Zer Gertatzen Da Unibersitateaz?
Delako "III Plan de Desarrollo" argitara berria eman zaiku. Españiako gobernuaren baitan, ez da asmorik Gipuzkoan unibersitate edo goimailako irakaskuntzarik sortzeko Betidanik izan dugu euskaldunok euskal unibersitate jatorrik, hain zuzen ere Rodrigo Merkado de Zuazola jaun oñatiarrak XVlgarren mendean sortu zuan Oñatiko lehen euskal unibersitatea. Unibersitate aipatu honek 350 urte iraun zuan XVIIIgarren gizaldian "Azkoitiako Zalduntxoek" egin zuten goimallako irakaskuntzetan beren entregu eta proba; duela urte batzuk eta unibersitate baten beharra zela-eta kezka bat sortu zen geuren artean Baina kezka, asmo eta desira haiek bere hartan gelditu ziran
Oraingoz gipuzkoarrok unibertsitate gabe gelditu beharrean gara Egoera aldrebes hau zertxobat argitu naihrik Manuel Agud Ouerol-engana galdezka jo dugu. Agud Querol-ek ez du aurkezpen nabarmenik behar, guztiz ezaguna bait zaiku Donostiako Institutoko katedratiku eta Mlitxelena eta Tovar-en lankide bezala.
Baina beste zenbait talde bada unibersitatearen egarri biziz: erdi mallako burgesiak eta tekniko mailan mugitzen dan langileriak egin du zenbait amets, unilbersitate berriaren, eraikintzearen beharra ikusita. Egarri eta amets hauek ez ditu sortu sona edo «izen ona» lortu nahi batek. Sakonago jo dezagun. Egarri honek bizi irauten baldin badu unibersitatetik zerbait jatorragorik espero delako da: alegia, gaurkotasunez eta sakontasunez betetako jakintza bat unibersitatearen bidez lortzea. Eta «lIl Plan de Desarrollok» eman digun ostikara ez da makala.
Lehenago ere goi-irakaskuntza berrien sorketan gure herri hau erabat baztertua izan zen. Azken orduko eskabideei esker, Fakultate bakar bat sortu ahal izan genduen.
Hasiera batean «Letras» izanen zela uste arren, gero goiko aginduz «Deretxo» gertatu zen
«Jefe de Departamento» berak esan bezala, lehena genduen, hau. Ondoren unibersitate kolejio batere eskini zikaikun, ikasgai bereziren batekin agindua, eta bi urteren buruan gauzak, egitura eta ikastalgoaren aldetik zuzen joanez gero «Fakultate» mallara iristeko bide izanen zena. Honez gero eta jokabide berdinarekin «Zientziatarako» kolejio baten jabe izatera ere heldu gintezkean. Eta horrela lau edo bost urteren buruan Gipuzkoak berriro ere bere unibersitatea izanen zuen. Eskatu baino gehiago eskeintzen zitzaikun.
Orduko zenbait gertaera zala medio, asmo hauk guztiak hutsean galdu ziren. Bildurraz edo ekintzarako ausardirik ez genduen izan. Denbora pasa eta bi urtetan ez ziran bildu ez "Patronatoa", ez "Comisión Ejecutiva" delakoa.
Bagenduen "Deretxo" Fakultate bat. Geroago "Informatikako goi-eskola eskeintzen digute. Eskola eta goi-mallakoa, alajaina. Orain berriz, "informatika-Zentroa" dugu entzuten.
Bere izena lehen bai lehen erabaki dezatela nahi genduke, erdi mallako ala «Fakultate» erako irakaskuntza dan, jakite arren.
Eta aro berri bat hasten da, lehen bezain agorra. Otsallaren 12an orduko goi-irakaskuntzako Direktore Nagusiak aditzerat ematen digunez, Letras-ko Kolejio Unibersitario bat sortzeko biderik ba omen dugu. Gero isiltasuna!
Uztallaren 5ean biltzen da Patronatoa baina tira birako borroka baten ondorenean, talde pribatuaren aldetIk jarkipen sendoa agertzen da sorketa hortarako. (Aldizkariek ez zuen aipatu ezertxo era hauen berririk). Eta berriro ere isiltasunean erortzen gera. Aita Islak bere arrebarei idatzitako eskutitzean dion bezala: «Isil unea. Behingo batez aspertu eta ahaztuarekin gure asmo eta ametsak zokoratuak gera ditezen eta dena, leben bezala jarrai dedin,.
Ajolagabekeria horretan gerala, harrapatzen gaitu «III Plan de Desarrollo» bazterketak. Gipuzkoa baztertua gelditzen dela jakitean, kaleko zurru-murruak: Igaroteko zenbait jokaera desegokiren zigorra omen. Baina politika jator baten baitan jokabide hau onartu dezakeenik ez dago.
Orain dela egun gutxi agerkerietan esan bezala, lau jurisdizio menpean egotetik sortzen dan egoera hau uxatu beharrean gera: Deretxorako Valladolid, Informatikerako ofizialki Madrid, Injenieritza eta Fisika-Zientziak Iruñen eta Filosofia Letrak (talde pribatua) Deuston.
Gainera "Filosofia-Letras"eko taldea, aizkenik aipatutakoaren menpean irakaskintzari dagokionez, erabaki zalantzatsua da.
Egoera horretan ez dagoke unibersitate baterako biderik. Halaz eta guztiz ere guk unibersitate malla baten beharra dugu, beraren baitan zenbait alderdi berezi jorratu ahal izateko.
Honen aurka deudenak zenbait aitzaki bide ipintzen dituzte: Egungo unibersitateak beste zerbait behar omen du; unibersitatearen pentsamoldea aldatu egingo dela; beste modu batera pentsatu behar dugula
Halaz eta guztiz ere, goimallako irakaskuntza batek nolabaiteko egituraren bat beharko du. Eta oraingoz, akats eta guzti, lehengo egitura zaharra hainbatekorik ez dugu arkitzen. Teknokratok beren mesias izateko nahikeri edo asmoekin erakutsi nahi dizkiguten gauzak ez gaitu asetzen, ezta urrik eman ere.
Jakingabeen edo atzerakoi eta taldetxo pribatuen defenditzaleek bakarrik onartu dezakete gure egoera hau, herri hau jakintza aldetik eremu edo soil legor bat bihurtzea, Jainkoak lagun gaitzala.
«Luz y taquigrafos» eskatzan zuan Maurak. Beharbada, hauxe dugu egoera nahastu hau zerbait argitzeko beharrezkoena Erdi-Aroko egitura hauek hautsi nahi baditugu, iraultza baten premia gorria dugu.
Une larriak dira benetan, eta inor ezin daiteke arazo astun hau alde batera bazterturik lasai gelditu. gure herriaren azken maila ipini nahi badugu behintzat, kulturaren zoru maila, unibersitate maila alegia, hainbeste aldiz aipatu den Ortegaren esanei jarraituz.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]