Euskal-Irakaskuntza Arazoa


1971ko urriaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Karmele Alzueta, Sto. Tomas Lizeoko zuzendariari elkarrizketa
Euskal-Irakaskuntza Arazoa
S. Tomas Lizeoko Zuzendariarekin Elkerrizketan
Mahai bat tarteko eta magnetofona inguruan dugula S. Tomas Lizeoko zuzendaria dan Karmele Alzueta-rekin ekin diogu elkarrizketari. Gipuzkoan ain zuzen bi Lizeo dauzkagu, bat emen Donostian eta bastea Beasainen. Gaur Donostiako zuzendariaren txanda izan da, urrengoan Beasaingoarena. Gure asmoa ori da, gure erriko arazoen berri ematea. Denok, piskanaka, gure erriko arazo garrantzitsuenez jabetuz joan behar dugu. Beraz ekin dezaiogun lanari.
–Zer da Donostiako Lizeoa?
–Lizeoa, ikasleak ezitzeko da. Lizeoak ikasleari pertsona izaten lagundu behar dio. Pundu onetan ikusten duzun bezala, gure au ez da beste ikastetxeez berezten. Denak bezalakoa da. Baiña ba du zerbait berezia: ikaslea euskal-kulturan ezitzea du, ain zuzen, bere elburua. Aurra gizon egin dedilla baina gizon euskaldun egin dedilla.
–Ori lortzen dago ordea kakoa zer bide dituzue orretarako?
–Lehen bidea eta garrantzitsuena euskara irakastea da. Euskal kultura ezin diteke euskerarik gabe uler. Baina euskara irakastea ez da aski. Guk gaiñera orrekin batera egin behar duguna, aurra euskal kulturaren jabe egitea da, gure Erriaren historia, ohiturak, gaurko euskal gizarte arazoen jabe egitea, alegia.
–Euskal kulturaren jabe egite orrek zer esan nahi du?
–Ez da aski, eta gutxiago ere, ikasle batek gauzak ikastea Gure ikasle batek egin behar duana Erriaren nortasuna bereganatzea da. Emengo ikasketak buka eta norbait errimiñik gabe aterako balitz, gure elburua bete gabe geldituko litzake. Gizon-emakume egiten laguntzea gaua abstratoa da. Guk gizan-emakume euskaldanak egin nahi ditugu.
–Euskal gizona izan diteke modu batetara edo bestetara
–Bai, zalantzarik gabe. Orrengatik ez dugu ideologia konkretu edo zehatz baten menpean egon nahi. Pentsa-molde zabal batetan ezi nahi ditugu aurrak. Guk ez dugu ez era itxi bat ezarri nahi. Guk oni elduko diogu. Bestela ez genduke aurra askatasun batetan eziko. Gure aurra ez litzake nor izango, txoriburu bat baizik.
–Askatasun batetan ezitzea esatean, pedagogia alorrari ikutzen dioqu...
–Pundu au oso inportantea da. Guk ikastetxe onetan diktadura antzeko zarbait ezarri genezake eta dena ordena izugarri batetan egingo litzake. Baina ez genduke gizonik egingo. Oso neketsua izan arren elkarrizketan ezi behar da aurra. Onek eragozpen gogorrak dauzka baina ez dago beste biderik. Aurrak pentsatu egin behar du eta pentsatzen ikasi behar du. Orretarako beste biderik ez dago: elkarrizketa. Berriro esango dizut, zailla da, baina bide ori da egokiena.
–Baina emen prolema bat sortzen da: zuek modu onetara ikaslea ezi zenezakete baina gero batxillerreko azterketak beste leku batetan egin behar dituanez gerta dakizueke azterketa orietarako ikaslea ez prestatzea...
–Bai ori eragozpen aundia da. Biak izan behar ditugu gogoan,. Egoera orrela dagoelarik ezin genezake beste biderik ar. Emen ahal dana egin behar da. Kondizio guziak gogoan izan eta ahelegiñak egin. Nahi dana ez dago egiterik. Ori da gure prolema.
–Orain beste pundu bati elduaz Lizeoa ikaste aldetik nola dago eratua?
–Etxe onetan aurtengoz bakarrik. gaude eta sei urtetatik amasei urtetarako ikasleak ditugu. Denetara jota 600en bat ikasle dago. Iru urtetatik sei urtetarakoak berriz, beste leku batetan daude eta danera 200en bat egiten dute. Beraz Lizeoaren babesean 800en bat ikasle dago. Ez dn gutxi. Ba dago zer egiñik.
–Emen, aurtengoz bakarrik zaudetela diozu, nora jo behar duzue-ba datorren urtean?
–Ikastetxe berri batzuk jasotzen ari gera eta datorren urtean geurea izango dan lekura pasako gara S. Juanetan izango da bere astapena. 880 ikaslerentzat behintzat izango du lekurik. Metodo eta tresna berriz egongo da ornitua.
–Esaterik baldin balego behintzat, zenbat kostatuko da ikastetxe berria?
–Zergatik ez? Ain zuzen obra berriak ogei ta bost milloi kostako dira.
–Ori errez esaten da...
-Bai oso errez baina momentu onetan xoxik ere ez dugu. Oso kezkaturik gaude. Erri guziak lagundu beharko du. Bestela ez dakit nolaz moldatuko garen. Bi aurrezki kutxak amalau milloi t'erdi eman dizkigute, kredito bezala. Beste amar milloi pasa oriek nolaz billa? Beraz ur auditan sartu gara.
-Ogei eta bost milloi orien erantzukizuna noren gain dago?
–«Loistarain» elkartearen gain. Bai etxe berri jasotzea eta bai diru ori ordaintzea ere Loistarainen egitekoa da.
–-Zer da Loistarain?
–Lizeoaren ardura duan elkartea. 600en bat bazkidek osatzen du elkarte au. Bere egitekoa ez da diru arazoez bakarrik ardurakea baita Lizeoak bereeginkizunak betetzen dituan ala ez zaintzea ere. Nik, zuzendari bezala eta nerekin batera irakasleek, ba dugu egokienik deritzagun erara irakaskinta eratzeko askatasuna, baina barruko martxa guziak Loistarainen elburuekin bat joan behar du.
–Billera asko egiten dituzue?
–Loistarainekoekin billerak sarri eta ugari egiten ditugu. Arreman estuak ditugu. Lana elkarrekin egiteko, beste biderik ez dago.
–Aurren gurasoak irakaskuntzaz arduratzen al dira? Zer arreman dituzue?
–Bi gauza berezi behar dira emen nere ustez. Lehenik guraso gehienen egoera eta bigarrenik guraso gutxi batzuen egoera. Guraso gehienak zerbait berezirik gertatzen danean kezkatzen dira, bastela ezer asko ez. Baina ba da gurasoak osatuteko "junta" bat eta esan beharra dago junta au asko arduratzen dala. Junta onekin joan zen urtean irakasleok amabostero bildu giñan. Or prolema asko aztertzen da eta benetan interesgarria izaten da.
–Guraso talde aundi orrekin arremanak izateko behar dan erreztasanik ematen al duzue?
–Aurren eziera gurasoak eta guk elkarrekin egin behar dugu. Onetan zalantzarik ez dago. Ihaz egin zan baino gehiago egiteko asmotan gara. Ain zuzen iru illabeteko onetan guraso guziei lau aldiz deituko zaie. Itzaldi batzuk izango dira eta itzaldien ondoren eta bitartez, elkarrizketa sortuko dugu. Orrela gauzak obeto tajutuko ditugu.
–Azkenek pundua: Eta irakasleak zeuron artean...
-Irakasleen artean ere komisio bat bada. Komisio onetekoak astero biltzen gara. Irakasle guziak berriz, illabetean behin biltzen gara. Ortik aparte egunero elkar ikusten dugu eta egia esan, eguneroko gauzak beti elkarrekin zuzentzen ahalegintzen gara. Irakasleak geuron artean talde tinko bat osatu behar dugu. Au garrantzi aundikoa da. Eta nere ustez gauzak ez dijoaz bide txarretik. Piskana gauzak elduaz dijoaz. Pundu onetan behintzat, beldurrik gabe begira genezaioke.

Lizeoaren eginkizun eta elburuak bere egiturak, diru arazoak. guraso eta irakasleen arteko arazoak ez dira ez arazo errez eta sinpleak. Izan ere gure erriaren kultura indartzea nahi bedugu...
ERRIALDE
1

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
PertsonaiazALZUETA1
EgileezHERRIALDE1Gizartea

Azkenak
Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


2025-06-20 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


Eguneraketa berriak daude