Pako Gereñu: "Zergatik beti berdinak"?

1972ko maiatzaren 21an

Pako Gereñuri elkarrizketa.
Poeta Berriak
Pako Gereñu: "Zergatik beti berdinak"?
Gaurko nere asmoa ez da gizon ospetsu bat azaltzea. Ez da idatz-lan asko argitaratu digun gizona, bateretxo argitaratu ez diguna baizik. Honekin agertu nahi nizueke, inor konturatu gabe erne zaikun poeta bikain bat. Pako Gereñu du bere izena. Hogei urte bete berriak ditu. Segurarra jaiotzez eta bizitzez, nahiz eta aste denboran bere ikasle bizitza Donostian egin.
Aurreko egun batean berarekin topatu nintzan, eta bai harritu ere poesia idazten ari zala ikusirik. Poesiarik idazten al zuan, galdetu nioenean, paper mordoska batez erantzun zidan. Poesi haiek irakurririk, nere begien aurrean poeta berri bat azaldu zitzaidan
Poeta hau, isilgordeak gorde ezinik, gure artean sortu zitzaigun elkarrizketa honekin, irakurle guztiei azaltzen dizuet.
–Noiz hasi ziñan poesia idazten?
-Hamabi urte betez geroztik gutxi gora behera.
–Nola sortu zitzaizun hain gazterik poesia egiteko grina?
–Jaioz gero izadia lagun izan dut; lagun bakarrik ez, maitatu ere oso maitatu dut. Hamaika aldiz hitz politak esandakoa naiz txori eta zuhaitzei, maitasun hau adierazi nahiz. Honetaz gainera bertso liburu asko irakurri ditut gazte-gazte tandik. Honek ere lagunduko zidan, noski, nere poeta bizitzan.
–Poeta bizitza aipatu duzu. Nolako "poeta bizitza" daramazu?
–Nere poeta bizitza beste edozein poetaren antzekoa izango dela uste dut. Bainan nere bizitza gehiago argitzearren esango dizut, atsegin zaidala noiznahi, paper zaharretan idazten jardutea, nahiz bertso nahiz poesia. Eta esango nizuke, gehienik oherakoan egiten dudala. Noiz edo noiz, hemen Donostian ere, eskolatik "pipar" eginda joan izan naiz "Urgull" mendira, eta han eserita, itsasoari begira, benetan ordu atseginak igaro.
–Lehen, bertsoak irakurtzeak, zure poeta bizitzan lagundu egin zizula esan dugu, eta orain bertsoak edo poesiak idaztea zaizula atsegin. Poetaz goinera bertsolari al zera?
–Bai, noski, eta esango dizut poesiak baiño bertsotan gehiago egiten dudala. Nere lagunei galdetu bestela, eta batez ere "Txori" deitzen diogun Oñatiko Txantxikuri.
–Poesi eta bertsoaren artean, zer aide ikusten duzu?
–Bertsoak, denok dakigun bezala, ahozko elertian satzen dira alegia, ahoz esaten diralako. Gainera abestuaz, rimarekin eta inprobisatuaz. Poesiak berriz, idatz elertian sortzeaz gainera lasaiago pentsatuaz egiten dira
–Zure poesia nola definituko zenuke?
–Nere poesia, gizonaren hizitza guztia bezala, mailaka etorri da. Bainan ez luzatzearren, nere gaurko poesiari buruz bakarrik emango dizut erantzuna Batez ere, nere poesi gehienak gizonaren kezkak eta arazoak azaltzen ditu, alegia, lana, maitasuna, heriotza e.a. Herri-miña ere gai izan dut, euskal-zaletasunarekin nahastuaz. Horregatik gaurko nere poesia oraingo gizonaren poesia definituko nuke.
–Zer nahi duzu lortu zure poesiaz?
–Gizona, herri-miña eta euskal-zaletasuna aipatu ditudanez gero, zer nahi dudan lortu bi hitzez esango dizut. Bizitza egin beharra dagoela, akatsak kenduaz. Nik nere poesian akats hauek azaltzen ditut, eta gero gizonak aztertu eta erabaki ditzala. Hori bakarrik lortuz gero...
–Hori lortu izan nahiz gero, nolatan egon zera zure poesi hoiek inoiz argitaratu gabe?
–Benetan galdera ederra egin didazu, eta eskerrik asko. Nere poesia eta bertsoak nere lagunek ezagutzen dituzte, denek ez izan arren asketxok bai. Bainan sekula ere ez dut izan argitaratzeko asmorik. Eia eskerrak ematen dizut, izan ere, ni orain arte bezala, berek egindako poesiak berek bakarrik ezagutzen dituzten gazte asko egongo dela iruditzen baitzait. Gainera, hau ez dakit nik noren akatsa izango dan, bainan nik ikusten dut azterketa billa ibiltzen zeraten hoiek, gizon espetseetan bakarrik jartzen dituzuela zeuron begiak. Guk, garbi asko, hoiek baino gutxiago gerala ikusirik, iñork laguntzen ez ba digu, nola nahi duzu bada gure lanak ezezagunen aurrean azalizea?
-Zeure poesia idazten iñork lagundu al dizu?
–Iñork ezingo det erantzun, bainan honekin ez nuke esan nahi bakarrik edo !aguntasunik gabe nabillenik, baizik eta nik irakurri ditudan poesi liburu danen idazteak dirala nere maixu.
Zer iruditzen zaizu gaurko euskerazko poesiaren egoera?
Nahiz neri gaurko poesi gehienak atsegin izan, ez dut uste bere gain epaiketa bat egiteko gauza naizenik.
–Zer asmo dituzu gerorako?
–Asmoak asko eta asko. Noraino iritxiko naizen, Jainkoak bakarrik daki.
–oOo–
-Honela bukatu nuan Pakorekin -izan nuan elkarrizketa
Hor nonbait diotenez sekula ez .amen da ohera sartu behar gauza berri bat jakin gabe; eta gaur benetan ikaskizun ederra jaso dugu idazlariok. Ikaskizunak ez badira ere, zer pentsatu jarri digu behintzat.
Zergatik beti gizon ospetsuak?
-0O0-
Agurtzekoan bere poesia bat eskatu nion argitaratzeko. Eman zidan; eta berak dioenez azkenetakoa da. Zein egunetan idatzia izan zan begiratu besterik ez dago bestela: 18-4-72.
JOXE LARREA.
7

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakGEREÑU1
PertsonaiazGEREÑU1
EgileezLARREA2Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Kanpaldien lehen garaipenak iristen hasi dira Israelekiko boikot akordioekin

Jon Hidalgo Gereñu

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

“Maite dut Iparraldean antzerkia egitea, uste baitut hemen kodeak ulertzen direla”

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude