Joan-etorriko txartela

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Itzulerak
Miren Agur Meabe
Elkar, 2023

--------------------------------------------

Iaz kaleratu zuen Miren Agur Meabek Itzulerak eleberria. Pertsonaia nagusiak gazteak direnez, gazte literatura dela esan genezake, baina literatura ona denean, gazte zein helduentzat da, eta liburu honekin hala gertatzen da.

Hasieran Estefanari jarraituko diogu eta XVI. mendetik XXI. mendera eramango gaitu, baina gero Katalinekin kontrako norabidean joango gara. Gontzal, bigarrenaren nebak, bi aldiak harilkatzen saiatuko da, familiaren genealogia egiten eta trukaketa hori ikertzen.

Horrela ezagutuko dugu Euskal Herriko orduko bizimodua, lehengo eta oraingo baldintza materialak, hierarkia sozialak, sinesmen eta ohiturak kontrastatzen eta Martija Jauregi lekeitiar jatorriko sendagile nafarra ezagutzen.
Gorputzaren eta arimaren minak osatzen saiatuko dira Martija eta Katalin, sendabelarren laguntzaz, besteak beste, eta jauntxo feudalen eta inkisizioaren jazarpena jasango dute horregatik.

Euskal mitologia, baladak, kantuak eta atsotitzak aurkituko ditugu, baita lurrarekiko eta naturarekiko gertutasuna ere. Suarekin hasiko da nobela, eta sugarrek itsasoko uretara bultzako dute Estefana. Baina liburua haizeak zeharkatu eta dena mugimenduan ipiniko du, bizitza eta heriotzaren artean denboraren inguruan dantzan.

Euskal literaturan gutxi landu den literatur generoa jorratzen da: denboran zeharreko bidaiena, fantasia eta zientzia fikzioaren barruan, eta eskertzekoa da. Gainera, euskal kulturaren ondareaz jabetzeko aukera ematen zaigu sustrairik gabeko gure garaian. Historian murgilduko gara, familia eta etxea erdigunean direla.

Ezagutza eta jakituria zientziak, arrazoiak eta pentsamenduak soilik ematen ez dutela defendatzen dute lan honetako pertsonaiek; senak, zentzumenek, ametsek eta naturak behinola zuten indarra eta eragina ekarri eta berritzen ditu, hitzaren indarrarekin batera.

Meaberen lanetan hitz jokoak, narrazio poetikoa eta unibertso sentsoriala izan ohi ditugu. Usaindu eta sentitu daitekeen lur hezea, ilea harrotzen digun kresala, emakume indartsu eta sentiberak, gure kultura biziaren keinuak.
Itzulerak izena du lanak, begiak atzera itzuli behar direlako bizitzan aurrera jarraitu ahal izateko. Bizitzaren bidaian fikzioaren bidez iraganera eta etorkizunera joan-etorriko txartela izatea ederra delako.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Negu gorrirako ipuina

Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025

------------------------------------------------------------------------

Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

Hitzak mailu

SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------

Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]


Igeri ala ito

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024

------------------------------------------------------------------

Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]


Arlote alprojak edo langabe arruntak?

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025

------------------------------------------------------------

George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]


Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


Libra zaitez beti azal zurien eraginetik

Txori Gorri. Andre siux baten  idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022

-------------------------------------------------------------

Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]


Desberdinak gara

TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025

--------------------------------------------------------------------

Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]


Utopia akuilu

Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025

-----------------------------------------------------------

Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]


Hezurrak eta muina

hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025

-------------------------------------------------------
 
Ildaska gorridun larrua, kimu sortu berria edo muin kolore biziduna. Liburuak dakarkigunaren aieru da azala, sortzeaz mintzo baita Ane Labaka Mayozen... [+]

Puntadaz puntada aldatzen

Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025

-----------------------------------------------------------

Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]


Gure iragan femenino eta feministaz

Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024

----------------------------------------------------------------

Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]


Herriaren bihotza zabaltzeko giltza

Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]


Eguneraketa berriak daude