jaunak egin ditezkeen adiarazpen guztiak idazten ditu, gero batzordekoei aurkeztiko.
E.- Santamaria jaunaren adiarazpenak ikusi ondoren, Batzordeak erabaki berriak hartzen ditu.
F.- Batzordeak lista berria burutu eta Euskaltzaindiari aurkezten dio.
3) A.- Euskaltzaindiak -biltzen delarik, esan beharrik dutenak mintza ditezen- epe bat markatzen du.
B.- Euskaltzaindiak guzti horren berri adiarazten die euskaltzain osoei, epea seinalatuz, bai laguntzaileei ere; euskaltzain oso ez diren beste euskaltzain guztiek listak eska ditzakete.
4) A.- Guztion oharrak biltzen dira.
B.- Hauen konponketa guztiak fitxen atzeko aldean idaztern dira.
D.- Ohar guztiak aztertu ondoren K. Santamariak azalpenak prestatzen ditu, batzordekoek ikus eta azter ditzaten.
E.- Batzordeak, listak aztertu ondoren, erabaki berriak hartzen ditu.
F.- Lista berria osatu da. Hor bukatu da batzordearen egitekoa.
Ikus ahal izan dugunez, bada jende isilik ezkutuan gogotik ekiten diona lanari. Hauen eguneroko lan apalaren beharretan gaude, gure euskara maila guztitako tresna arin eta baliagarri bihur dakigun.
Irakaskintzan zein literaturagintzan, histegi trebe, jator eta bateratsu baten premia dugu. Halaber, eguneroko kazetaritza koskorrean ere. Guti batzuk dira lan isil bezain baliotsuetan murgildurik ari direnak. Eta gehienok, bestalde, guti horien lanaz aldizkari zaratotsuetan barrena ari garenok. Irakurle zein idazle, zorretan gauzkate.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuaren 9an errekor berria ezarri zuen Estefi Etxebestek (Ituren, Nafarroa, 2002) Sunbillako Ramon Latasa pilotalekuan. 100 kiloko harria 59 aldiz goratu zuen, eta 2014an Idoia Etxeberriak ezarritako 56 altxaldiak gailendu.
LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Izendapenak ahalbidetuko du kalte ordainak ordaintzeko prozesuak hastea. Bi suteetan 500 hektarea baino gehiago erre dira.
Iaz jasotakoarekin alderatuta, %15eko murrizketa jasango luke Euskal Kultur Erakundeak. Prentsa ohar batean, erakundeak adierazi du erabaki horrek "ondorio latzak" izango lituzkeela: esaterako, hainbat postu arriskuan egongo liratekeela eta kideei emandako dirulaguntza... [+]
Ekologistak Martxanek eta Sustrai Erakuntzak diote txinatar inbertitzaileek atzera egiteak agerian utzi dituela Zangozako meatzearen "funtsik gabeko arrazoiak". Nafarroako Gobernuari eskatu diote "interes publikoari erantzuten ez dion proiektu defendaezina... [+]
Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.
“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.
Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.
"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]