Tomas Hernandez Mendizabal Nor Dan


1971ko abenduaren 26an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Tomas Hernandez pintoreari elkarrizketa
Tomas Hernandez Mendizabal Nor Dan
Tomas Hernandez Mendizabal euskal pintore bat dugu. Berak egin ohi ditu, ain zuzen, Z. AR GlAren Gabonetako azal-marrazkiak azken urte auetan. Aurtengoa ekartzera gureganatu zaigunean, galdera batzuk egin dizkiogu, irakurleek ezagu ditzaten.
–Non jaio ziñan eta non ikasi zenduan?
–Nere gurasoak ere euskaldunak ziran eta ni Donostian jaio nintzan. Amalau urte arte eskolara joan nintzan eta garai ortan lanean jarri nintza. Beraz, ez dut eskola gehiegi iza gazte denboran.
–Non ikasi duzu, bada, orain artista izateko beste?
–Nere eskola euskal paisajea izan da. Ortik ikasi dut dana. Bete betean eta osorik iñor ez baldin bada ere autodidakta, ahal dan neurian, ni autodidakta naiz. Naturalezak erakutsi dit neri dana. Izan ere, ba al da ezer, naturaleza bezain abstrakto edo ain figuratibo danik?
–Noiz irten ziñan kalera?
–1964ean egin nuan agerketa bat Donostian "Club Guipuzcoa" delakoan. Ortik aurrara leku asko eta askotan azaldu ditut nere lanak.
–Zer unetan arkitzen zera orain pintore bezala?
–Orain igaro-une batean nabil. Nik, bizi dedana agertu nahi izaten det eta orain bertan gehiegi mugatu gabeko bideetatik nabil. Figuratibotik abstraktora pasa naiz. Beti naturalazaren bidez.
–Eta nolaz eman duzu pauso ori?
–Oso mantxo. Batez ere, aztertuaz, ez modan dagoelako edo beste azaleko arrazoiren batengatik. Paisaje orri begiratu eta barruan sartu eta gero, azken bolada ontan pintura-era au sortu zait.
–Zein jotzen dituzu maixutzat, eredutzat?
–Beti, gehien arritu nauana, Picasso izan da. Baiña euskaldunok Oteizari zor diogu gehien. Ikaragarria da gizon orrek gure alde egin duana. Bere indarrak berpiztu egiten gaitu.
–Oraingo une ontatik irtetzean nora joko duzula uste duzu?
–Orain nahasketa aundia dago .pinturan. Gero sortuko al da pake giroa eta orduan, gauza onak aurrera irtengo dira. Baiña zer gertatuko dan, iñork ez daki oraindik. Ez emen eta ez Parisen. Figurazio berri batetaz itzegiten da, baiña oraindik ez da ezer ikusten.
–Zer sari irabazi izan dituzu?
–Bederatziren bat bai baiña ez dakit gogoan dauzkadan orain bertan: 1961ean, Gaztetxoen Sariketan, urrezko medailla. 1962an Sariketa berean, bigarren saria, pintura-gaietan. 1967an Zarauzko Sariketan brontzezko medalla, eta Elgoibarko jaietako egitarauan bigarren saria. 1968an Zarautzen, lehenbiziko saria, Ordizian irugarrena eta Probintziako sariketan ere lehenbizikoa. Urte berean, Irungo Paisaje-sariketan, irugarren saria. 1969an Lezoko "Elias Salaberria" sariketan, lehenbiziko saria.
–Donostiatik kanpora ere azaldu dituzu, beraz, zure lanak...
–Bai. Tolosa, Eibar, Zarautz, Aginaga, Irun, Gazteiz, Iruñe, Lezo, Elgoibaren. Erri auek guztiek badakite nere lanaren berri.
–Zure expresio-biderik maiteena?
–Pintura, zalantzarik gabe. Baiña beste lan mota batzuk ere erabiltzen ditut. Grafista naiz nere lantegian eta ortik kanpora, kartel asko egiten det, baita dekorazioak eta liburu edo aldizkarietarako edergarriak ere: Z. ARGIA, TXISTULARl, orietan eta bestetan.
–Aberastu al dezu zuk euskal artea ?
–Aberastu... oraindik ez. Ahal dudana egiten dut. Aberastu, danon artean egin behar dugu. Gipuzkoak, arte kontuan, indar aundia dauka gaur eta ori euskal artearen benetako aberastasun bat da. Dena den, euskal giroko edozer gauzak zoratzen nau eta ori nabarmendu egiten da lanerakoan.
–Eta Gipuzkoan dagoen indar aundi orretaz Jabetzen al da erria?
–Ez. Askotan pentsatzen dut gipuzkoarrok ez dugula merezi ainbeste artista eta ain on izaterik. Egin edozein agerketa eta oso ona bada ere, irureun lagun ez dira ikustera joaten.
–Zergatik gertatzen da ori?
–Alde batetik, oso gutxi era. kutsi digutelako gaztetan. Neroni Zuloaga nor zan jakiteke irten nintzan eskolatik. Bestetik, materialismo giro ikaragarrian bizi geralako eta barru-indarra behar izaten da kultura arloetan denbora eta dirua galtzeko. Bestetik, artistak oso baztartuak egon izan ohi diralako, Euskal Errian. Orain bertan ere gauza parragarririk gertatzen da: askotan, ez dira onenak azaltzen eta agertuz gero ere, egunkarietan egun pare batean itzegin eta gero zeharo ahaztu egiten ditugu gizon ura eta kultura-arlo ori urtu egin balira berala.
–Kritikalari onik ba al da gaur Gipuzkoan?
–Kortadi izango da onenetakoa egia esan. Kritikoak lan aundia egin dezake eziketa arloan. Oso zailla da kritiko ona izatea.
–Zer esango zenioke Euskal Erriko jendeari?
–Artistaon lanak ulertzeko ahalegiñak egin ditzala. Gaizki itzegitea, baztartzea, oso erraza da. Baiñan agerketa batek zenbat lan ematen duan pentsatzen jarriko bagiña, beste giro batek babestuko gintuzkete.
–Eta Euskal Erriko komunikabideei?
–Beren eskuetan dagoela erri xehea arte kontuan, informazio bidez jaztea, eta pertsonari arteak ematen dion osotasunaren alde lan egitea. Lana egiten danean gauzak aurrera ateratzen dira. Ikus dezagun nola Lezo erri txikia. Nola antolatzen duan "EIias Salaberria" saria. Urtero sariak gehitu egiten dituzte. Zer indar dago or? Zarauzko saioak ere onak dira eta orain badirudi Eibar asia dala. Orain, Debako eskola izango da garrantzi aundikoa, berriz ere esan, Oteizari esker.
Onela bukatu genduen gure elkarrizketa. Ogeita amaika urtetako pintorea badijoa bere kezkaren batzuk azaldu eta gero. Guk kezka auek jaso egin ditugu, merezi baitute. Orain erriaren erantzunaren zai gelditzen da artista.
OLALDE
7

GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakHERNANDEZ1
PertsonaiazHERNANDEZ1
EgileezOLALDE1Kultura

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Eguneraketa berriak daude