ELI OJANGUREN'EKIN BERRIKETAN


1972ko otsailaren 13an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Eli Ojanguren-ekin elkarrizketa.
ELI OJANGUREN'EKIN BERRIKETAN
Eli Ojanguren nor dan galdetzea, alperrikako lana da Euskalerrian; bere izena denon artean zabaldua baitako Eli'ren aita ere ain ezaguna egin zan aspalditik gure artean: ako "Arranoa". izengoitiz ezaguna, ala ere. Alako egurretik, onelako ezpala, esan bearrean gera.
Eli'k bere aitaren izena luzatu egin du beraz. Or lekuko, bi urtetan nóla izendatu duten nagusi kirolzalerik onenak aukeratzeko. Gazte onen sasoia ta galtasuna denontzat agiriko gauza egiña da, izan ere.
Mendigoizaletasunak eztu egunero sortzen onelako gironik. Goazkion, ba, ta eraso dezaiogun galderaka:
–oOo–
–Zu beti mendigoizale izan zera
–Bai orixe. Egia esateko gaztetan beste kirol-mota batzuek ere bizitu nituan, baiña beti ere, nere aletasun nagusia, mendigoi-zaletasuna izan da. Izadiaren aundi ta ederra mendi-geiñetan, baso itzaltsuatan erreka mur-murretan eta galilurreteko argi ta aize garbitan gozatu izan det.
–Mendigoi-zaletasuna pizten eta geitzen ari dala esango nuke. Ez al da orrela?
–Balta ori ere. Jendea, urietan eta kale-zulotan aspertua dago; ta egunetik egunera, kanpoa ta kanpoko aldea maiteago du kalekumeak. Ikasaldiak, lantegieteko makiña-otsak. berebillen zaratek eta kedotsak... asper-asper egiñak gauzkete. Mendiko aide garbia, geroago ta ederrago egiten zaigu orregatik.
Ala da. bai. Len ez bezela, geroago ta ugariago ateratzen da errietatik menditara gure gaztejendea. Askoren artean, batzuek berebizikoak ateratzen dira, ta onen eragiñez, mendirako gogoa indartzen eta zabaltzen ari zaigu.
–Nolatan ikusten dezu gaur mendigoizaletasunaren etorkizuna?
–Gazteak bete-betean datoz mendi-egarri ontara. Ta ez det uste ezer degunik zaletasun ori itoko duanik. Alakóak dauzkagu, izan ere, Kiroletan sona aundia artuak mundu guzian. Ortik ona besterik ezin dezaiguke sortu. Mendirako tresna ta ibil-galiluak ere, geroago ta egokiagoak artzen ditugu. Orrela mendi-ibillietan min artzeak eta arriskuak gutxitu egin dira. Oraindik ontan aurreratu bearra dago; arrisku guziak galdu arte.
–Nundik eta zertatik ote dator. mendiko arrisku au?
–Gazteak, mendiko ibillerata, ondo geitu baiño lenago, geiegizko arriskuetan sartu oi dira. Emendik datoz geienen kalte ta zoritxarrak. Neurri batzuek artu bearra dago, beraz, ontan. Asi-berriak, ez ditezela asi bereala zaarren lanak egiten. Poliki-poliki mendiko eskola au artu-arazi beár diegu. Eta ondo ikasi ta zailtzen diralarik, ez dute gero aldepetan alako ezbearrik izango. Negargaria da ainbeste gurutze ikustea, pendizen tartean. Ta asko ta asko ogei urte baiño len illak. Alako gazte-sasoia zeukaten beren aurrean, eta guzia zoro jokatu, zuten, zailduen lanak egiten asi ziralako. Len etzan onela. Lanoletan asten ziranak, an eramaten~zituzten beren artean, lendik oltutako mendigoizale zaarrak. Kontuzba, gazteok. Urte asko ta saio askó egin bear da bide oietan arrisketu aurrez.
–Aizu... ta Euskalerriko Federazioari buruz, zer esaten diguzu?
–Une estuan gaude, ta ortan dabiltzanak badakite ori. Elkartasun berriko lendakarita batzordekoen berri oraindik eztakigu. Denbora bearko degu, nagusi berrien lana ikusi arte. Nolanai, tartean sortu zaizkigun konpondu bearrak eztira pattalak. Jendea yayoa degu, ta onenen iritziak kontuan artu bear ditugu. Beste istillaren bat sortuko balitzaigu, ondorenak iñork ere ezin ditzake neurtu...
–oOo–
Or utzi degu Eli, bere esanekin eta burutapenekin. Gu, gere amesetan aurrera goaz. Gure gazteok jarrai dezatela bide berriak aztertzen eta urratzen. Euskaldunok badegu ontan jende ikasia ta yayoa. autozenei bide onenak erakusteko.
ETXANIZ'TAR NEMESIO

Eli Ojanguren.
10

GaiezKirolaMendizaleta
PertsonaiazOJANGUREN1
EgileezETXANIZ1Kirola

Azkenak
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


Eguneraketa berriak daude