Tomas Hernandez Mendizabal Nor Dan


1971ko abenduaren 26an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Tomas Hernandez pintoreari elkarrizketa
Tomas Hernandez Mendizabal Nor Dan
Tomas Hernandez Mendizabal euskal pintore bat dugu. Berak egin ohi ditu, ain zuzen, Z. AR GlAren Gabonetako azal-marrazkiak azken urte auetan. Aurtengoa ekartzera gureganatu zaigunean, galdera batzuk egin dizkiogu, irakurleek ezagu ditzaten.
–Non jaio ziñan eta non ikasi zenduan?
–Nere gurasoak ere euskaldunak ziran eta ni Donostian jaio nintzan. Amalau urte arte eskolara joan nintzan eta garai ortan lanean jarri nintza. Beraz, ez dut eskola gehiegi iza gazte denboran.
–Non ikasi duzu, bada, orain artista izateko beste?
–Nere eskola euskal paisajea izan da. Ortik ikasi dut dana. Bete betean eta osorik iñor ez baldin bada ere autodidakta, ahal dan neurian, ni autodidakta naiz. Naturalezak erakutsi dit neri dana. Izan ere, ba al da ezer, naturaleza bezain abstrakto edo ain figuratibo danik?
–Noiz irten ziñan kalera?
–1964ean egin nuan agerketa bat Donostian "Club Guipuzcoa" delakoan. Ortik aurrara leku asko eta askotan azaldu ditut nere lanak.
–Zer unetan arkitzen zera orain pintore bezala?
–Orain igaro-une batean nabil. Nik, bizi dedana agertu nahi izaten det eta orain bertan gehiegi mugatu gabeko bideetatik nabil. Figuratibotik abstraktora pasa naiz. Beti naturalazaren bidez.
–Eta nolaz eman duzu pauso ori?
–Oso mantxo. Batez ere, aztertuaz, ez modan dagoelako edo beste azaleko arrazoiren batengatik. Paisaje orri begiratu eta barruan sartu eta gero, azken bolada ontan pintura-era au sortu zait.
–Zein jotzen dituzu maixutzat, eredutzat?
–Beti, gehien arritu nauana, Picasso izan da. Baiña euskaldunok Oteizari zor diogu gehien. Ikaragarria da gizon orrek gure alde egin duana. Bere indarrak berpiztu egiten gaitu.
–Oraingo une ontatik irtetzean nora joko duzula uste duzu?
–Orain nahasketa aundia dago .pinturan. Gero sortuko al da pake giroa eta orduan, gauza onak aurrera irtengo dira. Baiña zer gertatuko dan, iñork ez daki oraindik. Ez emen eta ez Parisen. Figurazio berri batetaz itzegiten da, baiña oraindik ez da ezer ikusten.
–Zer sari irabazi izan dituzu?
–Bederatziren bat bai baiña ez dakit gogoan dauzkadan orain bertan: 1961ean, Gaztetxoen Sariketan, urrezko medailla. 1962an Sariketa berean, bigarren saria, pintura-gaietan. 1967an Zarauzko Sariketan brontzezko medalla, eta Elgoibarko jaietako egitarauan bigarren saria. 1968an Zarautzen, lehenbiziko saria, Ordizian irugarrena eta Probintziako sariketan ere lehenbizikoa. Urte berean, Irungo Paisaje-sariketan, irugarren saria. 1969an Lezoko "Elias Salaberria" sariketan, lehenbiziko saria.
–Donostiatik kanpora ere azaldu dituzu, beraz, zure lanak...
–Bai. Tolosa, Eibar, Zarautz, Aginaga, Irun, Gazteiz, Iruñe, Lezo, Elgoibaren. Erri auek guztiek badakite nere lanaren berri.
–Zure expresio-biderik maiteena?
–Pintura, zalantzarik gabe. Baiña beste lan mota batzuk ere erabiltzen ditut. Grafista naiz nere lantegian eta ortik kanpora, kartel asko egiten det, baita dekorazioak eta liburu edo aldizkarietarako edergarriak ere: Z. ARGIA, TXISTULARl, orietan eta bestetan.
–Aberastu al dezu zuk euskal artea ?
–Aberastu... oraindik ez. Ahal dudana egiten dut. Aberastu, danon artean egin behar dugu. Gipuzkoak, arte kontuan, indar aundia dauka gaur eta ori euskal artearen benetako aberastasun bat da. Dena den, euskal giroko edozer gauzak zoratzen nau eta ori nabarmendu egiten da lanerakoan.
–Eta Gipuzkoan dagoen indar aundi orretaz Jabetzen al da erria?
–Ez. Askotan pentsatzen dut gipuzkoarrok ez dugula merezi ainbeste artista eta ain on izaterik. Egin edozein agerketa eta oso ona bada ere, irureun lagun ez dira ikustera joaten.
–Zergatik gertatzen da ori?
–Alde batetik, oso gutxi era. kutsi digutelako gaztetan. Neroni Zuloaga nor zan jakiteke irten nintzan eskolatik. Bestetik, materialismo giro ikaragarrian bizi geralako eta barru-indarra behar izaten da kultura arloetan denbora eta dirua galtzeko. Bestetik, artistak oso baztartuak egon izan ohi diralako, Euskal Errian. Orain bertan ere gauza parragarririk gertatzen da: askotan, ez dira onenak azaltzen eta agertuz gero ere, egunkarietan egun pare batean itzegin eta gero zeharo ahaztu egiten ditugu gizon ura eta kultura-arlo ori urtu egin balira berala.
–Kritikalari onik ba al da gaur Gipuzkoan?
–Kortadi izango da onenetakoa egia esan. Kritikoak lan aundia egin dezake eziketa arloan. Oso zailla da kritiko ona izatea.
–Zer esango zenioke Euskal Erriko jendeari?
–Artistaon lanak ulertzeko ahalegiñak egin ditzala. Gaizki itzegitea, baztartzea, oso erraza da. Baiñan agerketa batek zenbat lan ematen duan pentsatzen jarriko bagiña, beste giro batek babestuko gintuzkete.
–Eta Euskal Erriko komunikabideei?
–Beren eskuetan dagoela erri xehea arte kontuan, informazio bidez jaztea, eta pertsonari arteak ematen dion osotasunaren alde lan egitea. Lana egiten danean gauzak aurrera ateratzen dira. Ikus dezagun nola Lezo erri txikia. Nola antolatzen duan "EIias Salaberria" saria. Urtero sariak gehitu egiten dituzte. Zer indar dago or? Zarauzko saioak ere onak dira eta orain badirudi Eibar asia dala. Orain, Debako eskola izango da garrantzi aundikoa, berriz ere esan, Oteizari esker.
Onela bukatu genduen gure elkarrizketa. Ogeita amaika urtetako pintorea badijoa bere kezkaren batzuk azaldu eta gero. Guk kezka auek jaso egin ditugu, merezi baitute. Orain erriaren erantzunaren zai gelditzen da artista.
OLALDE
7

GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakHERNANDEZ1
PertsonaiazHERNANDEZ1
EgileezOLALDE1Kultura

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude