Loa (txuntx)urrun

PAULA ESTÉVEZ
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Zutabe hau idazten ari naizenean, eskola-oporrak hastear daude. Lankide eta ikasleek besterik ez dute ahoan, nola ez. Norabait joanen ote zara? Baietz, ezin duzu moztu, bestela. Etxean geldituz, begi bistan egonen zaizu lanerako deia: zuzendu beharreko kopiak, prestatzekoak diren kurtsoak, borobildu nahi dituzun artikuluak, jarraitzen dituzun elkarte biltzarren prestaketa… Batzuek opor lekura eramanen dute ordenagailua, lana aitzinatzeko, denborarik ez galtzeko, lanean berriz hastea gogorregia litzatekeelakoan. Badu zenbait urte, gainera, ikasleek eta burasoek normaltzat daukatela irakasleekin harremanetan segitzea bakantzetan, etenik onartu gabe. Eta lortzen baduzu zure burua lanetik iraiztera, behin opor lekura heldurik, zer eginen duzu? Ibili, bisitak antolatu, familiarekin atera… eta suertez bakarrik gelditzen bazara, zutaz etsitu zuen liburua edo testua hartuko duzu, fite-fite zenbait lerro irakurtzeko edo idazteko. Hondarrean, itzuliko zara berdin nekatua, mila gauza kudeatu behar izan ondotik.

Egia erran, ez zara nehoiz gelditzen. Baina gelditu nahi ote duzu? Menturaz, ez. Zergatik? Beharbada inkontzienteki oraino erne duzulako aspaldiko ahotsa, deus ez egitea edo plazer hutsarendako aritzea alferkeria dela diotsuna. Aitatxik erraten zigun: “Lan sanja, pausa”. Hau da, pausatzea, ez da lanik egin gabe egotea, baina lan erritmoz aldatzea. Beharbada, lanetik ez zara askatzen mendetan hazi instintuak herio beldurrarekin lotzen duelako, zure baitako geldotasun egarria. Marina Tsvetaieva errusiar olerkariaren Insomnia poemak honela dio, Blaise Pascal filosofo jansenistari oihartzun eginez: “-Ez lo egin! Gogor egin! Egia diot! / bestela, betiereko loa da! / bestela, betiereko loa da!”. Beharbada, lanean tematzen zara jendarte ero honek presio izugarria ezartzen dizulako, ezin duzulako haria galdu, behin-behinean bada ere, ezin duzula nonbait geratu ezer egin gabe. Lotan.

Zonbat denbora badu, hain zuzen ere, ez duzula nahi adina lo egin? Ez zarela iratzargailuarekin lehian, goizetan, ea zoinek hasiko duen lehenik eguna?

Zonbat denbora badu, hain zuzen ere, ez duzula nahi adina lo egin? Ez zarela iratzargailuarekin lehian, goizetan, ea zoinek hasiko duen lehenik eguna? Hainbeste bada egiteko, hain dira premiatsuak eginbehar pertsonal eta kolektiboak! Eta Axular leitua duzu, badakizu ez daitezkeela gerorako utz.

Loa: gai tabua da oraindik. Gai hori du jorratzen, manera interesgarriz, apirilaren 10eko Le un hebdo astekari frantsesak. Zenbaki horretan ikasi dut gaur egun 25-45 urte artekoen %45ak dioela ez duela behar bezainbat lo egiten, eta izugarriki areagotu direla lo arazoak gizarte osoan, adin guztietan, klase sozial orotan. C. Rauch soziologoak frogatua du emazteek, bereziki, pairatzen dutela lo eskasaz eta, egun bakarrean, lau “lan egun” dauzkatela erraten du: aktibitate profesionala, etxeko lana, lan emozionala eta gaueko lana, hori, loaren ordez. P. Zawieja-k, berriz, aztertzen du zein heinetan errentagarria zaion kapitalismo handiari lotan pasatu beharko genukeen denbora. Akiduraren historia psikosoziologiko argigarria proposatzen du, egungo unadura mota berriak azalduz, hala nola “informazio-unadura”, karga gehiegikeria edo deskantsu ezintasuna.

Arroztu zaigu loaren gozamena, nork gure intimitatean amiltzeko une berezi hori, beldurgarria bezain atsegingarria izan daitekeena. Zorionez, loria handiko momentuak gerta dakizkigu, non baketsuki atseden hartuko dugun, hala nola haur ttipia kulunkatzean, kantu ezti bat lagun, harekin batean lokartzeraino. Azkenean.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Analisia
Salbamendu sareak

Oraingoan ere barrenak mugituta natorkizue, beldurretik eta izutik, uzkurtuta eta larrituta. Ze herri geratzen ari zaigun, zer datorkigun epe motzean, zer utziko diegun gure ondorengoei. Saiatzen naiz pentsatzen posible dela datorrenari aurre egiteko egiturak sortzea,... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


Martxa eta burujabetzak

Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]


2025-07-23 | Edu Zelaieta Anta
Ekarri seiko hori

Behin batean, esku bakoitzean sei hatz zituen ume bat ikusi zuen Kelly doktoreak. Gurasoek ebakuntza egiteko erabaki irmoa hartua zuten, baina umeak ez zuen nahi. Mutikoak sei edo zazpi urte izango zituen, eta ederra zen.

– Ez! Nahi ditut denak. Nireak dira eta nahi... [+]


Eguneraketa berriak daude