Orioko Arraunlariak


1971ko irailaren 26an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Antonio Campos arraunlariari elkarrizketa

Aurten Ere Txapeldun
Orioko Arraunlariak
Oriotarrak izan dira aurtengo estropadetan ere jaun eta jabe. Orain aste batzuk nazio-arteko arraunketa lehiaketan ere ondotxo utzi zuten Euskal Erriaren izena.
Oriora jo degu mutil saiatu hauekin itzegitera. Antonio Campos Orioko arraunlari Olinpikoen buru dan Antonio Campos-engana iritxi gera eta berak esan dizkigu jakin nahi genituenak.
- Zorionak, antonio, aurtengo lanarengatik. Z. Argian irakurleentzat esango aal diguzu nola asi ziñaten oriotarrak zuen arraunlarien arazo tajutzen?
- Pozik gaiñera. Askotan gertazten diran gauza arrigarri asko bezala, asiera xelebrea izan zan. Orion ez zegoela gazteriarentzat etxerik, biltokirik, eta ortik eman genituen lehen pausoak. Arraunean asi giñan, asi, erriko gazteentzt biltokiren bat lortzeko asmotan. Orion beti izan da arraunerako gogoa eta orri eldu genion.
- Izan ere, emen, jaio orduko asiko zerate arraunean...
- Bai, Mutiko askok eta askok behintzat, begiz ikasten dute. Eta kontuan artxekoa da, edozein txalupatan arraunak astintzea oso zailla ez bada ere, orain ditugun "shif" horietan ibiltzeak bere lanak ematen dituela. Orain amar urte iñork ez zekien "skif" hauetan ibiltzen. Ez zen posible. Orain berriz, putzu-ertzean asten diran ume hauek esan dugun bezala, begiz ikusiz ikasten dute eta ez dira erortzen...
- "Skif" hauek aipatu dituzunez, esaiguzu nola asi ziñaten arraunketa klase honetan.
- 1964 garren urtean Kirol "ofizialaren" arduradun batek, bi arraunlarikiko skif bat eskeiñi zigun. Jaso eta gorde egin genduan, ordu arte ez baikiñan iñoiz era hontan ibilli arraunean. Andik urte betera, hau da, 1965garren uda-asieran "Club de Remo Olimpico de Orio" (bere izen erdaldun eta guzti) sortu genduen. Eta urrengo urtean martxan jarri giñan era berri honetan. Gure elburua hau izan zan: arraunean ibiltzekotan, ibilli gaitezen nazio-arteko lehiaketetan ere parte artzeko moduan. Ondo deritzagu traiñerotan ibiltzeari baiñan hortan gelditu gabe, aurrera joaz.
- Ez al dizue iñork aitzakirik atera, trañeruen aurkako jokoa oten dan edo...
- Bai. Batez ere lehen unetan, euskal kirol jatorraren aurkako bezala artu zuten batzuen batzuk gure erabakia. Baiña orain ez du iñork olakorik esaten. Argi ikusi baita estropadetan, zenbat ikasi dugun arraunean. Izan ere, Orioko tariñeroan ibiltzen diran arraunlari guztiak, urtean zear gure artean ibiltzen diranak dira. Bere txartela artu eta urte guztian arraun-eskola honetan ibiltzen diranak. Bestela, ez daukate traiñeroan agertzerik. Eta best gauza bat: Skij-etan arraunean ibiltzen danak, ondo daki traiñeruan ibiltzen. Baiña traiñeruan bakarrik oitua danak, ez du balio besteetarako.
- Iaz asko itzegin zan, Donostiako estropadetan beste era bateko arraunketa egin zuela Oriok eta...
- Bai. Emen ikasitakoak ara eraman genituen. Ordura arte, arrauna uretan sartzerakoan indar aundiena egiten genduen eta uretatik ateratzekoan mantxoago; baiña orain ba dakigu indar honek ere gero eta aundiagoa izan behar duela, gero eta azkarragoa behar duela izan. Erriko zaharrek, lehen saioak ikusiz gero parra egiten ziguten, era horrek ez zuela kanorerik. Baiñan nahikoa ezan zan iazkoa egia nun zegoen ikusteko. Aurten, beste traiñerokoek ere era hontara jokatu dute.
- Beraz, traiñeroentzako ez du kalterik zuen era berri honek.
- Iñolaz ere.
- Arraun-eskola aipatu duzu. Zer duzue hori?
- Esan diteke horixe dala gauzarik garrantzitusena. Gure elburua, jendea ondo prestatzea da, esan bezala, arraunkera olinpikoa egitera iristeko moduan. Gure saiotarako diru-billa asi giñanean, arraun-eskola bat egiteko diruren bat lortuko genduela ikusi genduan, erakunde ofizialetatik. Jakiña, batzutan gauza aundiak txikiak baino errazago lortzen dira. Jestioak egiten jardunez gero (eskaerak, planoak, terrenoak), zortzi milloitako presupuestoa irten zan eta zortzi hauetatik lau eskeiñi zizkiguten Madrilletik. Lau milloe horiek bultza digute gauza serioski artzera. Orain gure elburua, eskola bera da.
- Baiñan hori oraindik egiteke dago. Zer ari zerate orain bertan?
- Orain, hontan gaude: Nahi duten mutil guztiak onartzen ditugu, arraunera datozenean. Lehenbiziko gauza, Kirol-Federazioaren txartela ateratzea. Hala, aseguroak eta, zer edo zer gertatuta ere, hor daude, txartela atera bezin laster, entrenamentuak asten dira, eta gogor gaiñera. Bere borondatez etortzen diran mutikoak dira danak orain arte.
- Norbaitek zaintzen al ditu entrenamentu horiek?
- Bai. Parisen bizi dan deporte-zale bat dugu. Oporraldi batetan ezagutu zuan Orio. Gazteen kirol-zaletasuna ikusiaz, gure eskeari pozik erantzun zion. Negutean, illean bi aldiz etortzen da Paristik, eta egun pare bat egiten du emen. Uda-aldian berriz, bi illabete pasatzen ditu errian. Biajeak besterik ez dizkigu kobratzen; biajeak eta berak an uzten duen ordezkoaren soldatak.
- Asko erakutsi al dizue jaun honek?
- Ikaragarri. Bera ez da arraunlaria, deportezalea baizik. Biaña gure jendea entrenatzeko oso ona izan da. Jimnasia egin, arazi zer tamañatan, zer adiñetan, nolako entrenamentuak, nolako nekeak, nolako janak... Berak programazioa egiten du eta gorputzari eman dezakeena eskatu, ez gehiago eta ez gutxiago.
- Alde aundia nabaituko duzue orain noski...
- Bai. Lehen, gure kasa ibiltzen giñan, nekatu arte. Orain berriz beste martxa bat daramagu. Entrenadoreari eskerak, sendagille bereziaz arremanetan jarri gera. Kirol-sendagillearengana, Paris-era bitan eraman ditugu mutillak aurten. Elektrokardiogramak egiten dizkie eta hortik dakusagu nondik nora jo aurrera. Orain emengo sendagilleren batekin asiko gera, espezialidadea egin duan batekin.
- Zenbat arraunlari ibiltzen zerate?
- Aunditan, 20ren bat. Gaztetxoetan 30en bat.
- Eta zer txalupa dituzue?
- Orain onak ere ba ditugu, Alemaniatik ekarritakoak, Danera, 2 zortziko, 5 lauko, 5 biko, 3 zurezko skij eta 5 plastikozko. Danera milloi t'erdiko kapitala... oraindik ordaindu gabe.
- Zer adiñaz gero asten zerate arraunean?
- Hori garrantzi aundikoa dugu. Izan ere, amalau urtetatik emezortzira azten omen da bihotza eta tarte horretan neke gehiegi artzen bada, bihotzeko aragia gehiegi azi diteke, barruko zuloa, ahalmena, txikia gelditurik. Gure entrenadoreak erakutsi digunez, emezortzi urte beteak dituzten mutillekin asten gera, benetan. Gaztetxoen egoera kuidado aundikoa baita.
- Eta janari kontuan zer dio entrenadoreak?
- Ezer asko ez. Bakoitzak bere betiko otorduak egin ditzala, ase gabe. Berdura gehiago, aragi gutxixeago... Eta noizean behin, bitaminak ematen dizkigu. Ura asko edan, ezti pixka bat... Orduak errespetatuaz. Eta egia esan, gure gazteei ez dago esan beharrik tabernetan gutxi ibiltzeko. Bere borondatez uzten diote edateari eta parrandari. Kirola gauza ederra da, egiten duanarentzat. Pertsona bezala ezi giten du.
- Gatozen arraun-eskolaren arira berriz. Eskola hori jaso eta zer asmo dituzue?
- Aurten bertan asiko direla obrak uste dugu. Eta asiaz gero, beste urte betean bukatuko direla. Aurrezki Kutxak eta lagunduko ote digute lau milli hauek sortzen? Eskola egiña izaten danean, gure elburua Gipuzkoa osora zabaltzea da. Benetan Orio, lau milla bizilaguneko erri txikia, ezer gutxi da nazio-arteko arraunketetan norabait iristeko. Entrenadore bat jarriko dugu, betirako, eta erriz erri mutil-billa asiko gera. Kondizio onenak dituztenen artean aukera egin eta aste egunetan beren errietan saiatuko badira ere, larunbat-igandeetan onera ekarri eta elkarrekin saiatu. Beste laterritara joateko, Orio bakarrik ez da iñor baiña Gipuzkoa guztira joaz gero, besterik da.
- Leku ona al da Orio arraunean ikasteko?
- Ikasteko, entrenatzeko, bai. Txapelketak egiteko berriz, estugia, sei kale behar izaten baitira eta ur geldia.
– Kanpora irten al zerate iñoiz ?
– Aurten bertan, Paris-era joan giñen, zartzikote bat eramanaz eta pozez esaten dugu zortzi arraunlariak ez zirela oriotarrak, donostiar eta pasaitarrak ere ba zirela beren artean. Ala jokatu nahi baitugu kanporatberakoan.
– Nazio-arteko txapelketetan zer ikusi duzue?
– Lehenbiziko gauza, mailla horretara iristerik ba daukagula, nahiz eta orain asieran egon. Esate baterako, Gipuzkoa guztian ehunen bat arraunlari badago, Alemanian ehun milla izango dira... Asko esatea da. Eta gaiñera emen laguntzarik gabe gabiltz.
– Zuen arraunlari horiek bizimodua nola ateratzen dute? Arraunetik ez, noski...
–Ez, zori txarrez. Tallerrean zortzi-amar ordutako lana egiten duten mutillak dira. Eta gaueko
8-etatik 10-etara entrenatzen dira egunero, urte guztian.
– Horien lana errazteko modurik ez al dago?
–Mailla batetara iritxiz gero, bai. Adibidez, Kortari orain lantokian erraztasunak ematen dizkiote kanpora irtetzeko eta abar. Kirol-Federazioak ere orain lagunduko lioke. Baiña pentsa dezagun, datorren urtean Munich-era joateko eran dagoela. Baiña horrera iritxi arte zer? Guk nahi gendukena da, gutxienez, gure mutillak ez dirurik galtzea, arraunean dabiltzalako. Orain arte hortara ere ez gera iritxi.
- Eta Arraun-Federazioak edo ez al dizute batere laguntzen?
– Dato hau emango dut: Gipuzkoa osorako aurten 300.000 pezeta eman ditu. Bestalde, Bañolas-ko Arraun-eskolarako (Gerona dago eskola hau) iru milloi pezta. Eta Bañolas-en emengo mutillak ere dabiltza: Lekeitioko bat, Donostiako bestea... ).
–Bukatzeko, esaiguzu nola ikusten duzun Kortaren egoera.
–Kortak ogeita iru arte dauzka orain. Oso saiatua da; teknika ere oso ona dauka. Datorren urtean Munich-eko olinpiadetan azken-saioetara ere iritxiko da, pixka bat laguntzen ba diote.

Ba goaz Oriotik. Orio eta arraunketa estu-estu elkartuta bizi dira Kale-baztarrean mutiko batzuk jostatzen. er ari ote? Ohol zahar bat jarri kolokan eta arraunean dabiltz. Horrela, horrela, mutikoak. Aupa Orio!
Errialde
14

GaiezKirolaArraunaArraunlaria
PertsonaiazCAMPOS1
EgileezHERRIALDE1Kirola

Azkenak
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


Eguneraketa berriak daude