Orioko Arraunlariak


1971ko irailaren 26an
Antonio Campos arraunlariari elkarrizketa

Aurten Ere Txapeldun
Orioko Arraunlariak
Oriotarrak izan dira aurtengo estropadetan ere jaun eta jabe. Orain aste batzuk nazio-arteko arraunketa lehiaketan ere ondotxo utzi zuten Euskal Erriaren izena.
Oriora jo degu mutil saiatu hauekin itzegitera. Antonio Campos Orioko arraunlari Olinpikoen buru dan Antonio Campos-engana iritxi gera eta berak esan dizkigu jakin nahi genituenak.
- Zorionak, antonio, aurtengo lanarengatik. Z. Argian irakurleentzat esango aal diguzu nola asi ziñaten oriotarrak zuen arraunlarien arazo tajutzen?
- Pozik gaiñera. Askotan gertazten diran gauza arrigarri asko bezala, asiera xelebrea izan zan. Orion ez zegoela gazteriarentzat etxerik, biltokirik, eta ortik eman genituen lehen pausoak. Arraunean asi giñan, asi, erriko gazteentzt biltokiren bat lortzeko asmotan. Orion beti izan da arraunerako gogoa eta orri eldu genion.
- Izan ere, emen, jaio orduko asiko zerate arraunean...
- Bai, Mutiko askok eta askok behintzat, begiz ikasten dute. Eta kontuan artxekoa da, edozein txalupatan arraunak astintzea oso zailla ez bada ere, orain ditugun "shif" horietan ibiltzeak bere lanak ematen dituela. Orain amar urte iñork ez zekien "skif" hauetan ibiltzen. Ez zen posible. Orain berriz, putzu-ertzean asten diran ume hauek esan dugun bezala, begiz ikusiz ikasten dute eta ez dira erortzen...
- "Skif" hauek aipatu dituzunez, esaiguzu nola asi ziñaten arraunketa klase honetan.
- 1964 garren urtean Kirol "ofizialaren" arduradun batek, bi arraunlarikiko skif bat eskeiñi zigun. Jaso eta gorde egin genduan, ordu arte ez baikiñan iñoiz era hontan ibilli arraunean. Andik urte betera, hau da, 1965garren uda-asieran "Club de Remo Olimpico de Orio" (bere izen erdaldun eta guzti) sortu genduen. Eta urrengo urtean martxan jarri giñan era berri honetan. Gure elburua hau izan zan: arraunean ibiltzekotan, ibilli gaitezen nazio-arteko lehiaketetan ere parte artzeko moduan. Ondo deritzagu traiñerotan ibiltzeari baiñan hortan gelditu gabe, aurrera joaz.
- Ez al dizue iñork aitzakirik atera, trañeruen aurkako jokoa oten dan edo...
- Bai. Batez ere lehen unetan, euskal kirol jatorraren aurkako bezala artu zuten batzuen batzuk gure erabakia. Baiña orain ez du iñork olakorik esaten. Argi ikusi baita estropadetan, zenbat ikasi dugun arraunean. Izan ere, Orioko tariñeroan ibiltzen diran arraunlari guztiak, urtean zear gure artean ibiltzen diranak dira. Bere txartela artu eta urte guztian arraun-eskola honetan ibiltzen diranak. Bestela, ez daukate traiñeroan agertzerik. Eta best gauza bat: Skij-etan arraunean ibiltzen danak, ondo daki traiñeruan ibiltzen. Baiña traiñeruan bakarrik oitua danak, ez du balio besteetarako.
- Iaz asko itzegin zan, Donostiako estropadetan beste era bateko arraunketa egin zuela Oriok eta...
- Bai. Emen ikasitakoak ara eraman genituen. Ordura arte, arrauna uretan sartzerakoan indar aundiena egiten genduen eta uretatik ateratzekoan mantxoago; baiña orain ba dakigu indar honek ere gero eta aundiagoa izan behar duela, gero eta azkarragoa behar duela izan. Erriko zaharrek, lehen saioak ikusiz gero parra egiten ziguten, era horrek ez zuela kanorerik. Baiñan nahikoa ezan zan iazkoa egia nun zegoen ikusteko. Aurten, beste traiñerokoek ere era hontara jokatu dute.
- Beraz, traiñeroentzako ez du kalterik zuen era berri honek.
- Iñolaz ere.
- Arraun-eskola aipatu duzu. Zer duzue hori?
- Esan diteke horixe dala gauzarik garrantzitusena. Gure elburua, jendea ondo prestatzea da, esan bezala, arraunkera olinpikoa egitera iristeko moduan. Gure saiotarako diru-billa asi giñanean, arraun-eskola bat egiteko diruren bat lortuko genduela ikusi genduan, erakunde ofizialetatik. Jakiña, batzutan gauza aundiak txikiak baino errazago lortzen dira. Jestioak egiten jardunez gero (eskaerak, planoak, terrenoak), zortzi milloitako presupuestoa irten zan eta zortzi hauetatik lau eskeiñi zizkiguten Madrilletik. Lau milloe horiek bultza digute gauza serioski artzera. Orain gure elburua, eskola bera da.
- Baiñan hori oraindik egiteke dago. Zer ari zerate orain bertan?
- Orain, hontan gaude: Nahi duten mutil guztiak onartzen ditugu, arraunera datozenean. Lehenbiziko gauza, Kirol-Federazioaren txartela ateratzea. Hala, aseguroak eta, zer edo zer gertatuta ere, hor daude, txartela atera bezin laster, entrenamentuak asten dira, eta gogor gaiñera. Bere borondatez etortzen diran mutikoak dira danak orain arte.
- Norbaitek zaintzen al ditu entrenamentu horiek?
- Bai. Parisen bizi dan deporte-zale bat dugu. Oporraldi batetan ezagutu zuan Orio. Gazteen kirol-zaletasuna ikusiaz, gure eskeari pozik erantzun zion. Negutean, illean bi aldiz etortzen da Paristik, eta egun pare bat egiten du emen. Uda-aldian berriz, bi illabete pasatzen ditu errian. Biajeak besterik ez dizkigu kobratzen; biajeak eta berak an uzten duen ordezkoaren soldatak.
- Asko erakutsi al dizue jaun honek?
- Ikaragarri. Bera ez da arraunlaria, deportezalea baizik. Biaña gure jendea entrenatzeko oso ona izan da. Jimnasia egin, arazi zer tamañatan, zer adiñetan, nolako entrenamentuak, nolako nekeak, nolako janak... Berak programazioa egiten du eta gorputzari eman dezakeena eskatu, ez gehiago eta ez gutxiago.
- Alde aundia nabaituko duzue orain noski...
- Bai. Lehen, gure kasa ibiltzen giñan, nekatu arte. Orain berriz beste martxa bat daramagu. Entrenadoreari eskerak, sendagille bereziaz arremanetan jarri gera. Kirol-sendagillearengana, Paris-era bitan eraman ditugu mutillak aurten. Elektrokardiogramak egiten dizkie eta hortik dakusagu nondik nora jo aurrera. Orain emengo sendagilleren batekin asiko gera, espezialidadea egin duan batekin.
- Zenbat arraunlari ibiltzen zerate?
- Aunditan, 20ren bat. Gaztetxoetan 30en bat.
- Eta zer txalupa dituzue?
- Orain onak ere ba ditugu, Alemaniatik ekarritakoak, Danera, 2 zortziko, 5 lauko, 5 biko, 3 zurezko skij eta 5 plastikozko. Danera milloi t'erdiko kapitala... oraindik ordaindu gabe.
- Zer adiñaz gero asten zerate arraunean?
- Hori garrantzi aundikoa dugu. Izan ere, amalau urtetatik emezortzira azten omen da bihotza eta tarte horretan neke gehiegi artzen bada, bihotzeko aragia gehiegi azi diteke, barruko zuloa, ahalmena, txikia gelditurik. Gure entrenadoreak erakutsi digunez, emezortzi urte beteak dituzten mutillekin asten gera, benetan. Gaztetxoen egoera kuidado aundikoa baita.
- Eta janari kontuan zer dio entrenadoreak?
- Ezer asko ez. Bakoitzak bere betiko otorduak egin ditzala, ase gabe. Berdura gehiago, aragi gutxixeago... Eta noizean behin, bitaminak ematen dizkigu. Ura asko edan, ezti pixka bat... Orduak errespetatuaz. Eta egia esan, gure gazteei ez dago esan beharrik tabernetan gutxi ibiltzeko. Bere borondatez uzten diote edateari eta parrandari. Kirola gauza ederra da, egiten duanarentzat. Pertsona bezala ezi giten du.
- Gatozen arraun-eskolaren arira berriz. Eskola hori jaso eta zer asmo dituzue?
- Aurten bertan asiko direla obrak uste dugu. Eta asiaz gero, beste urte betean bukatuko direla. Aurrezki Kutxak eta lagunduko ote digute lau milli hauek sortzen? Eskola egiña izaten danean, gure elburua Gipuzkoa osora zabaltzea da. Benetan Orio, lau milla bizilaguneko erri txikia, ezer gutxi da nazio-arteko arraunketetan norabait iristeko. Entrenadore bat jarriko dugu, betirako, eta erriz erri mutil-billa asiko gera. Kondizio onenak dituztenen artean aukera egin eta aste egunetan beren errietan saiatuko badira ere, larunbat-igandeetan onera ekarri eta elkarrekin saiatu. Beste laterritara joateko, Orio bakarrik ez da iñor baiña Gipuzkoa guztira joaz gero, besterik da.
- Leku ona al da Orio arraunean ikasteko?
- Ikasteko, entrenatzeko, bai. Txapelketak egiteko berriz, estugia, sei kale behar izaten baitira eta ur geldia.
– Kanpora irten al zerate iñoiz ?
– Aurten bertan, Paris-era joan giñen, zartzikote bat eramanaz eta pozez esaten dugu zortzi arraunlariak ez zirela oriotarrak, donostiar eta pasaitarrak ere ba zirela beren artean. Ala jokatu nahi baitugu kanporatberakoan.
– Nazio-arteko txapelketetan zer ikusi duzue?
– Lehenbiziko gauza, mailla horretara iristerik ba daukagula, nahiz eta orain asieran egon. Esate baterako, Gipuzkoa guztian ehunen bat arraunlari badago, Alemanian ehun milla izango dira... Asko esatea da. Eta gaiñera emen laguntzarik gabe gabiltz.
– Zuen arraunlari horiek bizimodua nola ateratzen dute? Arraunetik ez, noski...
–Ez, zori txarrez. Tallerrean zortzi-amar ordutako lana egiten duten mutillak dira. Eta gaueko
8-etatik 10-etara entrenatzen dira egunero, urte guztian.
– Horien lana errazteko modurik ez al dago?
–Mailla batetara iritxiz gero, bai. Adibidez, Kortari orain lantokian erraztasunak ematen dizkiote kanpora irtetzeko eta abar. Kirol-Federazioak ere orain lagunduko lioke. Baiña pentsa dezagun, datorren urtean Munich-era joateko eran dagoela. Baiña horrera iritxi arte zer? Guk nahi gendukena da, gutxienez, gure mutillak ez dirurik galtzea, arraunean dabiltzalako. Orain arte hortara ere ez gera iritxi.
- Eta Arraun-Federazioak edo ez al dizute batere laguntzen?
– Dato hau emango dut: Gipuzkoa osorako aurten 300.000 pezeta eman ditu. Bestalde, Bañolas-ko Arraun-eskolarako (Gerona dago eskola hau) iru milloi pezta. Eta Bañolas-en emengo mutillak ere dabiltza: Lekeitioko bat, Donostiako bestea... ).
–Bukatzeko, esaiguzu nola ikusten duzun Kortaren egoera.
–Kortak ogeita iru arte dauzka orain. Oso saiatua da; teknika ere oso ona dauka. Datorren urtean Munich-eko olinpiadetan azken-saioetara ere iritxiko da, pixka bat laguntzen ba diote.

Ba goaz Oriotik. Orio eta arraunketa estu-estu elkartuta bizi dira Kale-baztarrean mutiko batzuk jostatzen. er ari ote? Ohol zahar bat jarri kolokan eta arraunean dabiltz. Horrela, horrela, mutikoak. Aupa Orio!
Errialde
14

GaiezKirolaArraunaArraunlaria
PertsonaiazCAMPOS1
EgileezHERRIALDE1Kirola

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude