Euskal-Irakaskuntza Arazoa

1971ko urriaren 21an

Karmele Alzueta, Sto. Tomas Lizeoko zuzendariari elkarrizketa
Euskal-Irakaskuntza Arazoa
S. Tomas Lizeoko Zuzendariarekin Elkerrizketan
Mahai bat tarteko eta magnetofona inguruan dugula S. Tomas Lizeoko zuzendaria dan Karmele Alzueta-rekin ekin diogu elkarrizketari. Gipuzkoan ain zuzen bi Lizeo dauzkagu, bat emen Donostian eta bastea Beasainen. Gaur Donostiako zuzendariaren txanda izan da, urrengoan Beasaingoarena. Gure asmoa ori da, gure erriko arazoen berri ematea. Denok, piskanaka, gure erriko arazo garrantzitsuenez jabetuz joan behar dugu. Beraz ekin dezaiogun lanari.
–Zer da Donostiako Lizeoa?
–Lizeoa, ikasleak ezitzeko da. Lizeoak ikasleari pertsona izaten lagundu behar dio. Pundu onetan ikusten duzun bezala, gure au ez da beste ikastetxeez berezten. Denak bezalakoa da. Baiña ba du zerbait berezia: ikaslea euskal-kulturan ezitzea du, ain zuzen, bere elburua. Aurra gizon egin dedilla baina gizon euskaldun egin dedilla.
–Ori lortzen dago ordea kakoa zer bide dituzue orretarako?
–Lehen bidea eta garrantzitsuena euskara irakastea da. Euskal kultura ezin diteke euskerarik gabe uler. Baina euskara irakastea ez da aski. Guk gaiñera orrekin batera egin behar duguna, aurra euskal kulturaren jabe egitea da, gure Erriaren historia, ohiturak, gaurko euskal gizarte arazoen jabe egitea, alegia.
–Euskal kulturaren jabe egite orrek zer esan nahi du?
–Ez da aski, eta gutxiago ere, ikasle batek gauzak ikastea Gure ikasle batek egin behar duana Erriaren nortasuna bereganatzea da. Emengo ikasketak buka eta norbait errimiñik gabe aterako balitz, gure elburua bete gabe geldituko litzake. Gizon-emakume egiten laguntzea gaua abstratoa da. Guk gizan-emakume euskaldanak egin nahi ditugu.
–Euskal gizona izan diteke modu batetara edo bestetara
–Bai, zalantzarik gabe. Orrengatik ez dugu ideologia konkretu edo zehatz baten menpean egon nahi. Pentsa-molde zabal batetan ezi nahi ditugu aurrak. Guk ez dugu ez era itxi bat ezarri nahi. Guk oni elduko diogu. Bestela ez genduke aurra askatasun batetan eziko. Gure aurra ez litzake nor izango, txoriburu bat baizik.
–Askatasun batetan ezitzea esatean, pedagogia alorrari ikutzen dioqu...
–Pundu au oso inportantea da. Guk ikastetxe onetan diktadura antzeko zarbait ezarri genezake eta dena ordena izugarri batetan egingo litzake. Baina ez genduke gizonik egingo. Oso neketsua izan arren elkarrizketan ezi behar da aurra. Onek eragozpen gogorrak dauzka baina ez dago beste biderik. Aurrak pentsatu egin behar du eta pentsatzen ikasi behar du. Orretarako beste biderik ez dago: elkarrizketa. Berriro esango dizut, zailla da, baina bide ori da egokiena.
–Baina emen prolema bat sortzen da: zuek modu onetara ikaslea ezi zenezakete baina gero batxillerreko azterketak beste leku batetan egin behar dituanez gerta dakizueke azterketa orietarako ikaslea ez prestatzea...
–Bai ori eragozpen aundia da. Biak izan behar ditugu gogoan,. Egoera orrela dagoelarik ezin genezake beste biderik ar. Emen ahal dana egin behar da. Kondizio guziak gogoan izan eta ahelegiñak egin. Nahi dana ez dago egiterik. Ori da gure prolema.
–Orain beste pundu bati elduaz Lizeoa ikaste aldetik nola dago eratua?
–Etxe onetan aurtengoz bakarrik. gaude eta sei urtetatik amasei urtetarako ikasleak ditugu. Denetara jota 600en bat ikasle dago. Iru urtetatik sei urtetarakoak berriz, beste leku batetan daude eta danera 200en bat egiten dute. Beraz Lizeoaren babesean 800en bat ikasle dago. Ez dn gutxi. Ba dago zer egiñik.
–Emen, aurtengoz bakarrik zaudetela diozu, nora jo behar duzue-ba datorren urtean?
–Ikastetxe berri batzuk jasotzen ari gera eta datorren urtean geurea izango dan lekura pasako gara S. Juanetan izango da bere astapena. 880 ikaslerentzat behintzat izango du lekurik. Metodo eta tresna berriz egongo da ornitua.
–Esaterik baldin balego behintzat, zenbat kostatuko da ikastetxe berria?
–Zergatik ez? Ain zuzen obra berriak ogei ta bost milloi kostako dira.
–Ori errez esaten da...
-Bai oso errez baina momentu onetan xoxik ere ez dugu. Oso kezkaturik gaude. Erri guziak lagundu beharko du. Bestela ez dakit nolaz moldatuko garen. Bi aurrezki kutxak amalau milloi t'erdi eman dizkigute, kredito bezala. Beste amar milloi pasa oriek nolaz billa? Beraz ur auditan sartu gara.
-Ogei eta bost milloi orien erantzukizuna noren gain dago?
–«Loistarain» elkartearen gain. Bai etxe berri jasotzea eta bai diru ori ordaintzea ere Loistarainen egitekoa da.
–-Zer da Loistarain?
–Lizeoaren ardura duan elkartea. 600en bat bazkidek osatzen du elkarte au. Bere egitekoa ez da diru arazoez bakarrik ardurakea baita Lizeoak bereeginkizunak betetzen dituan ala ez zaintzea ere. Nik, zuzendari bezala eta nerekin batera irakasleek, ba dugu egokienik deritzagun erara irakaskinta eratzeko askatasuna, baina barruko martxa guziak Loistarainen elburuekin bat joan behar du.
–Billera asko egiten dituzue?
–Loistarainekoekin billerak sarri eta ugari egiten ditugu. Arreman estuak ditugu. Lana elkarrekin egiteko, beste biderik ez dago.
–Aurren gurasoak irakaskuntzaz arduratzen al dira? Zer arreman dituzue?
–Bi gauza berezi behar dira emen nere ustez. Lehenik guraso gehienen egoera eta bigarrenik guraso gutxi batzuen egoera. Guraso gehienak zerbait berezirik gertatzen danean kezkatzen dira, bastela ezer asko ez. Baina ba da gurasoak osatuteko "junta" bat eta esan beharra dago junta au asko arduratzen dala. Junta onekin joan zen urtean irakasleok amabostero bildu giñan. Or prolema asko aztertzen da eta benetan interesgarria izaten da.
–Guraso talde aundi orrekin arremanak izateko behar dan erreztasanik ematen al duzue?
–Aurren eziera gurasoak eta guk elkarrekin egin behar dugu. Onetan zalantzarik ez dago. Ihaz egin zan baino gehiago egiteko asmotan gara. Ain zuzen iru illabeteko onetan guraso guziei lau aldiz deituko zaie. Itzaldi batzuk izango dira eta itzaldien ondoren eta bitartez, elkarrizketa sortuko dugu. Orrela gauzak obeto tajutuko ditugu.
–Azkenek pundua: Eta irakasleak zeuron artean...
-Irakasleen artean ere komisio bat bada. Komisio onetekoak astero biltzen gara. Irakasle guziak berriz, illabetean behin biltzen gara. Ortik aparte egunero elkar ikusten dugu eta egia esan, eguneroko gauzak beti elkarrekin zuzentzen ahalegintzen gara. Irakasleak geuron artean talde tinko bat osatu behar dugu. Au garrantzi aundikoa da. Eta nere ustez gauzak ez dijoaz bide txarretik. Piskana gauzak elduaz dijoaz. Pundu onetan behintzat, beldurrik gabe begira genezaioke.

Lizeoaren eginkizun eta elburuak bere egiturak, diru arazoak. guraso eta irakasleen arteko arazoak ez dira ez arazo errez eta sinpleak. Izan ere gure erriaren kultura indartzea nahi bedugu...
ERRIALDE
1

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
PertsonaiazALZUETA1
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Pastoral bat Iruñearendako

Amets Aranguren Arrieta

Efemeridea: Guardia Zibila EHko heroinarekin lotuta zegoela zioen 'Navajas txostena' bidali zioten Espainiako fiskal orokorrari

ARGIA

Efemeridea: Boliviako poliziak Monika Ertl hil zuen, Che Guevara mendekatu zuen gerrillari alemaniarra

ARGIA

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude