Lorategiak eta lorezainak zaintzeaz

Iruñaldia

2024ko azaroaren 26an - 10:29
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

RR
Nork: Maialen Lujanbiok
Noiz: azaroaren 21ean.
Non: Katakraken (Iruñea) plazan.

----------------------------------------------

Hementxe gaude, Katrakakeko aulki guztiak beteta, hementxe. Erorien monumentua eta Landaben hizpide, hasi da koplaka emanaldia edo RR-zitala. Tira, ez dut gehiegi kontatuko, esan izan baitidate spoilerrak egiten ditudala. Hala ere, pentsa dezakezu erremerrea den batek bere buruaz irri egiteko saio bat dela, baina hori baino gehiago, da hitzekin eta formarekin jolasean egindako performance bat. Horraino kontatuko dut. Probestuko dut aukera, beraz, ardura pare bat planteatzeko.

1. Loraldia bezalako jaialdi bat beste tokietara zabaltzea: guay. Kulturaren eta adierazpide hibrido-esperimentalen lantzaderak beharrezkoak dira, eta ez daitezela leku jakin batzuetan monopolizatu. Baina nago azken aldian Iruñean ez ari ote zaigun kulturaren programazioa eskuetatik ihes egiten. Hartuko bagenu irailetik antolatu diren euskarazko kultur emanaldien agenda, harrituko ginateke. Eta nago, joera hori ez ote datorren joera handiagoetatik: ikus musikariek aipatzen dituzten kontsumo joerak; liburugintzan, irakurlerik gabeko ekoizpen gaindosia; ikus-entzunezko proposamenak etengabe… Eta zintzoak izanik, kultura horretara iristen direnak ez ote diren/garen betikoak, diru-zorroko zuloa gero eta handiago egiten. Lorategi bat da Iruñea, loraldi betean, baina zaindu egin behar dira loreak eta lorezainak.

2. Berritzailea hitza dabil saioaren osteko poteoan. Tira, berritzailea dena da Lujanbio bera erregistro horretan: koplak, ASMR, poesia, kantua, stand-up(?), eta dantza. BAI, gutxi, baina dantza egiten du. Lan ederra egin du hitzei errebuelta asko ematen, eta zentzu bikoitzak eta hoskidetasunak topatzen. Baina "berritzailea" agian ez da hitza. Errezital performatibo batzuk badatozkit burura, eta gutxik bete dute areto bat Lujanbiok nola (eta hau ez da ezer haren kontrakoa, inolaz ere). Baina bada esanguratsua ikusteko publikoak –eta programatzaileek, promotoreek eta ekoizpen etxeek– zeri ematen dion autoritatea, eta horrenbestez, espazioa beren agendetan. Berriz ere, hau ez da emanaldiaren eta Loraldiaren kontrako kritika bat.

Iruñea lorategi bat da. Nik inoiz ederragorik ikusi dudan ez dakit. Baina, agian, astero lorategiko lore ederrenak eta handienak ekartzearekin ez da nahikoa. Erein behar dira haziak (sortu kultura baten beharra), kimaketa lanak (kontsumo eredua birpentsatu), ekarri bizilagunen balkoietako aldaxkak (ulertzen da, ez?), eta lorezainak horren guztiaren parte egin. Hori ba, loreak botatzearena, beste baterako.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Arte eszenikoak
2025-09-19 | dantzan.eus
Soka-dantza plazaratu dute Mutrikun luzaroan galduta egon ondoren

Gure Ametsa dantza taldeak soka-dantza dantzatu du Kalbario jaietako Piñastegi egunean. Herri osoa mahoiz jantzita esnatu da; portuan da gaurkoan festa. Sardina usaina sumatzen da eta umeak arranplan ari dira jolasean, txirristan. Helduak, berriz, kukainarekin. Bar Puerto... [+]


Antzerki komunitario eta soziala taula gainean Iruñean, Teatrodix jaialdian

Urriaren 4tik 19ra iraganen da Nafarroako arte eszeniko komunitarioen jaialdia Iruñean, nazioartekotza eta kritika soziala ardatz harturik.


2025-09-14 | Atx Teatroa
Arren ganbara eta emeen sotoa
MULTIMEDIA - Antzezlana

Ganbaran arrak bizi dira, arrek arrentzat sortutako munduan. Sotoan berriz emea, zoritxarreko egun batean sortutako “aka­tsa”. Goian jaun eta jabe. Behean kateak eta iraultza. Gela biak inkomunikatuta daude, ez dago nahasterik. Nola etorriko da orduan, aldaketa... [+]


Gaur ez noa udalekuetara dantza egin behar dugu eta

Dantza egin behar dutela entzun eta ukapena da lehenengo erantzuna. Gurasoek eta begiraleek badaezpada ez diete aurretik abisatu ere egin, baina ni ikusi orduko segituan igarri dute gaur dantza saioa dugula. Haserrea, protesta eta ihesa izan dira 8-9 urteko mutikoen erreakzioa.


2025-09-07 | Tartean Teatroa
Pankreas
MULTIMEDIA - Antzezlana

Zer egingo zenuke lagun baten bizia salbatzeko? Zer emango eta zer gordeko zenuke? Komedia honetako hiru lagunek auzi honi eman behar diote erantzuna. Gau zoro batean, ezusteko gertaerak bata bestearen atzetik etorriko dira, fisika modernoaren axioma bati men eginez: gerta... [+]


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Antzerkia
(Des)eroso

Marmarra
Dramaturgia: Jon Gerediaga/Atx Teatroa
Zuzendaritza: Atx Teatroa
Noiz: Uztailaren 4an                                                   ... [+]


2025-07-20 | Tartean Teatroa
Zergatik, Jamil?
MULTIMEDIA - Antzezlana

Kolpe bat jaso eta memoria galdu berri duzu. Dakizun bakarra, poliziak esan dizulako, zera da: bere ohean zetzan elbarritu babesgabe bat tiroz akatu duzula; duela gutxirarte maitekiro zaintzen zenuen gizona, hain zuzen. Zeure burua duin eta zintzotzat duzu, eta hala ere,... [+]


Atera daitezela herriko plazara

Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]


Maia Iribarne Olhagarai
"Tabu diren gai batzuen inguruko ekintza sortzaileak sortu behar ditugu"

Aspaldi ez bezala hunkitu nintzen Bloñ lehen aldiz ikustean. Bizi osorako ahots bakarra entzun ahalko banu kantuan, zalantzarik gabe, Maia Iribarnerena litzateke. Obretan ari dira etxe barnean eta inguruko zuhaitzen itzalpean jarri ditugu aulkiak, parez pare. Mintzatu... [+]


2025-07-13 | Atx Teatroa
Fakiu
MULTIMEDIA - Antzezlana

Gosea, txizalarria, maitasuna, gorrotoa, egarria, sexua, beldurra... eta zelan ez... biolentzia. Besteak beste, gure instintoetako batzuk dira hauek. Haiei esker bizi gara historiaurretik gaur egun arte. Oinarrizko tresnak izan dira, badira eta izango dira bizitzan aurrera... [+]


Zuritxo, egon deseroso

Queer falafel
Non: Arberatze-Zilhekoan, EHZ festibalean.
Noiz: ekainaren 29an.

------------------------------------------------------

Hasi orduko, ohar bi. Bat: “Deseroso egongo zara apur batean, isildu eta entzun. Asko ikasiko duzu zure pribilegio... [+]


Irrintzi bat ezpataren aurrean

Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean
Nork: Ekida Arte Ekimena.
Noiz: ekainaren 20an.
Non: Azkoitiko Baztartxo antzokian.

------------------------------------------------------------------

50 urte dira Gabriel Aresti euskal idazle marxista hil zela, eta Ekida arte... [+]


2025-07-06 | Tartean Teatroa
Ez dok hiru
MULTIMEDIA - Antzezlana

Euskal musikaren imajinario kolektiboan murgilduko gaituen ikuskizuna da “Ez dok Hiru”. Euskal Herriko kantutegian oinarritutako ikuskizun teatrala.

Eoa, deskonzertantea eta irrigarria azalez, baina azal horren poro bakoitzari geure musikarekiko maitasuna dario... [+]


Eguneraketa berriak daude
Bi haur Palestinako banderarekin
Aste honetan zenbaki berezia: Genozidioa gelditzeko, Israeli boikot
Herrien arteko elkartasunari gure aletxoa jarri nahi izan diogu. Euskal Herritik, euskaraz, herrien munduaren alde. Geldigaitza dirudien basakeriaren aurrean, duela bi urte bezala, ahotsa altxatzeko beharra sentitu dugu.