Emendik aurrera gauza berriak jakitea baino gehiago, mailla iristeari begiratuko zaio.

1972ko uztailaren 09an

San Tomas Lizeoko zuzendariarekin elkarrizketan.
Azterketa garaia igaro eta gero
Emendik aurrera gauza berriak jakitea baino gehiago, mailla iristeari begiratuko zaio.
Gure Lizeoko gazteentzat ere iritxi zan eta pasa, arterketa aroa.
Irakasle eta ikasleengandik urbil bizi garenok aditu ditugu zenbait gauza arrigarri. Azterketak zelebreak izan direla, alegia. Ikasleak zenbat dakien ikusteko baiño zar ez dakien asmatzeko egiñak ziruditela.
Jakiña, guraso asko eta asko kezkaturik debiltza une hontan, beren seme-alabekin nola jokatu as matu beharrean. Gu San Tomas Lizeoko zuzendariarekin itzegitera joan gara argitasun billa.
–Zergatik egiten da ainbeste uts azterketetan? Ez ote daude aztertzailleak, ikasleak aurrera bultzatezra baiño galbaitzera jarriagoak?
–Ez dirudi aztertzailleak, bereziki, ikasleak galbaitzeko daudenik eta utsegiteak orregatik direnik. Oinbeste utsegite, gutxi gorabehera, Lizeonan bertan kurtsearen buruan eman dituzten azterketetan ere izan dira. Ikasleen utsegiteak, gehienetan, gutxi ikasi dutelako da, eta gutxi ikaste ori, batez ere, guzia egiñik ematen zaielako da. Ikasketa kontuan ere, irakasleak emana artuarekin aski dela uste izaten du askotan, eta ori ez da egia. Bakoitzak egin behar du lan irakasleak emanaz gaiñera.
–Egia al da azterketak egiteko erabiltzen den era oso akademikoa dela, hau da, jakintza abstraktoaz galde egiten zaiola ikasleari?
–Bai. Gaurko azterketetan, batez ere, akademi mailla neurtzen da; baina ori aldatzen ari da, Basika-maillan ikusi ditetenez.
–Azter-galderak gaurko ikasleen egoera kontuan edukiz egiñak izan al dira, ala Madrillen asmatuak eta lau aldetara zabalduak alderdi bakoitzeko berezitasunak ahazturik?
-Orain arte eta gaur bertan ere, erabateko programazio bat eta bera dagi kurso jakin bateko ikasle guzientzat, direnak direla. Ori ala da, batez ere, batxillerrean. Ala ere, gauzak ari dira aldatzen. Emendik aurrera, gauza berdiñak jakiteari baiño gehiago, mailla bat irixteari begiratuko zaio. Ala esate baterako, nekazari gaietan, batek gauza bat ikas dezake ta beste batek beste bat, beren lurrean nekazaritza ezberdiña delako ta biak gauza ezberdiñarekin mailla berdiña iritxi gai ortan. Beraz, ontan mugak zabalago datoz.
–Azterketa hauek egiñaz gero ba al daki aztertzalileak adimen aldetik, sikologi aldetik eta izaera aldetik nolakoa dan ikaslea eta urrengo ikastarora pasatzeko gai ote dan?
–Aztertzailleak, gehienez eta ez beti, gauza bat bakarrik daki ikasleaz: gai ortan zenbatsu dakin. Beraz, ez dezake neurtu ikasle ori bere nortasunaz zenbat den ez eta ere aurrera segitzeko gai den ala ez Ori ikastetxearen barnean jakin diteke bakarrik eta jakiten da. Orregaitik ez da azterketarengatik bakarrik erabakitzen, norbaitek ikastetxe baten barnean segi dezaken ala ez. Beste gauza batzuk ere artzen dira kontutan eta artu behar dira.
–Idatziz egindako azterketa soil bat aski al da gaztetxo bat eziketa, jakintza eta berezko dohai aldetatik zirt edo zart markatzeko? Eta izketa bidez obeto azaltzen dana bada?
-Ez; baiña ez diteke esan ere iñor azterketa batzuengandik markatua eta alde batera edo bestera utzi gertatzen denik. Eta itzez nahiz idatziz azterketa egiteak, ez dugu uste ainbesteko alderik duenik. Norbaitzuentzat baditeke itzezkoa obe izatea; baiña adin ortan idatzizkoan aurrek gehiago ematen dutela uste dugu jeneralki.
–Lizeoko ikasleak ba al dute gaztelaniaz azterketak egiteko oztoporik? Ez al lukete euskeraz obeto aditzera emango?
-Zenbait gaietarako, badira oztopotxo batzuk. Esate baterako, ortografia kontuan. Euskeraz ez dugu erabiktzen v-rik. Dana b-kin idazten dugu ots jakin ori. Erderaz, berriz, batzutan b da eta besteetan v. Kasu irtan, esate baterako, sortu diteke zenbait iragozpen edo koxka; baina gainerakoan ez dugu uste, gure ikasleek bi hizkuntzak berdintsu erabiltzen dituztelako. Jakina, biak ere ez edade ortan, izkuntza bakarra daukanak bere ura erabiktzen duen bezain egoki.
–Bai gurasoentzat eta bai ikasleentzat ez ote litzake obe ikastaro guzian ikasi izan duana neurtzea eta ez azterkaroan, une batean, loteri-antzera jokatzea? Zer gai, zer umore, zer osasun eta zer tximistaren gain, erabakia utzi gabe?
-Bai. Ortan ez da dudarik. Ala egiten ere da ikastetxe guzi edo gehienetan. Lizeoan ere ala egiten da basika-maillan. Eta batxillerrean ere ori iritxi nahi da. Ortarako gabiltza legalizazioaren billa. Ez dezake iñork ontzat eman une batean kurso oso bat erabakitzerik, ez jakite aldetik, ez-eta gaitasun aldetik. Zer esanik, nortasun kontuan. Azterketak tankea ortan egiteaekin ez gaude konforme iñor, aztertzaillearengandik asita. Irakasleak, ikasleak eta guraseak zer esanik ez berriz. Orregatik, Irakaskintzako Lege berriak dakarren neurketa ori, lehengo azterketak ontzat ematen ez direlako da. Ebaluazioak –ori da lege berriaren neurriaren izena– ez dira azterketa batzuk, norbaitzuk ala uste dezaketen arren. Ebaluzioetan, ez da neurtzen bakarrik zenbat dakian ikasleak. Ortaz gaiñera, nola dakian, nola adierazten duan, zenbat lan egin duan, lanerako zer egokiera duan... ere neurtzen da
–Noiz iritxiko gara azter-lanak liburutegi batean, liburuak begiratu ahal izanez, egitera? Horrek emango luke ikaslearen talentu eta jakinduriaren berri. Ezaguera berriak non eta nola arki dakian ala ez, ikusiko litzake.
–Jomuga bezela, ori da begien aurrean eduki behar dana eta oraingo metodeak ortara doaz. Orrela, gaur klase bakoitzean badauzkate beren liburutegitxo bereiziak, kurtsoan zehar ematen dituzten gaiei dagokienez. Adibidez, gai bat ikaserazi nahi zaienean, fitxa bat ematen zaie zenbait gai derarekin gai artaz eta berek arkitu behar dituzte erantzunak, nahiz taldeka nahiz bakarka, gai ori azaltzen duten liburuetan. Baiña ala ere ez da nahikoa ori bakarrik. Kontrol bat ere behar da eta ori da ebaluazioa. Orrek erakutsi behar du aurrak zenbat ikasi duen, nola lan egin duen eta zenbat lan egin duen.
-–Udako ikasketan alde ala aurka zaude?
–Uda kurtsoaren luzapen izatearen etsai gara; baiña ez udan zerbait lan egitearen etsai, batez ere lan ori kurtsoan egin ez diteken zerbait egiteko denean eta kurtsoan arrapatu ezin diren zenbait alderdi osatzeko denean.
-0O0-
Ezin bestean, gure elkarrizketa moztu egin zan. Ez du kezka gutxi ematen irakaste lan onek. Zorionak urte guztian gure aurrak ezi beharrean jardun zeratenoi, milla esker eta beste bat arte.
ERRIALDE.
1

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Bazen ordua iraultzeko

Iker Barandiaran

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude